Boyun Tutulması Nasıl Geçer, Neden Olur? Boyun Tutulmasına Ne İyi Gelir?
Boyun tutulması nedir?
Boyun tutulması, genellikle en çok boyun hareketi ile fark edilen ve boyunda hissedilen sertlik ve ağrıdır. Boynunuz tutulmuşsa, rahatsızlıktan dolayı tüm vücudunuzu yan veya arkanıza bakmak için döndürme ihtiyacı duyabilir ve bunda zorlanabilirsiniz.
Boyun, kemikli servikal omurga, omurilik, servikal diskler, kan damarları, kaslar, bağlar, tendonlar ve omurilik sinirleri dahil olmak üzere çeşitli yapılardan oluşur. Boyun tutulması veya boyundaki sertlik, genellikle boyun kaslarını zorlayan bir pozisyonda uyuduktan sonra ortaya çıkma eğilimindedir.
Boyun ayrıca nefes borusu, boğaz kıkırdağı (âdem elması) ve tiroid bezi gibi ilişkili yapıları da içerir. Boyun tutulması, bu yapıların yanı sıra boyundaki kaslar, tendonlar ve bağların hastalıkları, bozuklukları ve durumlarından kaynaklanabilir. Boyun tutulması, yanlış duruş ve gerilim baş ağrıları gibi omuz ve baş koşullarının bir sonucu olabilir.
Boyun tutulması, artrit (eklem iltihabı) veya spinal stenoz gibi ciddi bir durumu gösterebilir. Açıklanamayan veya sürekli boyun tutulmanız varsa veya belirtilerinizden başka bir endişeniz varsa, tıbbi olarak kontrol edilmeniz gerekir.
Boyun tutulması, kalp krizi, menenjit veya boyun kırığı gibi ciddi ve yaşamı tehdit edebilen durumlarla da ilişkilendirilebilir. Boyun yaralanmasından veya travmadan sonra boyun sertliği veya uyuşukluk, vücudunuzun herhangi bir bölümünü hareket ettirememe, göğüs ağrısı, nefes darlığı, ateş veya baş ağrısı varsa, vakit kaybetmeden doktor kontrolü şarttır.
Boyun tutulması belirtileri nelerdir?
Boyun tutulması, tek başına veya altta yatan nedene, tıbbi geçmişinize ve diğer faktörlere bağlı olarak değişen diğer semptomlarla birlikte ortaya çıkabilir.
Boyun tutulması ile ortaya çıkabilecek ek semptomlar şunları içerir:
- Başınızı döndürmede zorluk
- Ağzı açma veya kapama zorluğu
- Baş ağrısı
- Sinirlilik
- Omuzlarınızda veya kollarınızda ağrı
- Uyku bozuklukları
Ciddi belirtiler
Bazı durumlarda, tıbbi bir ortamda derhal değerlendirilmesi gereken menenjit, kalp krizi veya omurilik travması gibi ciddi veya yaşamı tehdit edebilecek bir duruma işaret edebilecek diğer semptomlarla birlikte boyun sertliği veya tutulması oluşabilir.
Aşağıdaki belirtilerden herhangi biriyle birlikte boyun tutulması veya boyun rahatsızlığı için ilk fırsatta doktor kontrolü gerekir:
- Anormal gözbebeği boyutu veya ışığa tepki vermeme
- Göğüs ağrısı, gerginlik veya basınç
- Nefes almada zorluk veya nefes darlığı
- Yutma güçlüğü
- Göz kapağı düşmesi
- Grip benzeri belirtiler (yorgunluk, ateş, boğaz ağrısı, baş ağrısı, öksürük, ağrı ve sızılar)
- Çene ağrısı
- Mide bulantısı ve kusma
- Çenenizi göğsünüze değdirmenizi engelleyen boyun sertliği
- Uyuşma veya duyu değişikliği
- Felç veya vücudunuzun herhangi bir bölgesini hareket ettirmede zorluk
- Deri döküntüsü
Boyun tutulması neden olur?
Boynun kendisinden kaynaklanan durumlar veya omuzlar, çene, baş veya üst kollar gibi ilgili alanların hastalıkları ve durumları boyun tutulmasına neden olabilir.
Boyundaki tutulma genellikle, garip pozisyonlarda uyumak, kötü duruş veya yorucu aktiviteler gibi boyun veya omuz kaslarının gerilmesine neden olan faktörler nedeniyle oluşur. Kürek kemiğinin gerilmesinden dolayı da boynu hareket ettirmekte zorluk yaşayabilirsiniz.
Boyun sertliği ve tutulması, boynu oluşturan yapılardan herhangi birinin hastalıkları, bozuklukları ve durumlarından da kaynaklanabilir. Buna servikal omurga ve omurilik, sinirler, intervertebral diskler, kaslar, bağlar, tendonlar, tiroid bezi, nefes borusu ve boğaz dahildir. Göğüs veya karın içindeki bozukluklardan yansıyan ağrı da boyun sertliğine ve tutulmasına neden olabilir.
Kas ve iskelet istemiyle nedenler
Boyun tutulmasının kas ve iskelet sistemiyle ilgili nedenleri şunları içerir:
- Başın tekrar tekrar döndürülmesini içeren aktiviteler
- Servikal omurga kırığı veya omurilik travması
- Aşırı stres veya gerginlik
- Boynu anormal bir pozisyonda tutmak veya uzun süre hareketsiz tutmak
- Yaralanmalar, düşmeler, motorlu araç kazası veya spor yaralanması gibi diğer travmalar
- Kireçlenme olarak da bilinen osteoartrit ve romatoid artrit
- Yanlış pozisyonda durmak, dik durmamak
- Garip bir pozisyonda uyumak veya dinlenmek
- Spinal dejenerasyon (dejeneratif bir disk hastalığı)
- Boyun fıtığı ve diğer durumlardan kaynaklanabilecek spinal stenoz (omurilik kanalının daralması)
Diğer hastalıklar ve durumlar
Boynu etkileyebilecek diğer hastalıklar veya durumlar şunları içerir:
- Artrit (eklem iltihabı)
- Beyin anevrizması (beyin arter duvarının şişmesi)
- Spinal tümörler ve multipl miyelom dahil olmak üzere kanser
- Fibromiyalji (ağrı, sertlik ve hassasiyete neden olan kronik durum)
- Migren gibi baş ağrısı türleri
- Kalp krizi
- Grip, servikal omurga enfeksiyonu veya menenjit (beyni ve omuriliği çevreleyen zarların ciddi bir bakteriyel enfeksiyonu) gibi enfeksiyonlar
- Osteomiyelit (omurga kemiklerinin enfeksiyonu veya iltihabı)
- Diyafram, safra kesesi veya mide rahatsızlıklarından yansıyan ağrı
- Temporal arterit (dev hücreli arterit)
- Temporomandibular eklem ağrısı
- Tiroidit (tiroid bezi iltihabı)
Boyun tutulması için ne zaman doktora görünmeli?
Boyun tutulması genellikle kas gerginliğinin veya kas çekilmesinin sonucudur. Bu tür bir tutulma genellikle birkaç gün içinde kendiliğinden düzelir. Bununla birlikte, suçlanacak daha ciddi bir şey olup olmadığını öğrenmek için bir doktora görünmenin en iyi olduğu zamanlar vardır.
Aşağıdaki durumlarda doktora görünmeniz gerekir:
- Rahatsızlık günlük aktivitelerinizi veya uykunuzu etkiliyorsa
- Rahatsızlık bir hafta kadar devam ediyor veya evde bakıma rağmen kötüleşiyorsa
- Rahatsızlık kollara veya bacaklara yayılan ağrı ile ortaya çıkıyorsa
- Kolunuzda veya elinizde ağrı veya uyuşma, karıncalanma veya güçsüzlük varsa
- Son bir ay içinde bir kene tarafından ısırıldıysanız
Aşağıdaki durumlarda ise vakit kaybetmeden doktora görünmeniz gerekir
- Tutulmayla birlikte şiddetli boyun ağrısı, koordinasyon kaybı veya kol ve bacak kullanma zorluğu varsa
- Tutulmaya yutma güçlüğü, aşırı uyuşukluk, grip benzeri semptomlar, deri döküntüsü veya kusma eşlik ediyorsa
- Ani bir görüş değişikliği yaşarsanız veya göz kapağınızın düştüğünü fark ederseniz
- Ateşiniz ve baş ağrınız varsa veya boynunuzu göğsünüze doğru bükemiyorsanız
- Dalış kazası veya düşme gibi bir boyun yaralanması geçirdiyseniz
- Göğüs ağrısı, kol veya çene ağrısı, nefes darlığı veya terleme gibi kalp krizi belirtileriniz varsa
- İdrar veya dışkı kontrolünü kaybederseniz
Boyun tutulması nasıl teşhis edilir?
Boyun sertliğinin nedenini teşhis etmek için doktorunuz tıbbi geçmişinizi alacak, fiziksel bir muayene yapacak ve muhtemelen bazı testler isteyecektir.
Tıbbi geçmişinizin bir parçası olarak doktorunuz, aşağıdakiler de dahil olmak üzere birkaç soru sorabilir:
- Boynun hangi kısmında tutulma hissediyorsunuz?
- Tutulma ne zaman başladı?
- Boynunuz her zaman sert mi yoksa sertlik gelip gidiyor mu?
- Tutulmayı daha iyi veya daha kötü yapan nedir?
- Boyun ağrınız var mı? Eğer varsa, nasıl tanımlarsınız ve ne kadar şiddetlidir?
- Spor yaralanması veya motorlu araç kazası gibi yakın zamanda herhangi bir travma veya yaralanma yaşadınız mı?
- Son zamanlarda bir kene tarafından ısırıldınız mı veya yüksek riskli bir kene bölgesinde açık havada vakit geçirdiniz mi?
- Ateş, baş ağrısı veya uyuşma gibi başka semptomlar yaşıyor musunuz?
Fizik muayene sırasında doktorunuz hassasiyet, uyuşukluk veya zayıflık alanları olup olmadığını kontrol edecektir. Doktorunuz başınızı bir yandan diğer yana, öne ve arkaya farklı yönlerde hareket ettirmeye çalışmanızı isteyebilir. Bu, boyun kaslarınızın hareket aralığını kontrol etmesini sağlayacaktır.
Sonuçlara bağlı olarak, doktorunuz aşağıdakileri içeren testler isteyebilir:
- Enfeksiyon veya iltihaplanma belirtilerini kontrol etmek için kan testleri
- Sinirlerinizin kaslarınızla ne kadar iyi iletişim kurduğunu test etmek için elektromiyografi (EMG)
- Röntgen, bilgisayarlı tomografi taramaları ve MR (emar) dahil olmak üzere görüntüleme muayeneleri
- Menenjiti kontrol etmek amacıyla beyin omurilik sıvısı örneği almak için lomber ponksiyon veya spinal musluk
Not: Altta yatan bir nedeni veya durumu teşhis etmek her zaman mümkün değildir. Şikâyetiniz devam ederse ve doktorunuz bir neden belirleyemezse, ikinci bir görüş almak size daha fazla bilgi ve yanıt verebilir.
Boyun tutulması nasıl tedavi edilir?
Boyun tutulmasını tedavi etmek, sorunun altında yatan nedene bağlıdır. Çoğu durumda, kas gerginliği nedeniyle boyundaki tutulma genellikle evde kişisel bakım önlemlerine yanıt verir. Diğer nedenler daha yoğun tedaviler gerektirebilir.
Sebebe bağlı olarak, doktorunuz aşağıdaki tedavileri önerebilir:
- Antibiyotikler
- Kortikosteroidler gibi antienflamatuar ilaçlar
- Trisiklik antidepresanlar içerebilen kas gevşeticiler veya ağrı kesiciler
- Duruş ve hizalamayı iyileştirmek, boyun kaslarını güçlendirmek ve germek için fizik tedavi
- Boyun kaslarınızı zayıflatmamak için sadece kısa süre taktığınız yumuşak boyunluk
Not: Boyun tutulmasının belirli nedenleri için, doktorunuz ameliyat olmanızı da gerekli görebilir.
Boyun tutulmasına ne iyi gelir?
Çoğu insan zaman zaman boyun tutulması yaşayacaktır. Bunun nedeni genellikle kas gerginliğiyle ilgilidir. Bu tür boyun rahatsızlığını, kendi başınıza alabileceğiniz önlemlerle büyük olasılıkla tedavi edebilirsiniz.
Evde boyun tutulmasına iyi gelen şeylerden bazıları şunlardır:
- İlk 48 saat buz torbası uygulamak, ardından sıcak su torbası uygulamak
- Kulağınızı yavaşça omzunuza getirmek, başınızı yana çevirmek, omuzlarınızı döndürmek ve kürek kemiklerinizi sıkmak dahil olmak üzere, boynunuzu germek için boyun tutulması egzersiz rutini öğrenmek
- Kaslara masaj yapmak
- Dik duruş sergilemek
- Yan veya sırtüstü uyumak, yüzüstü uyumamak ve uyumak için boyun yastığı kullanmak
- Eczacınıza danışarak asetaminofen ve ibuprofen dahil ağrı kesici kullanmak
Boyun tutulmasının olası komplikasyonları nelerdir?
Aşırı kullanım veya küçük gerilmelere bağlı boyundaki tutulmalar genellikle dinlenme, buz ve eczacınıza danışarak reçetesiz alınabilen antienflamatuar ilaçlar gibi ev tedavilerine yanıt verir. Ancak bazı durumlarda, şikâyetiniz kronik bir duruma dönüşebilir ve günlük hayatınızı etkileyebilir.
Geçmeyen ve tedavi edilmeyen boyun tutulması zamanla aşağıdaki gibi sorunlara neden olabilir:
- İşte veya okulda devamsızlık
- Kronik ağrı
- Engellilik
- Felç
- Kötü yaşam kalitesi
- Olası kanserin yayılması
- Olası enfeksiyonun yayılması