Dizüri (İdrar Yaparken Ağrı ve Yanma) Neden Olur? 9 Önemli Neden

Dizüri: Önemli bilgiler

Dizüri olarak da bilinen idrar yaparken ağrı ve yanma hissetme, genellikle idrar yolu enfeksiyonundan kaynaklanır ve özellikle hamilelik sırasında kadınlarda çok yaygın bir sorundur. Bununla birlikte, erkeklerde, çocuklarda veya bebeklerde de oluşabilir. Dizüriye; yanma, idrarda kan gelmesi veya idrara çıkma zorluğu gibi diğer semptomlar eşlik edebilir. İdrar yolu enfeksiyonuna ek olarak, iyi huylu prostat büyümesi, rahim iltihabı, mesane kanseri gibi problemlere sahipseniz ya da böbrek taşı veya mesane taşınız varsa idrar yaparken ağrı ve yanma yaşayabilirsiniz.

Tüm bu nedenlerden dolayı doğru tanının koyulması ve en uygun tedaviye başlanması için bir jinekoloğa veya üroloğa gidilmesi gerekmektedir. Sahip olduğunuz semptomlara ve yeterli klinik değerlendirme bakılarak, uygun tanı konulacak ve gerekli tedaviye başlanacaktır. İdrar tahlili ve ultrason gibi yöntemler, bu hususta tanı aşamasını kolaylaştıran ve netleştiren uygulamalardır.

Dizüri: Nedenler

1. Mesane enfeksiyonu (sistit)

Dizürinin olası nedenlerinden birisi sistit denilen durumdur. Sistit; sık idrara çıkma isteği, yanma hissi, idrarda kan, ateş, genel halsizlik ve bulanık veya koyu renkli idrar gibi diğer semptomlara neden olan bir idrar yolu enfeksiyonudur. Mesaneyi etkileyen bu enfeksiyon, doğal olarak idrar yaparken ağrı ve yanma hissetmenize (diğer adıyla dizüri) neden olacaktır. Bu yüzden olası belirtilerinden herhangi birine sahipseniz en kısa zamanda bir doktora görünmelisiniz.

Yapılması gerekenler:
Bu durumda tanının doğrulanabilmesi ve en uygun tedaviye başlanabilmesi için, üroloğa danışılması gereklidir. Doktorunuz, genellikle enfeksiyondan sorumlu mikroorganizmaya göre antibiyotik reçete edecektir.

2. Böbrek enfeksiyonu (piyelonefrit)

Piyelonefrit, genellikle mesaneden kalan bakterilerin neden olduğu, iltihaplanma ve enfeksiyona neden olan bir böbrek hastalığıdır. Semptomları arasında; ateş, bel ağrısı, kötü kokulu idrar ve dizüri (idrar yaparken ağrı) olabilir. Böbrek enfeksiyonun kadınlarda görülme olasılığı daha fazladır, bu bakımdan özellikle hamile kadınlarda böbrek enfeksiyonuna bağlı, idrarda ağrı ve yanma oldukça zorlayıcı olabilir. Kişisel hijyene dikkat etmek olası böbrek ve idrar yolu enfeksiyonlarının oluşumunu engelleyen en önemli noktadır. Ayrıca bol su içilmeli ve vücudun susuz kalması engellenmelidir.

Yapılması gerekenler:
Piyelonefrit tedavisi mutlaka antibiyotiklerle yapılmalı ve daha fazla belirti ortaya çıkmasa bile doktorunuzun belirttiği şekilde ilaç kullanımına sadık kalınmalıdır. Çünkü bakteri idrar yolunda kalırsa komplikasyonlar ortaya çıkmaya devam edebilir.

3. Üretrit

Üretrit, idrar kanalının iltihaplanması durumudur. Diğer idrar yolu enfeksiyonlarından farkı, iltihaba neden olan bakterilerin, cinsel yolla bulaşması ve enfeksiyona yol açmasıdır. Üretrit; idrar kanalını (üretra) etkileyen, sık idrara çıkma isteği ve üretrada kaşıntı gibi semptomlar oluşturan bir rahatsızlıktır. En sık görülen semptomlar arasında; dizüri (idrar yaparken ağrı ve yanma) ile hem erkek hem de kadınlarda meydana gelen genital akıntıdır. Cinsel ilişki sırasında korunmak, enfeksiyonu engelleyen en önemli etkendir.

Yapılması gerekenler:
Bu durumda, oluşabilecek diğer komplikasyonlardan da kaçınmak için tedavinin bir ürolog tarafından yönlendirilmesi oldukça önemlidir.

4. Rahim ağzı enfeksiyonu (Servisit) ve Vulvovajinit

Servisit ve vulvovajinit, çoğunlukla mantar, virüs veya bakteri enfeksiyonlarının bir sonucu olarak ortaya çıkar. Bu durumda sarımsı akıntı, 38ºC’nin üzerinde ateş ve vajinal kanama gibi semptomlar eşlik edebilir. Bununla beraber her iki enfeksiyon, dizüri (idrar yaparken ağrı) ve cinsel ilişki sırasında ağrıya neden olabilir.

Yapılması gerekenler:
Jinekolog, servisit veya vulvovajinitin nedenine göre genellikle, antifungalleri veya antiviralleri içeren antibiyotikleri reçete edecektir. Tedavinin etkisini gösterebilmesi için önerilen tedavi planına sadık kalınması önemlidir.

5. Böbrek taşları

Dizürinin bir diğer nedeni de böbrek taşlarıdır. Böbrek taşı, özellikle böbreklerde yüksek mineral ve tuzlardan dolayı oluşan ancak idrar sisteminin herhangi bir yerinde de meydana gelebilen taş benzeri kitlelerdir. İdrar yaparken ağrı ve yanma gibi semptomlara neden olurlar. Ayrıca bel bölgesinde ağrı ve idrarda kan görülmesi sık görülen diğer bir semptomlardır.

Yapılması gerekenler:
Böbrek taşı olan herkesin ilk yapması gereken şey, taşın idrar yoluyla atmasını sağlamak için özellikle bol su içmektir. Ancak bazı durumlarda ürolog semptomları hafifletmeye ve taşları yok etmeye yardımcı olan ilaçları reçete edebilir ve daha ciddi vakalarda ameliyat gerekli olabilir.

6. Mesane taşları

Mesane taşları, özellikle büyük olduklarında idrar yaparken ağrıya neden olabilir ayrıca idrarın geçişini zorlaştırabilir. Sık görülen semptomlar arasında; karnın alt kısmında ağrı, bulanık idrar ve kanlı idrar, erkeklerde peniste ağrı bulunur. Tıpkı böbrek taşı rahatsızlığı olan kişilerde olduğu gibi, su ve sıvı alımı oldukça önemlidir. Mesane taşının oluşumunda altta yatan neden tespit edilip tedavi edilemezse hastalık tekrar edebilir.

Yapılması gerekenler:
Taşın boyutunu belirlemeye yardımcı olacak testlerin yapılabilmesi için üroloğa danışılması önemlidir. Yapılan değerlendirmelerin ardından doktorunuz, mesane taşlarını açık veya kapalı ameliyatla vücudunuzdan uzaklaştıracaktır.

7. Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar

Bel soğukluğu veya klamidya gibi cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar hem erkeklerde hem de kadınlarda ortaya çıkabilir. Enfeksiyonlar; idrar yaparken ağrı ve yanmaya ek olarak yeşilimsi/sarı akıntı, üretrada yanma ve ateş gibi semptomlara neden olabilir.

Yapılması gerekenler:
Kişinin bir ürolog veya jinekoloğa danışması, enfeksiyondan sorumlu mikroorganizmanın tespitine yönelik testlerin yapılması ve böylece en uygun tedavinin belirlenebilmesi açısından önemlidir. Ayrıca tüm cinsel ilişkilerde prezervatif kullanılması gereklidir. Enfeksiyon semptomu olmasa bile hasta partnerinin de tedavi görmesi önerilir.

8. İyi huylu prostat büyümesi (prostat hipertrofisi)

İyi huylu prostat büyümesi (hipertrofi), dizüriye ek olarak, idrar yapma zorluğuna ve sık tuvalete gitme dürtüsüne neden olabilen genişlemiş bir prostat ile karakterizedir. Bazı araştırmalara göre prostat büyüklüğü ile semptomların sıklığı ve şiddeti arasında net bir ilişki yoktur. Irk, beslenme koşulları ve aile öyküsünde hastalığın varlığı, hastalığın gelişimini etkileyebilir.

Yapılması gerekenler:
İlgili erkek hastanın yaşı, prostat büyüklüğü ve semptomları göz önünde bulundurularak ürolog tarafından tedavi edilmelidir. Bu durumda prostatın semptomlarını ve büyümesini azaltan ilaçların kullanılması veya cerrahi işlem yapılması gerekli olabilir.

9. Kanser

Mesanede, rahimde veya prostatta bir tümörün büyümesi; idrar yaparken ağrıya, idrar yaparken yanmaya, idrarda kan gelmesine, açıklanamayan kilo kaybına veya aşırı yorgunluk gibi diğer semptomlara neden olabilir. Gerekli testler yapıldıktan sonra kanserin evresine bağlı olarak, kemoterapi ve radyoterapi gibi yöntemler ile cerrahi müdahale gerekebilir. Tedavi sonrasında düzenli olarak yapılacak tıbbi kontroller, olası komplikasyonları ve hastalığın tekrarını önleyebilir veya erken müdahale edilebilir.

Yapılması gerekenler:
Kanser varlığı doğrulanırsa, üroloğun ve onkoloğun ortak yönlendirmesine göre tedavi planı oluşturulur. Gerekli görüldüğü takdirde cerrahi veya diğer tedavi yöntemleri ile immünosupresif (bağışıklık sistemi baskılayıcı) ilaçlar ve hormon blokerleri (hormon üretimini baskılayan ilaçlar) reçete edilecektir.

Sonuç olarak

Tıbbi ismi dizüri olaran idrar yaparken ağrı ve yanma hissetme birçok önemli hastalığın belirtisi arasında yer almaktadır. Kolaylıkla tedavi edilebilecek bir idrar yolu enfeksiyonundan, kansere kadar uzanabilen geniş bir yelpazeye sahiptir. Bununla birlikte günlük hayatımızda dikkat etmediğimiz çok küçük nedenlerden bile ortaya çıkabilir. Kişisel hijyene dikkat edilmemesi hem erkek hem de kadınlarda dizüriye ve buna bağlı olarak başka enfeksiyonlara neden olabilir.

İdrar yaparken ağrı ve yanma büyük oranda bakteriyel kökenli bir enfeksiyondan kaynaklanır. Ancak böbrek ve mesane taşı, kanser, prostat hipertrofisi ve cinsel yolla bulaşan hastalıklar da ciddi bir belirti olarak karşımıza çıkar. CYBH’de cinsel ilişki sırasında korunmak ve hijyene dikkat etmek bu hastalıkların önlenmesinde ve bulaşmasının engellenmesinde en önemli etkendir.

İdrar yaparken ağrı ve yanma hissediyorsanız ve ayrıca ek olarak başka semptomlar gösteriyorsanız vakit kaybetmeden bir doktora görünmelisiniz. Doktorunuz gerekli testleri yaptıktan ve altta yatan nedeni belirledikten sonra gerekli teşhisi koyacak ve tedaviye başlayacaktır.