Antibiyotik İsimleri (Türleri) Nelerdir?
Antibiyotik
1928’de ilk gerçek antibiyotik olan penisilinin keşfi, 20. yüzyılın yaşamı en çok değiştiren olaylarından biriydi. Penisilinin keşfinden önce, bakteriyel enfeksiyonlar geliştiğinde doktorların yapabileceği pek bir şey yoktu.
İnsanlar eskiden, günümüze göre tedavisi mümkün olan hastalıklardan ve yaralanmalardan ölüyorlardı. Şimdi, bakteriyel enfeksiyonlara karşı savaşmak için 100’den fazla antibiyotik var. Burada, yaygın antibiyotik isimlerine ve doktorunuzun reçete edebileceği antibiyotik türlerine bir göz atıyoruz.
Antibiyotik nedir?
Antibiyotikler, insanlarda ve hayvanlarda bakterilerin neden olduğu enfeksiyonlarla ya bakterileri öldürerek ya da bakterilerin büyümesini ve çoğalmasını zorlaştırarak çalışan ilaçlardır. “Bakteriler nedir?” nedir derseniz, bakterilerin kısaca mikroplar olduğunu söyleyebiliriz.
2. Sefalosporinler
Antibiyotikleri isimleri listemizdeki bir diğer ilaç da sefalosporinlerdir. Sefalosporinler penisilinlerle ilişkilidir. Her ikisi de beta laktam adı verilen daha büyük bir antibiyotik sınıfına aittir. Penisilinler gibi, sefalosporinler de orijinal olarak bir mantardan elde edilmiştir.
Beş kuşak sefalosporin vardır ve her kuşak farklı bakteri türlerini kapsar. Sonuç olarak bu ilaçlar, strep boğaz ve cilt enfeksiyonlarından, menenjit gibi çok ciddi enfeksiyonlara kadar çeşitli enfeksiyonları tedavi edebilir.
Sefalosporinler penisilinlerle ilgili oldukları için, penisilin alerjisi olan bazı kişiler sefalosporinlere de alerjik reaksiyon gösterebilir. Sefalosporinlerin diğer yaygın yan etkiler arasında ishal, mide bulantısı, mide ekşimesi, mide ağrısı ve karın ağrısı bulunur.
Sefalosporin örnekleri şunları içerir:
- Sefiksim
- Sefpodoksim
- Sefuroksim
- Sefaleksin
3. Makrolidler
Antibiyotik isimleri listesinde üçüncü sırayı hak eden makrolidler, yukarıdaki iki tür antibiyotiklerden tamamen farklı bir antibiyotik sınıfıdır. Ancak bu enfeksiyonlarda aynı enfeksiyonların çoğunu etkili bir şekilde tedavi ederler. Makrolidlerin etkili şekilde tedavi ettiği enfeksiyonlar arasında solunum, kulak, cilt ve cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar vardır.
Bu antibiyotik, yukarıdaki diğer antibiyotiğe göre daha az alerjik reaksiyon yapma eğilimindedir. Bu nedenle doktorlar, örneğin penisiline alerjisi olan bir insana bu antibiyotiği reçete edebilir. Bu antibiyotiğin tek olumsuz yanı, diğer ilaçlarla etkileşime girme riskinin olmasıdır.
Eğer size makrolid sınıfı bir antibiyotik reçete edildiyse, olası ilaç etkileşiminden kaçınmak için doktorunuzun aldığınız tüm ilaçları bildiğinizden emin olmalısınız. Makrolidlerin yaygın yan etkileri arasında mide bulantısı (ve bazen kusma) ve ishal sayılabilir.
Makrolid örnekleri şunları içerir:
- Azitromisin
- Klaritromisin
- Eritromisin
4. Florokinolonlar (geniş spektrumlu antibiyotikler)
Florokinolonlar, çok çeşitli bakterilere karşı aktif bir ilaç sınıfındandır ve antibiyotik isimleri (türleri) arasında etkili ilaçlardır. Bu ilaçlar, diğer antibiyotikler başarısız olduğunda enfeksiyonları tedavi etmek için oldukça başarılıdır. Bazı insanların diğer antibiyotiklere alerjisi olduğunda da bir alternatif olarak florokinolonlar kullanılabilir.
Florokinolonlar, göz enfeksiyonları, zattüreye, cilt, sinüs, eklem, idrar veya jinekolojik enfeksiyonlar gibi birçok enfeksiyonu tedavi edebilir. Bununla birlikte, bu antibiyotik sınıfı, belirli kalp rahatsızlıkları olan kişiler ve diğer bazı ilaçlar için bir sorun olabilir.
Bu ilaç size reçete edildiyse, doktorunuzun kullandığınız diğer tüm ilaçları bilmesi gerekir. Florokinolonların yaygın yan etkileri arasında mide rahatsızlığı, mide ağrısı, ishal, baş ağrısı ve uyuşukluk bulunur.
Florokinolon örnekleri şunları içerir:
- Siprofloksasin
- Levofloksasin
- Moksifloksasin
5. Sülfonamidler
Sülfonamidler de etkili antibiyotik isimleri (türleri) arasındadır. Teknik olarak, sülfonamidler bakterileri diğer antibiyotiklerin yaptığı gibi öldürmez. Bunun yerine, bakteri üremesini engelleyerek çalışırlar ve zaten gerisini bağışıklık sisteminiz halleder.
Sülfonamidler, yanıklar ve vajinal veya göz enfeksiyonları için çok iyi tedavilerdir. Ayrıca, bu antibiyotik sınıfı idrar yolu enfeksiyonlarını ve ishali tedavi edebilirler. Bu antibiyotiğin yaygın yan etkileri arasında alerjiler, ishal, mide bulantısı, döküntü ve güneş hassasiyeti bulunur.
Sülfonamidlerin örnekleri şunları içerir:
- Sülfatamid
- Sülfadiazin
- Sülfametoksazol-Trimetoprim
6. Tetrasiklin
Bir bakterinin diğer bakterileri öldüren bir çeşitli kimyasallar üretebilmesi tuhaf görünebilir, ama tetrasiklin adı verilen bu antibiyotiğin yaptığı tam olarak budur. Tetrasiklinler de sülfonamidler gibi bakteri üremesinin önüne geçerek çalışır.
Bu antibiyotik sınıfı solunum, cilt ve genital enfeksiyonlar gibi çeşitli enfeksiyonları tedavi ederler. Ayrıca Lyme hastalığı, sıtma, şarbon, kolera ve veba gibi olağandışı enfeksiyonları da tedavi edebilir. Yaygın yan etkiler arasında mide ağrısı, mide rahatsızlığı, güneş hassasiyeti ve maya enfeksiyonları bulunur.
Tetrasiklin örnekleri şunları içerir:
- Doksisiklin
- Minosiklin
- Tetrasiklin
7. Diğer antibiyotikler
Gördüğünüz üzere, antibiyotik türleri bir hayli fazladır. Eğer bir hastalıkta yukarıdaki antibiyotiklerin hiçbiri işe yaramazsa, doktorların başka antibiyotik seçenekleri de vardır. Bunlardan bazıları sadece hastanelerde bulunur ve son çare olan bu antibiyotikler oldukça faydalıdır.
Sadece hastanede olan antibiyotik isimleri arasında klindamisin, metronidazol ve nitrofurantoin gibi ilaçlar vardır. Her antibiyotik, tanımlanmış bir sınıfta olsun ya da olmasın, farklı doz gereksinimlerine sahiptir. Bazılarını aç karnına, bazılarını ise yemekle birlikte almanız gerekir.
Herhangi bir antibiyotiği almanın en iyi yolunu doktorunuz veya eczacınıza danışmanız gerekir. Tüm antibiyotiklerde, ilaçları doktorunuzun veya eczacınızın talimatlarına göre bitirmeniz önemlidir. Çünkü bu, yeterli tedaviyi sağlayacak ve antibiyotik direncini önleyecektir.