Kalça Ağrısı Neden Olur ve Nasıl Geçer?
Kalça ağrısı: Önemli bilgiler
Kalça ağrısı, iç veya dış kalça bölgenizdeki her türlü ağrı veya rahatsızlığı içermektedir. Kalça; uyluk kemiğinin ve pelvisin birleştiği eklemdir. Kalça ağrısı yaşıyorsanız; hassas, donuk, kalçaya bıçak saplanması gibi ağrı, dayanılmaz derecede keskin ağrı, yanma ve karıncalanma hissedebilirsiniz.
Kalça ağrısını sabit bir şekilde veya yalnızca çömelme, dönme gibi belirli hareketleri yaptığınızda hissedilebilirsiniz. Kalça ağrısı aniden başlayabilir veya yavaş yavaş haftalar içinde artabilir.
Kalça ağrısı her yaş grubuna özel olabilen nedenlerle; bebeklerde, çocuklarda, ergenlerde, yetişkinlerde ve yaşlılarda ortaya çıkabilir. Örneğin, kalça kemiği ağrısı özellikle yaşlılarda yaygın olarak görülür. Yaşlılarda böyle bir ağrı, kalça kireçlenmesinin veya kalça kırığının bir belirtisi olabilir. Yaşlılardaki bu her iki durumda yaşam kalitesini önemli ölçüde azaltacaktır.
Kalça ağrısı: Nedenler
1- Bursit
Bursit, eklemlerin yakınındaki kemikleri, kasları ve tendonları tamponlayan ve hareket etmelerini sağlayan sıvı dolu küçük keselerin iltihaplanmasıdır. Bu keselere bursa adı verilir. Bursa; omuz, diz, ayak bileği, dirsek ve kalça gibi büyük eklemlerin yakınında bulunur.
Bursalar, eklemin etrafındaki veya yakınındaki sürtünmeyi azaltmaya yardımcı olurlar. Bursit, yani kalçadaki bursaların iltihaplanması kalça ağrısının en yaygın nedenidir. Bursit varsa, kalçanızdaki ağrıyla beraber kasık ağrısı da hissedebilirsiniz.
2- Osteoartrit (kireçlenme)
Kireçlenme olarak da bilinen osteoartrit, artritin (eklem iltihabının) en yaygın türüdür. Bu iltihap, eklemlerde bulunan kemiklerin uçlarındaki kıkırdağın kademeli olarak bozulmasına neden olur. Kireçlenme vücuttaki herhangi bir ekleme zarar verebilir, ancak çoğunlukla eller, dizler, kalçalar ve omurgayı etkiler.
Kireçlenmenin neden olduğu kalça ağrısı genellikle ön kalça ve kasıkta daha belirgindir. Kıkırdak aşındıkça femur başı (uyluk kemiği) kalçanın iç yuvası ile doğrudan temas eder ve ağrı artar. Bu durumda kalçada derin ağrı hissedebilirsiniz, ağrı hareketle kötüleşebilir.
3- Kalça kemiği kırığı
Kalça kırığı tıbbi bir acil durumdur ve yaşamı tehdit edebilecek komplikasyonlara sahip olabilir, bu nedenle bu kırık acil ameliyat gerektirir. Özellikle yaşlı insanlarda, yaş ilerledikçe kemik güçsüzleştiği için düşük kemik yoğunluğu veya kemik erimesi nedeniyle kalça kırığı riskini artırır. Sporcular da kalça kemiği kırığı için risk altında olan gruptadırlar.
Kalça kemiğinde kırık varsa, kalça kemiğiinde ağrı yaşayabilirsiniz. Eğer kırık minik bir kırıksa ağrıyı az, daha büyük bir kırıksa ağrıyı daha şiddetli hissedeceksiniz. Kalça kemiği kırıkları genellikle röntgenle kısa sürede tespit edilir ve doktor tarafından kişiye en uygun tedaviye başlanır.
4- Tendinit (tendon iltihabı)
Tendinit, bir tendonun iltihaplanmasına verilen isimdir. Tendon ise kasları kemiklere bağlayan dokudur. Tendin iltihabı vücuttaki herhangi bir tendonu etkileyebilir, ancak en yaygın olarak omuzlar, dirsekler, bilekler, dizler ve kalçalarda görülür. Tendinit açısından risk altındaki kişiler yine sporcular ve yaşlı insanlardır.
Kalçadaki tendonlardan biri iltihaplandıysa, kalça ağrısı yaşamanız olası bir durumdur. Tendon iltihabından kaynaklı bir ağrı yaşıyorsanız, kalçanızı hareket esnasında tuhaf sesler duyabilirsiniz. Tendon iltihabı, doktor tarafından tedavi edilmelidir.
5- Osteonekroz
Osteonekroz, kan akışının kesilmesi nedeniyle kemik dokusunun ölümüyle sonuçlanan bir durumdur. Osteonekrozun diğer isimleri arasında avasküler nekroz, aseptik nekroz ve iskemik nekroz bulunur. Osteonekrozun etkilediği yaygın bölgeler arasında kalçalar, dizler, omuzlar ve ayak bilekleri bulunur.
Osteonekroz en sık kalçayı, özellikle kalça ekleminin bir bileşeni olan femur başını (uyluk kemiği) etkiler. Kalça osteonekrozu gelişimi için yaygın risk faktörleri arasında uzun süreli yüksek doz steroid kullanımı ve aşırı alkol alımı yer alır.
6- Septik artrit
Septik artrit, herhangi bir eklemde son derece ağrılı olabilen, genellikle bakteri bir enfeksiyondur. Septik artrit, yani eklem enfeksiyonu herhangi bir yaralanmadan dolayı, eklemin içine bir şey girmesinden kaynaklı ortaya çıkabilir. Kanımıza çeşitli şekillerde giren bakteriler de bir eklemi enfekte edebilir.
Septik artrite neden olan en yaygın bakteri Staphylococcus aureus veya staph bakterisidir. Septik olabilen en yaygın eklemler dizler ve kalçalardır. 80 yaşından büyük olmak septik artritin en yaygın risk faktörüdür. Ayrıca şeker hastalığı ve romatoid artrit hastaları ve yakın zaman eklem ve kemik ameliyatı olanlar da risk altındadır.
Kalça ağrısı: Doktor kontrolü
Çoğu durumda, küçük şeylerden kaynaklanan kalça ağrısı evde kendi başınıza alacağınız önlemlerle kendiliğinden düzelir. Bununla birlikte, yaralanmanın boyutunu belirlemek veya daha ciddi nedenleri teşhis etmek için, doktorunuza görünmenin en güvenli seçenek olduğu zamanlar vardır.
Aşağıdaki durumlarda doktora görünmeniz önerilir:
- Kalçanızda ağrıyla beraber farklı kemik ve eklemlerinizde de ağrı varsa
- Ağrınız aniden başladıysa ve geçmiyorsa
- Yürüyüşünüze veya merdiven çıkmanıza engeller oluyorsa
- Aldığınız önlemlerle rağmen bir hafta içinde geçmiyorsa
Aşağıdaki durumlarda ise vakit kaybetmeden doktora görünmeniz gerekir:
- Kalçada şiddetli morarma (renk değişikliği) veya kanama varsa
- Ağrı çok yoğun ve şiddetliyse
- Kalça veya bacağınızda şekil bozukluğu varsa
- Yüksek ateş, kızarıklık veya sıcaklık gibi enfeksiyon belirtileri varsa
- Etkilenen bacağı hareket ettirmekte zorluk yaşanıyorsa
- Ayak parmaklarınızda uyuşma, karıncalanma veya renk değişikliği varsa
Kalça ağrısı için hangi doktora gidilir?
Kalça ağrınız kendi başına aldığınız önlemlere yanıt vermiyorsa, bu durumda kalça ağrısı için gidilmesi gereken doktor aile hekiminiz veya bir ortopedi uzmanına olmalıdır.
Kalça ağrısı: Nedenin tespiti
Aile hekimiz, kalça ağrısının nedenini teşhis etmek Öneri yok bir ortopedi cerrahına yönlendirebilir. Bu uzman, aşağıdakiler dahil olmak üzere kalça ağrınızla ilgili birkaç soru sorabilir:
- Kalçanızın neresi ağrıyor?
- Şikâyetiniz ne zaman ve nasıl başladı?
- Ağrıyı tarif edebilir misiniz?
- Ağrınız şiddetli mi yoksa hafif mi?
- Ağrınızı iyileştiren veya kötüleştiren bir şey var mı?
- Ağrınız yürümenizi engelliyor mı?
- Uyuşma ve karıncalanma gibi semptomlarınız var mı?
- Başka eklemlerde ağrı hissediyor musunuz?
- Başka sağlık sorunlarınız var mı?
Doktorunuz ayrıca kalçanıza, uyluklarınıza ve sırtınıza dikkat ederek fizik muayene yapacaktır. Çünkü bu vücut parçalarının tümü birbirine bağlıdır ve birindeki yaralanma veya sorun diğerini etkileyebilir. Doktorunuz ayrıca yürüyüş şeklinizi de izlemek isteyebilir.
Muayene ve cevaplarınıza göre doktorunuz görüntüleme muayeneleri önerebilir. Olası görüntüleme testleri arasında, röntgen, kemik taramaları, bilgisayarlı tomografi taramaları ve MR (emar) vardır. Bazı durumlarda, özellikle enfeksiyon şüphesi varsa kan testi de gerekli olabilir.
Kalça ağrısı: Tedavi
Kalça ağrısını tedavi etmek, ağrının nedenine ve şiddetine bağlıdır. Tedavinin hedefleri, ağrıyı hafifletmek ve altta yatan herhangi bir nedeni veya fiziksel sorunu düzeltmektir.
Çoğu durumda doktorunuz, aşağıdakileri içeren basit tedavilerle başlayacaktır.
- Ağırlığı kalçadan uzak tutmak için baston ve koltuk değneği gibi yardımcı cihazlar
- Kilo verme ve aktiviteleri değiştirme gibi yaşam tarzı değişiklikleri
- Ağrı ve iltihabı tedavi etmek için ibuprofen ve naproksen gibi antienflamatuar ilaçlar
- Kalça gücünü, fonksiyonunu ve esnekliğini artırmak için fizik tedavi
- Yaklaşık iki ay boyunca ağrıyı giderebilen steroid enjeksiyonu
Not: Bu tedavilere rağmen ağrınız devam ederse, doktorunuz ameliyat olmanızı önerebilir. Çünkü doktorunuz bazı sorunlarda (özellikle onarım gerektiren sorunlarda) ameliyatın daha uygun ve daha etkili bir tedavi olduğuna karar verebilir.
Kalça ağrısına evde iyi gelen şeyler
Basit nedenlerden kaynaklanan kalça ağrısı genellikle aşağıdakiler de dahil olmak üzere ev tedavilerine iyi yanıt verir:
- Kalçaya 20 dakikalık aralıklarla buz torbası uygulamak ve bunu günde birkaç kez tekrarlamak
- Sıcak duş almak veya Epsom tuzları ile ılık banyo yapmak
- Uyurken kalçalarınızı hizalamak için dizlerinizin arasına bir yastık yerleştirmek
- Uyurken etkilenen kalça üzerinde uyumaktan kaçınmak
- Ağrıyı şiddetlendiren aktivitelere ara vererek kalçayı dinlendirmek
- Kalçaları ve alt sırtı hafif derecede gerecek egzersizler yapmak
- Eczacınıza veya doktorunuza danışarak ağrı kesici ve iltihap önleyici ilaç almak