Böbrek Ağrısı Neden Olur, Belirtileri Nelerdir?
Böbrek ağrısı
Böbrek ağrısı; kasık ve testislere kadar uzanabilmesine rağmen, vücut yanlarında veya kaburgaların hemen altındaki alt sırt bölgesinde daha fazla hissedilme eğilimindedir. Kas gerginliğinden, romatizmadan ve bazı omurilik rahatsızlıklarından kaynaklanan ağrı da kolayca böbrek ağrısıyla karıştırılabilir.
Böbrek ağrısına; böbrek enfeksiyonu, iltihaplanma, yaralanma, büyüme veya böbrekten idrar akışını engelleyen koşullar neden olabilir. Piyelonefrit (böbrek enfeksiyonu) ve böbrek taşları, böbrek ağrısının en yaygın nedenleridir.
Böbrek enfeksiyonuna sıklıkla idrar yaparken ağrı ve yanma, sık veya acil idrar yapma ihtiyacı, kanlı idrar, yüksek ateş ve mide bulantısı gibi idrar yolu enfeksiyonunun diğer semptomları eşlik eder.
Böbrek taşları da kusmaya, kanlı idrara, ateşe ve mide bulantısına neden olabilir. Ancak böbrek taşına bağlı ağrı dalgalar halinde gelip gitme eğilimindedir. Böbrek kanseri, iyi huylu tümörler, polikistik böbrek hastalığı ve hidronefroz (böbreklerin şişmesi) gibi durumlarda böbrek ağrısı nedenleri arasındadır.
Böbrek ağrısına neden olan bazı durumların ciddi komplikasyonları olabilir. Bundan dolayı, yüksek ateş, şiddetli ağrı, kanlı idrar, soğuk ve nemli cilt, solgunluk, hızlı nefes alma, hızlı kalp atış hızı, idrar çıkışında azalma veya yokluk, aşırı terleme, kafa karışıklığı veya bilinç kaybıyla birlikte böbrek ağrınız varsa ilk fırsatta doktor kontrolü gerekir.
Böbrek ağrısı nereye vurur?
Böbrek ağrısı genellikle sırtınızda hissedilir (kaburgaların altında, omurganın sağında veya solunda). Yanlar, üst karın veya kasık gibi diğer bölgelere de yayılabilir. Böbrek taşınız varsa, ağrıyı genellikle sırtınızda, yanlarınızda, karnınızın alt kısmında veya kasıklarınızda hissedersiniz.
Böbrek ağrısı belirtileri nelerdir?
Böbrek ağrısına; altta yatan hastalığa, bozukluğa veya duruma bağlı olarak değişen diğer semptomlara da eşlik edebilir. Sıklıkla idrar yolunu etkileyen semptomlar, diğer vücut sistemlerini de olumsuz etkileyebilir.
İdrar yoluyla ilgili belirtiler
Böbrek ağrısı, aşağıdakiler dahil olmak üzere idrar yolunu etkileyen diğer semptomlara eşlik edebilir:
- Kanlı veya pembe renkli idrar (hematüri)
- Bulanık idrar
- İdrar yaparken ağrı ve yanma hissi
- Kötü kokulu idrar
- Sık idrara çıkma
- Acil idrara çıkma ihtiyacı
- Uykudayken idrara çıkma ihtiyacı
Diğer belirtiler
Böbrek ağrısı, aşağıdakiler de dahil olmak üzere, diğer vücut sistemleriyle ilgili semptomlara eşlik edebilir:
- Anormal kalp ritimleri (aritmiler)
- Yorgunluk ve halsizlik
- Ateş ve bazen eşlik eden titreme
- Genel hastalık hissi
- Kas spazmları
- Tırnak değişiklikleri
- Mide bulantısı ve/veya kusma
- Ağrılı adet dönemleri
- Son yaşanılan enfeksiyon durumu
- Nedensiz kilo kaybı
Ciddi belirtiler
Bazı durumlarda böbrek ağrısı, hemen değerlendirilmesi gereken yaşamı tehdit edebilecek bir durumun belirtisi olabilir. Sizde veya yakını olduğunuz bir kişide, aşağıdakiler de dahil olmak üzere yaşamı tehdit eden semptomlardan herhangi biri varsa tıbbi yardım almanız gerekir:
- Bayılma veya tepki vermeme gibi bilinç veya uyanıklık düzeyinde değişiklik
- 38 derece üzeri yüksek ateş
- Hiç idrar yapmamak
- Hızlı nefes alıp verme
- Hızlı kalp atış hızı (taşikardi)
- Anormal kalp ritmi (aritmi)
- Şiddetli acı
Böbrek ağrısı neden olur?
Böbrek ağrısı; böbreğinizin enfeksiyon, iltihaplanma, yaralanma veya genişlemesinden ve ayrıca idrarın böbreğinizden çıkışını engelleyen koşullardan kaynaklanır. Piyelonefrit (böbrek enfeksiyonu) ve böbrek taşları, böbreklerdeki ağrının en yaygın nedenleridir.
Böbrek büyümesine neden olan durumların çoğu, fazla ağrı olmadan yavaş yavaş gelişir. Vücudun sağ veya sol tarafındaki böbrek ağrısının nedenleri aynıdır. Nörolojik bir durumdan kaynaklanan yan ağrısı da sadece sağ veya sol tarafta hissedilebilir.
İdrar yoluyla ilgili nedenler
Böbrek ağrısına aşağıdakiler de dahil olmak üzere idrar yolu hastalıkları, bozuklukları veya durumları neden olabilir:
- Hidronefroz (Böbrek şişmesi veya büyümesi, idrarın böbrekte birikmesi sonucu meydana gelir.)
- Böbrek kanseri veya tümörleri
- Polikistik böbrek hastalığı (PKBH, çok sayıda kistin neden olduğu hastalık)
- Glomerülonefrit (strep boğaz ve impetigo gibi streptokok enfeksiyonlarının yaygın olmayan komplikasyonu)
- Piyelonefrit (böbrek enfeksiyonu)
- Böbrek taşları
- Basit böbrek kistleri
Diğer nedenler
Böbrek ağrısının olası diğer nedenleri aşağıdakiler olabilir:
- Glokom tedavisinde (göz içi basıncı düşürülmesi) kullanılan ilacın yan etkisi
- Travma ve böbrek bölgesine alınan bir darbe
Ciddi nedenler
Aşağıdaki gibi bazı durumlarda böbrek ağrısı, hemen değerlendirilmesi gereken, yaşamı tehdit edebilecek bir durumun belirtisi olabilir:
- Sadece bir böbreği olan bir kişide hidronefroz veya böbrek sorunları
- Piyelonefrit (böbrek enfeksiyonu)
- Renal veya perinefrik apse (böbreğin içinde veya yakınında apse oluşumu)
- Renal enfarktüs (böbrek arterinin doku hasarına ve ölüme yol açan tıkanma durumu)
- Travma veya yaralanma
Nedeni tespit etmek için sorular
Durumunuzu teşhis etmek için doktorunuz size böbrek ağrınızla ilgili aşağıdakiler de dahil olmak üzere birkaç soru soracaktır:
- Ağrınızı ilk ne zaman fark ettiniz?
- Acıyı tarif edebilir misiniz?
- Daha önce hiç böyle bir ağrınız oldu mu?
- Daha önce böbrekle ilgili problemleriniz oldu mu?
- Böbrek ağrısı geliştirmeden önce herhangi bir enfeksiyonunuz var mıydı?
- Başka belirtileriniz var mı?
- Hangi ilaçları alıyorsunuz?
Böbrek ağrısı için ne zaman doktora görünmeli?
Böbrek ağrısı yaşadığınızda doktor kontrolünü aksatmamanız gerekir. Çünkü bazı nedenler tedavi gerektirir ve oldukça ciddidir. Sol ve sağ taraflı böbrek ağrısının nedenleri tipik olarak aynıdır.
Böbreği etkileyen hastalıkları yönetme, teşhis ve tedavi etme konusunda uzmanlaşmış doktorlar nefroloji uzmanlarıdır. Bunun yanında üroloji uzmanları da tüm idrar yolunu etkileyen durumları tedavi ederler, ancak dahiliye doktorları (iç hastalıkları uzmanları) ve aile hekimleri de böbreklerdeki ağrının yaygın nedenlerini teşhis ve tedavi edebilir.
Hafif ağrı ve belirtiler için aile hekiminiz size yardımcı olabilir. Ancak aile hekiminiz, belirtilerinizi ve nedenlerini daha ciddi bulduğunda sizi bir nefroloğa yönlendirecektir. Ağrının nedenini teşhis etmeye yardımcı olmak için idrar testleri, görüntüleme testleri ve böbrek prosedürleri gerekli olabilir.
En kısa zamanda doktor kontrolü gerektiren durumlar
Aşağıdakiler de dahil olmak üzere, diğer semptomlarla birlikte böbrek ağrısı yaşıyorsanız en kısa zamanda doktorunuza görünmelisiniz:
- Anormal kalp ritmi veya kalp çarpıntısı
- İdrar yaparken yanma
- Pembe veya kırmızı renkli idrar, bulanık idrar ve anormal kokulu idrar gibi idrarın kendisinde değişiklikler meydana gelmesi
- Sık sık ve acil idrar yapma ihtiyacı
- Titreme yapan veya yapmayan ateş
- Genel rahatsızlık hissi
- Kas spazmları
- Mide bulantısı ve kusma
Acil olarak doktor kontrolü gerektiren durumlar
Aşağıdaki durumlarda acil olarak doktora görünmeniz gerekmektedir:
- Karın ağrısı ve şişkinliği
- Kanlı idrar
- Bayılacakmış gibi hissetmek
- Aşırı terleme
- Hızlı nefes alıp verme
- Hızlı kalp atış hızı (taşikardi)
- Anormal kalp ritmi (aritmi)
- Yanlarınızda ve sırtınızda şiddetli ağrı
Böbrek ağrısı nasıl geçer?
Doktorlar, böbrek ağrısını meydana geliş sebebiyetine göre tedavi ederler. Ayrıca semptomlarınızı mümkün olduğunca hafifletmek için de uğraşırlar. Şiddetli ağrınız varsa, doktorunuz test sonuçlarını beklerken ağrı kesici ilaçlar reçete edebilir veya uygulayabilir.
Altta yatan duruma bağlı olarak, böbrek ağrısı tedavisinin seçenekleri aşağıdakileri içerebilir:
- Kanama için:
Yatak istirahati, komplikasyonları önlemek için düzenli tıbbi kontrol ve ameliyat, böbrek hasarı veya travma nedeniyle oluşan kanama için gerekli olabilir. İlaç tedavisi ve bu tedavide yapılan değişiklikler, diğer kanama nedenlerini çözebilir. - Kan pıhtıları için:
Pıhtıyı parçalamak için ilaç tedavisi veya ilaç tedavisi başarısızsa pıhtıları çıkarmak için cerrahi müdahale gerekebilir. Müdahale sonrası kan pıhtılaşması riskini azaltmak için, idame ilaçları da gerekli olabilir. - Hidronefroz için:
Enfeksiyon veya böbrek taşları gibi altta yatan nedenin tedavi edilmesi genellikle hidronefrozu çözecektir. İdrarı böbreklerden boşaltmak için bir nefrostomi (idrar yolları drenajı) gerekebilir. - Böbrek kanseri için:
Tümörü çıkarmak için cerrahi müdahale ve hedeflenen ilaç tedavisi ile kanseri yok etmek veya bastırmak için diğer prosedürler gerekebilir. - Böbrek enfeksiyonu için:
Bakteriyel enfeksiyonlar için antibiyotikler reçete edilebilir. - Böbrek taşları için:
İlaç kullanımı, taş kırma veya taşların çıkarılması için ameliyat prosedürleri yapılabilir. - Polikistik böbrek hastalığı için:
Kan basıncını kontrol eden, ağrıyı hafifleten ve enfeksiyonları tedavi eden ilaçlar reçete edilebilir.
Diyet, sağlıklı beslenme ve egzersiz yoluyla sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmek, böbrek hastalığı komplikasyonlarını önlemeye yardımcı olabilir.
Böbrek ağrısına ne iyi gelir?
Basit nedenlerden kaynaklanan ve tıbbi tedavinizi destekleyebilecek böbrek ağrısına iyi gelen uygulamalar şunlardır:
- Sıcak kompres veya ısıtma yastığı ile istediğiniz her seferde ağrı olan bölgeye 20 dakika ısı uygulayabilirsiniz.
- İdrarı seyreltmek, taşları ve bakterileri temizlemeye yardımcı olmak için, günde yaklaşık 8 bardak su içmelisiniz. Bu miktar kişisel sağlık koşullarınıza bağlı olarak değişebileceğinden, ne kadar su içmeniz gerektiği konusunda önce doktorunuza danışın.
- Antioksidanları olan asitli içecekler içebilirsiniz; örneğin nar suyu ve limonlu su enfeksiyonları temizler ve ağrınızın dinmesine yardımcı olur.
- İdrar yolu enfeksiyonlarını önlemek ve tedavi etmek için, kızılcık suyu içebilirsiniz. Ancak kızılcık suyu antibiyotiklerin yerini tutmaz.
- Aralıklı olarak sıcak bir banyo yaparak rahatlayabilirsiniz.
- Asetaminofen veya ibuprofen gibi ilaçları eczacınıza veya doktorunuza danışarak alabilirsiniz.
Böbrek ağrısıyla ilgili komplikasyonlar nelerdir?
Böbrek ağrısı ciddi hastalıklara bağlı olabileceğinden, tedavi edilmemesi ciddi komplikasyonlara ve kalıcı böbrek hasarına neden olabilir. Altta yatan neden teşhis edildikten sonra, aşağıdakiler de dahil olmak üzere, olası komplikasyon riskinizi azaltmak için doktorunuzun size uygun gördüğü tedavi planını izlemeniz önemlidir:
- Akut böbrek yetmezliği
- Böbrek hasarı
- Kanserin yayılması (metastaz yapması)
- Enfeksiyonun yayılması
- Üreteral obstrüksiyon (idrarı böbrekten mesaneye taşıyan yapının tıkanması)