Ayak Bileği Şişmesi İçin Hangi Doktora Gidilmeli?

Uzun süre ayakta duruyorsanız veya yaşınız ilerlemiş ise, ayak bileği şişmesi yaşamanız çoğu zaman anormal bir durum değildir. Fakat ayak bileğindeki şişliğin ciddi bir şeyin işareti olup olmadığını veya evde halledebileceğiniz küçük bir problem olup olmadığını nasıl anlarsınız? Ya da kalp hastalığının neden olduğu ödem ile burkulmanın neden olduğu şişlik arasındaki fark nedir?

Ayak bileği şişmesi ve bazen de ağrısına neyin neden olduğunu ve bu konuda ne yapabileceğinizi ve hangi doktora gitmeniz gerektiğini öğrenmek için okumaya devam edin.

Ayak bileği şişmesinin yaygın nedenleri

Ayak bileği şişmesinin bazı nedenleri oldukça yaygındır ve genellikle yaşam tarzınızla ilgilidir. Diğer nedenler daha travmatik veya ciddi olabilir. Ayak bileğinizdeki şişlik, nedene bağlı olarak farklı görünebilir ve hissedilebilir.

Örneğin, vücudun dokularında sıvı birikmesi olan ödem varsa, ayak bileğinizde sadece şişlik görünecektir. Ödem varsa, parmağınızı şişliğe bastırdığınızda, oluşan çökkünlük birkaç saniye kalacaktır. Ancak ağrınız örneğin burkulmadan kaynaklanıyorsa, şişliğe bastırıp bıraktığınızda ödemdeki gibi gecikme olmayacaktır.

Ayak bileği şişmesinin en yaygın nedenlerinden bazıları şunlardır:

1. Uzun süre ayakta kalmak:
   Bacak hareketi genellikle kan dolaşımını teşvik eder, ancak çok uzun süre ayakta durmak bacaklarınızdaki kanın normalden daha yavaş akmasına neden olabilir.
2. Bacaklarınızı uzun süre hareket ettirmeden oturmak:
   Bu, masanızda çok uzun süre oturursanız olabilir. Saatlerce televizyon izlemek, uzun süre araba sürmek veya trenle seyahat edenler için geçerlidir. Uzun süre hareketsiz oturursanız veya otururken bacak bacak üstüne atarsanız, kan akışı yavaşlayabilir ve ödem oluşabilir.
3. Yemeklerinizde çok fazla tuz olması:
   Fazla tuz tüketmek ayak bileklerinizde ödem oluşmasına neden olabilir.
4. Burkulmalar, gerilmeler ve kırıklar:
   Bileğinizi incitirseniz ve bir burkulma, zorlanma veya kırık bir kemiğiniz varsa, muhtemelen ayak bileğinizin hızla şiştiğini göreceksiniz. Bu şişme, vücudunuzun yaralanmaya verdiği bir reaksiyondur.
5. Gebelik:
   Hamile kadınlar, vücudunun birçok yerinde oluşan ödemelerden şikayetçidir ve bu ayak bileği şişmesi için de geçerlidir.
6. Preeklampsi:
   Hamile kadınlar, yüksek tansiyona neden olan ve aynı zamanda teşhis ve hızlı bir şekilde tedavi edilmezse organ hasarına ve ölüme neden olabilen bir durum olan preeklampsi geliştirme riski altındadır. Ayak bileği şişmesi preeklampsinin bir belirtisidir.
   
7. Lenfödem:
   Lenf, vücudunuzda lenfatik sistemde dolaşan renksiz bir sıvıdır. Lenf düğümleriniz tıkanırsa veya hasar görürse lenf sıkışabilir şişmeye neden olabilir. Bacağınızdaki lenf düğümleri tıkanırsa, bu durum ayak bileği şişmesine neden olabilir.
8. Kalp hastalığı:
   Kalbiniz kanı etkili bir şekilde pompalayamazsa, kan vücudunuzun en alt kısmında, ayaklarınızda ve bacaklarınızda birikebilir ve ayak bileklerinde şişlik yapabilir.
9. Böbrek hastalığı:
   Böbrek hastalığınız varsa, vücudunuz fazla atıklardan veya fazla sıvılardan kurtulmakta zorlanabilir. Bunlar daha sonra ayaklarınızda ve bacaklarınızda birikebilir ve şişlik yapabilir.
10. Karaciğer hastalığı:
    Örneğin, karaciğerde üretilen bir protein olan albümin seviyeleriniz çok düşükse, kan, damarlardan onları çevreleyen dokulara geçerek ödeme neden olur.
11. Damar yetersizliği:
    Kan vücudunuzun geri kalanına dolaştıktan sonra damarlarınız kanı kalbe geri döndürür. Damarlar hasar görürse, kanı kalbe geri itemezler ve şişlik meydana gelebilir.
12. Kan pıhtıları:
    Bacağınızdaki bir kan pıhtısı ayağınıza ve ayak bileğinize giden kan akışını yavaşlatarak şişmeye neden olabilir.
13. İlaç yan etkileri:
    Bazı ilaçlar, özellikle yüksek tansiyon için kullanılan ilaçlar, yan etki olarak ayak bileği şişmesine neden olabilir.

Ayak bileği şişmesi için ne zaman doktora gidilir?

Şişliğin nedeni küçük veya geçici olduğunda, ayak bileği şişmesi genellikle evde tedavi edilebilir. Ancak ayak bileğinde şişliğin bir doktor tarafından tedavi edilmesi gereken bazı durumlar da vardır.

Örneğin, ayak bileği şişmesiyle birlikte ayak bileği ağrısı varsa, yüksek ateş, nefes darlığı veya göğüs ağrısı yaşıyorsanız doktora görünmeniz gerekir. Çünkü bu gibi semptomlar ciddi ve acil durumların (kalp krizi gibi) bir belirtisi olabilir.

Aşağıdaki durumlarda ise yine doktora görünmeniz önemlidir:

• Kalp hastalığı geçmişiniz varsa
• Böbrek hastalığı geçmişiniz varsa
• Hamileyseniz veya emziriyorsanız
• Şişlik aniden çıktıysa
• Şişliğe şiddetli ağrı eşlik ediyorsa

Ayak bileği şişmesi nasıl geçer?

Ayak bileğinizi ciddi şekilde yaralamadıysanız veya şişmenin ciddi bir nedeni olduğuna inanmak için bir nedeniniz yoksa, doktorunuza görünmeden önce aşağıdakiler dahil bazı evde tedavi uygulamalarını denemek isteyebilirsiniz:

1. Bacaklarınzı kaldırın:
   Yatakta veya rahatça otururken bacaklarınızı yastık veya ayak desteği ile kaldırın.
2. Bacaklarınızı hareket ettirin:
   Uzun süre ayakta duruyor veya oturuyorsanız, kanınızın kalbinize geri dönmesine yardımcı olmak için bacaklarınızı mümkün olduğunca hareket ettirin.
3. Kompresyon çorapları veya destek çorapları giyin:
   Bu çoraplardan veya destekleyicilerden gelen basınç, bacaklarınızdaki kan akışını artırmaya yardımcı olur.
4. Tuz oranı düşük, sağlıklı yemekler tüketin:
   Fazla sodyum (yani tuz), ödeme neden olabileceğinden tuzu ölçülü kullanın.
5. Dar giysiler giymekten kaçının:
   Örneğin çoraplar bacağınıza sıkıca oturmalıdır çok sıkı olmamalıdır. Bu durumda doktorunuza danışarak kompresyon çorabı önerisi almanız akıllıca olacaktır. Çorap haricinde de vücudunuzu çok sıkan şeyler giymekten kaçınmalısınız.

Ayak bileği şişmesi için hangi doktora gidilmeli?

Ayak bilek şişmesi için ilk gitmeniz gereken doktor aile hekiminizdir. Aile hekiminiz sizi muayene ettikten ve sonra, sizi bir kardiyoloji veya nefroloji doktoruna yönlendirebilir. Eğer hamileyseniz, kadın doğum uzmanına görünmenizi isteyebilir. Daha ciddi durumlar için ise sizden acil servise gitmenizi isteyecektir.

---