Fizik Tedavi (Fizyoterapi) Nedir? Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon
Fizik tedavi (fizyoterapi) nedir?
Fizyoterapi olarak da adlandırılan fizik tedavi, insanların bir hastalık, yaralanma veya ameliyattan sonra tam güç, işlev ve hareketliliğe dönmelerine yardımcı olan bir programdır. Fizik tedavi, tıbbi bir sorunu düzeltmek için cerrahi olmayan bir tedavi seçeneğidir.
Fizik tedavi, engelli birinin mümkün olduğunca aktif ve bağımsız kalmasına da yardımcı olabilir. Hasta düzenli olarak fizik tedavi aldığında ve önerilen yönergeleri, egzersizleri ve diğer teknikleri izlediğinde, sorunun giderek kötüleşmesini veya tekrar etmesini önlemeye yardımcı olabilir.
Fizyoterapistler, ağrısız veya daha az acıyla hareket etmenize yardımcı olmak için genellikle birkaç tekniği birleştirir. Bunlar arasında germe ve denge egzersizleri, kuvvet antrenmanı, masaj, soğuk veya ısı terapisi ve elektrik stimülasyonu bulunur.
Yetişkin ve çocuk fizik tedavi seçeneklerine ek olarak, spor yaralanmaları veya artrit (eklem iltihabı) gibi belirli durumları tedavi etmek için de belirli egzersizler vardır. Herhangi bir sorun için fizyoterapisti ziyaret ettiğinizde, fizyoterapist size maksimum fayda sağlamak için özelleştirilmiş bir plan oluşturacaktır.
Fizik tedaviye (fizyoterapiye) neden ihtiyaç duyulur?
Doktorlar, hastaların uygun fiziksel hareket ve işlevi geri kazanmasına yardımcı olmak için fizik tedavi önerebilir. Diğer durumlarda ise, ameliyat ve travmaları iyileştirmek için fizik tedavi önerilebilir. Fizik tedavi ayrıca yaralanmaları önlemeye veya bir sorunun kötüleşmesini önlemeye de yardımcı olabilir.
Doktorunuz sizin için fizik tedavinin güvenli olduğuna karar verdiğinde ve fizyoterapistinizin talimatlarına uyduğunuzda, genellikle başarılı bir şekilde iyileşme olasılığı artar. En iyi sonucu elde etmek için fizyoterapistinizin tavsiyelerine uymak önemlidir.
Doktorunuzun fizik tedavi önermesinin nedenleri şunlardır:
- Ağrı semptomlarını rahatlatmak ve yönetmek
- Artrit, spondilit veya gut gibi eklem rahatsızlıklarından kaynaklanan sertliği azaltmak
- Omurga, eklemler veya diğer alanlardaki bir yaralanmanın hızlı iyileşmesini sağlamak
- Fiziksel fonksiyonu geri kazanmak ve felç veya Parkinson gibi hastalıklar nedeniyle olası fiziksel hasarları önlemek
- Kanser, kalp hastalığı veya diğer sağlık sorunları olan insanların yaşam kalitesini iyileştirmek
- Ameliyattan sonra hızlı iyileşme sağlamak
Fizik tedaviyi (fizyoterapiyi) kimler uygular?
Doktorunuz sizi fizik tedaviye yönlendirdiğinde, durumunuz veya yaralanmanız hakkında her türlü bilgiyi ve teşhisi onlarla da paylaşacaktır veya sizin paylaşmanızı isteyecektir.
Fizyoterapist olarak da adlandırılan profesyonel bir fizik tedavi uygulayıcısı, durumunuzu, semptomlarınızı, dengenizi, hareket açıklığınızı veya günlük yaşam aktivitelerinizi gerçekleştirme yeteneğinizi değerlendirecektir. Tüm bu değerlendirmeleri yaptıktan sonra, sizin için en uygun fizik tedavi sürecini başlatacaktır.
Fizik tedavi (fizyoterapi) nasıl uygulanır?
Fizik tedavi, vücudun bölümüne ve tedavi edilen duruma bağlı olarak çeşitli hareket egzersizleri ve esneme hareketleri kullanır. Bir fizik tedavi seansı ayrıca sabit bisiklet veya koşu bandı kullanmayı, ağırlık ve bantlarla kuvvet egzersizleri yapmayı veya bir havuzda egzersiz yapmayı içerebilir.
Fizyoterapistler ağrıya neden olan sinirleri sakinleştirmek için etkilenen bölgeye masaj yapabilir, ısı ve buz uygulayabilir veya elektrik stimülasyonu uygulayabilir. Tedavi planları genellikle evde yapılacak germe veya denge egzersiz talimatlarını da içerir.
Fizik tedavi (fizyoterapi) sırasında neler beklenmelidir?
İlk ziyaretinizde, fizyoterapistiniz fiziksel bir muayene yapacak, sizi yönlendiren doktorun notlarını veya teşhisini gözden geçirecek ve muhtemelen durumunuz ve genel sağlığınız hakkında daha fazla bilgi edinmek için ek testler isteyecek veya uygulayacaktır. Daha sonra fizyoterapistiniz, tedavi hedeflerinizi öğrenecek ve size özel bir tedavi planı tasarlayacaktır.
Her ziyarette, ağrı düzeyi, hangi aktivitelerin ağrıya neden olduğu, dinlenme sırasında ağrı olup olmadığı ve uykunuzu etkileyip etkilemediği dahil olmak üzere yaşadığınız herhangi bir ağrı hakkında fizyoterapistinizle konuşmanız önemlidir. Sağlayabileceğiniz her bir bilgi, fizyoterapistinizin tedavi planınızı değiştirmesine ve geliştirmesine yardımcı olacaktır.
Fizik tedavi tekniklerinden bazıları şunları içerebilir:
- Esnekliği artırmak için germe egzersizleri
- Kaybedilen hareket kabiliyetini korumak veya kurtarmak için hareket açıklığı egzersizleri
- Koordinasyon ve dengeyi geliştirmek için egzersizler
- Masaj veya eklem mobilizasyonu
- Ağrıyı hafifletmek ve iyileşmeyi hızlandırmak için sıcak veya soğuk kompres
- Ağrıyı hafifletmek için elektrik stimülasyonu
Fizik tedavinin (fizyoterapinin) riskleri nelerdir?
Çoğu zaman fizik tedavi, profesyonel bir fizyoterapistin gözetimi altındayken güvenlidir. Fizik tedavinin planları, kişisel durumunuz ve hedefleriniz göz önünde bulundurularak tasarlanır. Bu yüzden eğer aldığınız fizik tedavi ile ilgili herhangi bir sorun yaşarsanız, fizyoterapistinize bildirmelisiniz.
Nadir olsa da fizik tedavinin olası riskleri aşağıdakileri içerir:
- Önceden var olan koşulların kötüleşmesi
- Devam eden ve geçmeyen ağrı
- Esneklik, hareketlilik ve güçte gelişme olmaması
- Göğüs fizik tedavisi için artan metabolizma, kalp hızı veya kan basıncı
- Fizik tedavi egzersizleri sırasında düşme sonucu kemik kırılması
Komplikasyon riskinizi azaltmak için egzersizlerinizi doğru şekilde nasıl yapacağınızı iyice öğrenmelisiniz. Ne yapmanız gerektiğini anlamıyorsanız, eve gitmeden hemen önce fizyoterapistinizden bunu anlamanıza yardımcı olmasını istemekten çekinmemelisiniz.
Fizik tedaviye (fizyoterapiye) nasıl hazırlanmalı?
İlk olarak, kendinizi fizik tedavi seansınızda aktif bir katılımcı olmaya hazırlamalısınız. Fizik tedavi seansına gittiğinizde, egzersizler sırasında terapistin hareketinizi değerlendirebilmesi için bol giysiler ve rahat ayakkabılar giymenizde de fayda vardır. Diz egzersizleri üzerinde çalışıyorsanız, şort giymek sizi oldukça rahatlatacaktır.
Fizyoterapistinize sormanız gereken sorular
İlk kez fizik tedaviye gidiyorsanız, aklınızda aşağıdaki gibi birçok sorunuz olabilir. Bu soruları rahatlıkla fizyoterapistinize sorabilir ve cevapları alabilirsiniz.
- Her seans ne kadar sürecek?
- Sonuçları görmem ne kadar sürer?
- Egzersizleri seansa gelmeden kendi başıma ne zaman uygulayabileceğim?
- Fizik tedaviyi ne zaman bırakabilirim?
- Fizik tedavim sırasında hangi ekipmanları kullanmam gerekecek?
- Fizik tedavi yaparken ağrı hissedersem ne yapmalıyım?
Fizik tedaviden (fizyoterapiden) sonra ne beklenebilir?
Fizik tedavinin amacı, kuvvet, hareketlilik ve esneklik dahil olmak üzere vücudunuzun normal işlevini eski haline getirmek veya iyileştirmektir. Fizik tedavi alan bazı insanlar tam bir iyileşme yaşarken, diğerleri aynı etkiyi yaşamayabilir. İyileşmenizin kalitesi, sahip olduğunuz problem ve fizyoterapistinizin talimatlarını tam olarak belirtildiği gibi takip edip etmemeniz de dahil olmak üzere çeşitli faktörlere bağlıdır.
Fizik tedavi (fizyoterapi) ne kadar sürede iyileştirir?
Fizik tedaviyi içeren bir iyileşme sürecinde birçok değişken vardır. Bazı koşullar için iyileşme, birkaç hafta kadar kısa olurken, bazı koşullarda bir sene kadar uzun olabilir. Artrit gibi kronik durumlar ömür boyu fizik tedavi gerektirebilir.
Bu gibi durumlarda fizyoterapistiniz, sürekli fizik tedavi alacağınız merkeze gelmenizi minimumda tutmak için düzenli olarak evde de fizik tedavi yapmanız için bir plan geliştirecektir. Fizik tedavi tekniklerini düzgün ve tutarlı bir şekilde takip etmek, başarılı ve hızlı iyileşme olasılığını artıracaktır.
Fizik tedavide ağrı olur mu?
Fizik tedavi sırasında ağrı hissedebilirsiniz ve bu genellikle vücudunuzun henüz o hareket seviyesine hazır olmadığının bir işaretidir. Böyle bir durumda fizyoterapistiniz, vücudunuz bir sonraki seviyeye geçmek için yeterince güçlü ve esnek olana kadar muhtemelen daha kolay bir aktivite seviyesine geri dönmenizi önerecektir.
Fizik tedavi günlük hayatı nasıl etkiler?
Başarılı bir fizik tedavi ile hastalar genellikle daha fazla bağımsızlık, daha az ağrı ve ayrıca spor, egzersiz ve günlük aktivitelerde daha az zorluk yaşarlar. Spor fizyoterapisi ile tedavi edilen kişiler, başarılı bir iyileşmeden sonra güvenli bir şekilde rekabetçi sporlara geri dönebilirler.