Düşük Tansiyon (Hipotansiyon) Nedir? Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi Nelerdir?
Düşük tansiyon nedir?
Yüksek tansiyonu tanımlamak için eşikler varken, hipotansiyon olarak da bilinen düşük tansiyonun belirli bir tanımı yoktur. Bunun yerine, doktorlar genellikle düşük kan basıncı semptomlara neden oluyorsa çok düşük kabul eder.
Kan basıncı, kalbiniz kan pompalarken ve dururken atardamarların içindeki kan basıncını ölçer. Normal kan basıncı aralığı 120/80 mmHg’den azdır. Normal tansiyonu olan kişilerin tansiyonu 90/60 mmHg’nin altına düştüğünde semptom yaşaması mümkündür.
Ancak sağlıklı, kısa boylu ve sporcu kişilerde de düşük tansiyon normal olabilir. Bu, tedavinin gerekli olmayabileceği anlamına gelir.
Düşük tansiyon neden olur?
Kan basıncınız günün saatine göre değişebilir. Düşük kan basıncının birçok olası nedeni vardır.
Düşük tansiyonun bazı yaygın nedenleri şunlardır:
- Uzun süreli yatak istirahati
- Gebelik
- Yaralanma, dehidrasyon veya iç kanama nedeniyle kan hacminde azalma
- Bazı ilaçlar
- Kalp hastalıkları
- Endokrin sorunları
- Septik şok gibi ciddi enfeksiyon
- Anafilaksi gibi alerjik reaksiyonlar
- Beslenme eksiklikleri
- Nöral aracılı hipertansiyon
Düşük tansiyon türleri nelerdir?
Klinik olarak anlamlı düşük kan basıncının üç ana türü vardır.
1- Ortostatik hipotansiyon
Ortostatik hipotansiyon, ayağa kalktığınızda kan basıncınız düştüğünde ortaya çıkar. Baş dönmesi, bayılma hissi ve bulanık görme gibi semptomlara neden olur. Ayrıca geçici bir bilinç kaybı durumuna da neden olabilir.
Tipik olarak, dolaşım sisteminiz vücudunuzdaki değişikliklere uyum sağlayabilir. Genellikle kan basıncını hızlı bir şekilde düzeltir, ancak bazen iyileşirken oturmanız veya uzanmanız gerekebilir.
Ortostatik hipotansiyonun nedenleri arasında şunlar olabilir:
- Vücudunuzdaki kan miktarının azalması
- Addison hastalığı
- Bazı nörolojik sorunlar
2- Sinir aracılı hipotansiyon
Sinir aracılı hipotansiyonda, kan basıncınız uzun süre ayakta durduktan sonra düşer. Baş dönmesi, baygınlık ve mide bulantısına neden olabilir. Bu tür düşük kan basıncı, beyin ve sinirlerin anormal sinyallerinin sonucudur. En çok çocuklarda ve genç erişkinlerde görülür ve tipik olarak zamanla düzelir.
3- Şoka bağlı hipotansiyon
Şoka bağlı düşük kan basıncı, hayati organlarınıza giden kan akışını engelleyen ciddi bir durumdur. Kan basıncındaki düşüş, ortostatik hipotansiyon veya sinir aracılı hipotansiyondan daha şiddetlidir. Genellikle yattığınızda düzelmez.
Şok genellikle aşağıdakilerden kaynaklanır:
- Önemli derecede kan kaybı
- Şiddetli alerjik reaksiyonlar
- Ciddi enfeksiyonlar
- Büyük yanıklar
- Zehirlenme
Şok yaşamı tehdit edebilecek bir durum olarak kabul edilir. Siz veya tanıdığınız biri şok belirtileri yaşıyorsa, derhal tıbbi yardım alınması gerekir.
Şok belirtileri şunları içerir:
- Düşük kan basıncı
- Hızlı kalp atış hızı veya taşikardi
- Hızlı nefes alma
- Zihinsel düzeyde değişiklik
- Soğuk ve nemli cilt
- Benekli cilt
- Azalmış idrara çıkma
Düşük tansiyon belirtileri nelerdir?
Düşük tansiyon her zaman belirtilere neden olmaz. Bazen, sadece rutin bir muayene sırasında keşfedilir. Bununla birlikte, doktorlar tipik olarak düşük kan basıncını yalnızca semptomlara neden olursa tehlikeli kabul eder.
Düşük tansiyon belirtileri şunları içerebilir:
- Mide bulantısı
- Baş dönmesi
- Bayılma
- Olağandışı susuzluk
- Konsantrasyon eksikliği
- Bulanık görüş
- Soğuk, nemli veya soluk cilt
- Hızlı veya sığ solunum
- Tükenmişlik
- Depresyon
- Zayıflık veya yorgunluk
- Kalp çarpıntısı
Not: Bu semptomlardan herhangi birini yaşıyorsanız, doktorunuza başvurmanız gerekir.
Düşük tansiyon nasıl tedavi edilir?
Düşük tansiyon her zaman tedavi gerektirmez. Bazen, kan basıncındaki düşüşün altında yatan nedeni tedavi etmek, kan basıncı seviyenizi yükseltebilir.
Doktorunuz, kan dolaşımınıza yardımcı olması için ilaç dozunu değiştirmenizi veya destek çorapları giymenizi önerebilir.
Ayrıca, doktorunuz aşağıdakiler gibi yaşam tarzı değişiklikleri önerebilir:
- Ayakta dururken veya otururken yavaş hareket etmek
- Az ve sık yemek tüketmek
- Yemekten sonra uzanmak veya hareketsiz oturmak
- Sulu kalmak için bol su içmek
- Uzun süre oturmamak veya ayakta durmamak
- Duruş değiştirmemek veya aniden eğilmemek
- Geceleri kafeinli içecekler içmemek
- Çok fazla alkol içmemek
- Sıcak duşlardan kaçınmak
Özet olarak
Düşük kan basıncı genellikle 90/60 mmHg’nin altındaki herhangi bir seviye olarak kabul edilir. Her zaman semptomlara neden olmaz. Hatta bazen düşük kan basıncı bazı insanlar için normal bir seviyedir.
Doktorlar genellikle semptomlara neden olmadıkça düşük tansiyonu bir sorun olarak görmezler. Belirtiler yaşıyorsanız, tedavi, değişen ilaç dozlarını, altta yatan koşulları tedavi etmeyi ve yaşam tarzı değişikliklerini içerebilir.
Düşük tansiyonun yaşamı tehdit edebilecek bir nedeni şoktur. Siz veya tanıdığınız biri şok belirtileri yaşıyorsa, vakit kaybetmeden doktora muayene olmak gerekir.