Kalp Hastalığı Belirtileri Nelerdir? Kalp Hastalıkları Nelerdir?
Kalp hastalığı nedir?
Kalp hastalığı veya kardiyovasküler hastalık, kalbi ve kan damarlarını etkileyen hastalıkların, bozuklukların ve durumların genel adıdır. Kalp hastalığı, dünyanın birçok bölgesinde önde gelen ölüm nedenlerinden biridir.
Kalp, kanı vücudun geri kalanına etkili bir şekilde pompalamak için sabit bir oksijen kaynağı gerektiren kas dokusundan oluşur. Kalp hastalıkları, kalp kasına oksijen bakımından zengin kan sağlayan koroner arterlere zarar verebilir. Kalp hastalıkları ayrıca kalbin ve kan damarlarının işleyişini veya yapısını bozabilir.
Kalp hastalıkları tedavi edilmediği kalp ritim bozuklukları, ciddi kalp yetmezliği, kalp durması ve ölüm gibi ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Bazı komplikasyonlar aniden ortaya çıkabilir ve acil tedavi gerektirebilir. Bu yüzden şüphe durumunda doktor kontrolü aksatılmamalıdır.
Kalp hastalıkları nelerdir?
Kalp hastalığı türleri şunları içerir:
- Ateroskleroz, arterlerin duvarlarında kolesterol, kalsiyum ve kan pıhtılaşma maddesinin birikmesidir. Oluşan bu malzemeye plak denir.
- Kardiyak aritmi, anormal bir kalp ritmidir.
- Kardiyomiyopati, zayıflamış ve genişlemiş bir kalp kasıdır.
- Konjenital kalp kusuru, kalbin yapısıyla ilgili bir sorundur.
- Koroner arter hastalığı (KAH), kalbi besleyen koroner arterlerin daralmasıdır.
- Kalp krizi (miyokard enfarktüsü), kalp kasına oksijen açısından yeterli kan gitmemesidir.
- Kalp yetmezliği, kalbin kalp krizinden veya başka bir kalp hastalığından zarar gördüğü bir durumdur.
- Kalp kapağı bozukluğu, kalp üzerinde anormal strese neden olan, arızalı bir kalp kapağıdır.
- Miyokardit, genellikle viral bir enfeksiyondan kaynaklanan kalp kasının iltihaplanmasıdır.
- Perikardit, genellikle viral bir enfeksiyon, kalp krizi veya kalp ameliyatından kaynaklanan, kalbi çevreleyen nemli astarın iltihaplanmasıdır.
Kalp hastalıklarının belirtileri nelerdir?
Kalp hastalığının belirtileri, kalp hastalığının tipine, ciddiyetine ve bireysel faktörlere bağlı olarak değişebilir. Semptomlar izole bir problem olarak veya diğer kalp rahatsızlıklarıyla kombinasyon halinde ortaya çıkabilir. Kalp hastalığının iyi bilinen bir belirtisi göğüs ağrısıdır, ancak tüm göğüs ağrılarının nedeni kalp hastalığı değildir.
Ayrıca, kalp hastalığı olan herkes göğüs ağrısı yaşamaz. Hatta bazı insanlar göğüs ağrısı yaşamadan bile kalp krizi geçirirler. Bir kişi göğüs ağrısı yaşadığında, uzun yıllar boyunca ateroskleroz gibi bir tür kalp hastalığı geçirmiş olabilir.
Ateroskleroz gibi belirli kalp hastalığı türlerine sahip bir kişide, komplikasyonlar ortaya çıkana kadar belirgin semptomların görülmemesi yaygın bir durumdur. Kalp hastalığını en erken, en tedavi edilebilir aşamasında tespit etmenin tek kesin yolu, bir kardiyolog tarafında düzenli muayene edilmektir.
Kalp hastalığının belirtileri
Kalp hastalıklarının yaygın belirtileri şunları içerir:
- Hazımsızlık hissi
- Anksiyete ve huzursuzluk
- Sırt ağrısı
- Bebeklerde beslenme güçlüğü ve zayıf kilo alımı
- Erektil disfonksiyon
- Halsizlik ve yorgunluk
- Eforla ortaya çıkan hafif, geçici nefes darlığı
- Baş dönmesi
- Mide bulantısı ve kusma
- Ayaklarda ve ayak bileklerinde ağrı, uyuşma ve hafif şişlik
- Cilt renginin solması
- Balgamlı öksürük
Kadınlarda kalp hastalığının belirtileri
Çoğu zaman, en yaygın kalp hastalığı türü olan koroner arter hastalığı (KAH) olan kadınlar, semptomları erkeklerden farklı yaşarlar. Kadınlarda KAH semptomları daha hafif ve belirsiz olma eğilimindedir. Bu nedenle genellikle göz ardı edilir veya başka koşullara atfedilir.
Kadınların yaşadığı kalp hastalıkları belirtileri şunları içerebilir:
- Baş dönmesi
- Ani olabilen ve soğuk algınlığı veya grip gibi başka bir durumla açıklanamayan yorgunluk
- Mide ekşimesi veya dolgunluk hissi
- Düzensiz kalp atışı
- Mide bulantısı
- Omuza veya sırtın üst kısmına yayılabilen boyun ve çene ağrısı
- Nefes darlığı
- Durduk yere terleme
- Üst karın ağrısı
Ciddi belirtiler
Kalp hastalığının bazı semptomları ve komplikasyonları şiddetlidir ve acil tedavi gerektiren ciddi veya yaşamı tehdit edebilecek bir duruma işaret edebilir.
Aşağıdaki semptomlardan herhangi biri için ilk fırsatta doktora görünmeniz önerilir:
- Dudaklarda ve tırnaklarda mavimsi renk değişikliği
- Bayılma veya tepkisizlik gibi bilinç veya uyanıklık düzeyinde değişiklik
- Göğüs ağrısı veya göğüs sıkışması
- Aşırı terleme ve nemli, soluk cilt
- Nabız yavaşlaması
- Mide bulantısı ve kusma
- Göğüsten omuzlara, sırta, boyna, çeneye veya kollara yayılan ağrı
- Nefes darlığı, nefes almada zorluk, nefes alırken hırıltı veya boğulma hissi gibi solunum sorunları
- Şiddetli baş dönmesi
- Kolları, bacakları ve karnı etkileyebilen şiddetli şişlik
Kalp hastalıkları neden olur?
Kalp, vücuda etkili bir şekilde kan pompalamak için sabit bir oksijen kaynağı gerektiren büyük, özel bir kastır. Oksijen, kalbe koroner arterlerden akan kanla sağlanır. Bazı kalp hastalığı türleri koroner arterlere ve kalbe oksijen akışına zarar verir veya bloke eder. Diğer kalp hastalığı biçimleri, kalp ve kan damarlarının işleyişine zarar verir veya bozar.
Kalp hastalığı nedenleri şunlardır:
- Kalpte kardiyak aritmilere veya anormal kalp ritimlerine neden olan anormal elektrik iletimi
(Bunlar ventriküler taşikardi, kalp blokları, ventriküler fibrilasyon, asistoli, supraventriküler taşikardi ve bradikardiyi içerir.) - Ateroskleroz, koroner arterlerin duvarlarında plak birikmesi
(Ateroskleroz koroner arterleri daraltır ve anjina ile sonuçlanır. Ayrıca kalbe giden kan akışını engelleyen bir kan pıhtısı oluşumuna da yol açabilir. Yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, obezite ve diyabet ateroskleroza neden olabilir.) - Doğuştan kalp veya kan damarı kusurları olarak da adlandırılan doğum kusurları
(Bunlar atriyal septal defekt, aort koarktasyonu ve atriyoventriküler septal defekti içerir.) - Kalbin pompalama hareketini zayıflatan kalp yetmezliği veya kardiyomiyopati gibi kalp hasarı
- Kalp kapağı bozuklukları olarak da adlandırılan kalp kapağı anormallikleri
(Kalp kapağı bozuklukları arasında mitral kapak yetmezliği, mitral kapak prolapsusu, mitral kapak stenozu, triküspit kapak yetmezliği ve triküspit kapak stenozu yer alır.) - Yüksek tansiyon olarak da bilinen hipertansiyon
- Yüksek kolesterol
- Kalp kası ve dış perikardiyal dokunun enfeksiyonu ve inflamasyonu
Kalp hastalıkları için risk faktörleri nelerdir?
Kalp hastalığı risk faktörleri şunları içerir:
- Afro-Amerikan, Hispanik Amerikalı veya Kızılderili soylarından olmak
- Kandaki yüksek kolesterol seviyeleri
- Aşırı alkol tüketimi
- Ailede kalp hastalığı öyküsü
- Doğumsal kalp hastalığı için, bebeğin hamilelik sırasında belirli anne hastalıklarına veya toksinlere maruz kalması
- Yüksek tansiyon (hipertansiyon)
- Ateroskleroz geçmişi
- Diyabet geçmişi
- Uzun süreli stres
- Erkek olmak veya 45 yaş üzeri kadın olmak
- Obezite ve hareketsiz yaşam tarzı
- Sigara içmek
Kan testlerinde görülebilen belirli maddelerin vücudunuzda yüksek düzeyde olması kalp hastalığı riskinizi de artırabilir. Bunlar şunları içerir:
- Ateroskleroza yol açabilen yüksek kolesterol
- Ateroskleroz ile bağlantılı yüksek C-reaktif protein (CRP) seviyesi
- Kalp hastalığı ile ilişkili yüksek homosistein seviyesi
Kalp hastalıkları nasıl teşhis edilir?
Kalp hastalığını teşhis etmek için doktorunuz fizik muayene yapacak, belirtilerinizi ve tıbbi geçmişinizi soracak ve bir dizi test isteyecektir.
Doktorunuzun sorabileceği sorular şunları içerir:
- Ne kadar süredir kalple ilgili şikayetleriniz (örneğin; göğüs ağrısı, nefes darlığı, mide bulantısı) var?
- Dinlenirken semptomlar yaşıyor musunuz?
- Hareket ederken veya egzersiz yaparken semptomlar yaşıyor musunuz?
- Ailenizde kalp hastalığı öyküsü var mı?
- Son zamanlarda stres seviyenizde artış oldu mu?
Kalp hastalığını teşhis etmek için testler
Kalp hastalıklarını teşhis etmek için testler şunları içerir:
- Tam kan sayımı, kolesterol (lipit profili), organ fonksiyon testleri ve kardiyak enzim seviyeleri gibi kan testleri
- Diyabet veya prediyabet teşhisi için kan şekeri testleri
- Kalp ritmini değerlendirmek için elektrokardiyogram
- Kalp yapısını ve işlevini gözlemlemek için ekokardiyogram
- Kalbin yüksek çözünürlüklü görüntülerini almak ve tedavi kararlarına rehberlik etmek için bilgisayarlı tomografi ve emar
- Kalp içindeki basıncı, kalpteki kan akışını ölçmek ve kalp kusurlarını kontrol etmek için kardiyak kateterizasyon
- Koroner arterleri gözlemlemek ve herhangi bir tıkanıklığı bulmak için koroner anjiyografi
Kalp hastalıkları nasıl tedavi edilir?
Erken teşhis edilen bazı kalp hastalıkları, kalp yetmezliği ve kalp durması gibi kalıcı kalp hasarı ve komplikasyonları gelişmeden başarılı bir şekilde tedavi edilebilir. Kalp hastalığı tedavi planları, kalp hastalığınızın türüne ve ciddiyetine, risk faktörlerine, yaşam tarzınıza, tıbbi geçmişinize ve sahip olduğunuz diğer hastalık ve durumlara göre kişiselleştirilir.
Kalp hastalığının ileri veya kritik aşamaları için tedavi
Kalp hastalığının ileri veya kritik aşamaları genellikle hastaneye yatmayı ve aşağıdakilerin bir kombinasyonunu gerektirir:
- Kalp ritminin ve hayati belirtilerin yoğun şekilde izlenmesi ve stabilizasyonu
(Bu, kardiyopulmoner resüsitasyon, solunumu desteklemek için entübasyon ve mekanik ventilasyon gibi ileri yaşam desteği önlemleri gerektirebilir.) - Kalp hasarının boyutunu belirlemek için kalp atış hızınızı ve ritminizi bir elektrokardiyogram ve kardiyak enzimler gibi laboratuvar testleri ile izleme
- Kalp dokusuna ve vücudun geri kalanına iletilen oksijen miktarını artırmak için ek oksijen desteği
- Anormal kalp ritimlerinin (kardiyak aritmiler) ilaçlarla ve muhtemelen kardiyoversiyon veya elektriksel defibrilasyonla tedavisi
Kalp hastalığını tedavi etmek için kullanılan ilaçlar
Hastanede yatış sırasında ve sonrasında çeşitli kalp hastalığı türleri için aşağıdaki ilaçlar reçete edilebilir:
- Yüksek kan basıncını düşüren ve kalp yetmezliğini önlemeye yardımcı olan ACE inhibitörleri (ramipril, lisinopril, enalapril veya kaptopril)
- Yeni kan pıhtılarını önlemeye yardımcı olan aspirin
- Yüksek tansiyonu düşüren ve kalp üzerindeki baskıyı azaltan beta blokerler (metoprolol, atenolol ve propranolol)
- Yeni kan pıhtılarını önlemeye yardımcı olan heparin
- Statinler, niasin ve seçici kolesterol emilim inhibitörleri dahil olmak üzere yüksek kolesterolü düşüren ilaçlar
- Kardiyojenik şok gibi belirli durumlarda kullanılabilecek düşük tansiyonu yükselten ilaçlar
- Digitalis, beta blokerler, verapamil, adenosin, lidokain veya kalsiyum kanal blokerleri dahil kardiyak aritmileri tedavi etmek için kullanılan ilaçlar
- Ağrı ve kaygıyı azaltan ve kalbin ihtiyaç duyduğu oksijen miktarını azaltan morfin
- Daralmış koroner arterleri genişletmeye yardımcı olan ve kalbe kan akışını iyileştiren nitrogliserin
- Kalp krizine neden olan pıhtıyı parçalayan ve çözen trombolitik (pıhtı çözücü) ilaçlar
Kalp hastalığı için cerrahi tedaviler
Cerrahi tedaviler, spesifik kalp hastalığı tipine ve diğer faktörlere bağlı olarak değişir. Cerrahi tedaviler şunları içerebilir:
- Bir balon cihazı kullanarak arteri genişletmek için anjiyoplasti ve stent yerleştirme
(Çoğu durumda, arteri açık tutmak için küçük içi boş tüp yerleştirilir.) - Bloke olan koroner arteri veya arterleri atlayan yeni arterleri aşılamak için koroner arter baypası
(Kan akışı daha sonra sağlıklı yeni aşılanmış arterler yoluyla etkilenen kalp dokularına yönlendirilir.) - Seçilmiş hastalarda kalp nakli
- Doğuştan kalp kusurlarını düzeltmek için cerrahi
- Düzensiz kalp ritmine neden olan anormal sinir uyarılarını azaltmak veya ortadan kaldırmak için ablasyon prosedürü
- Anormal kalp kapakçıklarını değiştirmek veya onarmak için cerrahi
- Küçük bir cihaz ve vücuda yerleştirilen elektrik kabloları kullanılarak kalbe elektrik stimülasyonu iletmek için bir kardiyoverter-defibrilatör veya kalp pilinin cerrahi implantasyonu
Kalp hastalığı için diğer tedaviler
Kalp hastalığı için eksiksiz bir tedavi programının parçası olarak önerilebilecek diğer tedaviler ve terapiler şunları içerir:
- Kardiyak rehabilitasyon ve fizik tedavi, vücudunuzu güçlendirmeye, komplikasyonları azaltmaya, uyanıklığı artırmaya, yorgunluğu azaltmaya ve genel sağlığı ve fonksiyonel yeteneği iyileştirmeye yardımcı olur.
- Akupunktur, masaj terapisi ve yoga gibi stresi azaltmak, esnekliği artırmak ve refahı artırmak için tamamlayıcı veya alternatif tedaviler uygulanabilir. Tamamlayıcı tedaviler, tıbbi tedavinin yerine geçmez. Besin takviyeleri veya homeopatik (reçetesiz) ilaçlar alıyorsanız, bunlar reçete edilen tıbbi tedaviyle etkileşime girebileceğinden doktorunuza bildirdiğinizden emin olun.
- Ciddi hastalıkları olan hastalar için genel yaşam kalitesini iyileştirmeye yönelik palyatif bakım alınabilir.
- Düzenli takip bakımı, tedavinizin ve ilerlemenizin izlenmesine yardımcı olmak ve herhangi bir sorunu veya komplikasyonu derhal ele almak için çok önemlidir.