Kalsiyum Eksikliği Belirtileri Nelerdir? Kalsiyum Düşüklüğü Neden Olur?

Kalsiyum eksikliği: Tanım

Kalsiyum düşüklüğü olarak da bilinen kalsiyum eksikliği, vücudun yetersiz miktarda kalsiyuma sahip olduğu bir durumdur. Kalsiyum, kemiklerin ve dişlerin sağlığı ve normal bir kalp ritmi dahil olmak üzere sağlığın birçok yönü için gerekli olan bir mineraldir. Bu mineral ayrıca kas kasılmaları ve gevşemesi, sinir ve hormon fonksiyonu ve kan basıncının düzenlenmesi için de gereklidir.

Kalsiyum, optimal sağlığı korumak için günlük olarak alınmalı ve etkili bir şekilde emilmelidir. Çoğu insan, kalsiyum açısından zengin çeşitli yiyecekleri tüketerek yeterli kalsiyum alabilir. Doğal olarak kalsiyum içeren gıdalar arasında süt ve diğer süt ürünleri, yeşil yapraklı sebzeler, deniz ürünleri, fındık ve kuru fasulye bulunur. Kalsiyum ayrıca portakal suyuna, kahvaltılık gevreklere, ekmeklere ve diğer güçlendirilmiş gıda ürünlerine de eklenebilir.

Bebekler, çocuklar ve ergenler için yüksek kalsiyum alımı, kemik büyümesini ve oluşumunu teşvik etmek için gereklidir. Fetal kemiklerin normal gelişimi için gerekli olduğu için hamile kadınların da daha yüksek kalsiyum ihtiyaçları vardır. Ayrıca menopoza girmiş kadınların kemik erimesi riskini azaltmak için yeterli miktarda kalsiyum alımını sağlamaları gerekir.

Kalsiyum eksikliği: Türler

İki tür kalsiyum eksikliği vardır:

1. Beslenmeye bağlı kalsiyum eksikliği, yetersiz kalsiyum alımının olduğu ve buna bağlı kemiklerdeki kalsiyum depolarının tükenmesine, kemiklerin incelmesi ve zayıflamasına ve kemik erimesine yol açabilen bir durumdur.
2. Hipokalsemi, kandaki düşük kalsiyum seviyesidir. Hipokalsemi, diüretikler gibi ilaçların kullanılmasından, çeşitli tıbbi tedavilerden veya böbrek yetmezliğinden kaynaklanabilir.

Yiyeceklerden aldığınız kalsiyumun yetersiz olması hipokalsemiye neden olmaz. Bunun nedeni; sinirlerin, kasların, beynin ve kalbin, birçok hayati işlevinin çok kritik olması sebebiyle kandaki normal kalsiyum seviyesini korumak için, gereken kalsiyumu kemiklerden karşılamasıdır. Bu süreç vücuttaki birçok önemli sürecin aksamadan devam etmesini sağlar.

Bununla birlikte, beslenmeyle ilgili kalsiyum eksikliği devam ettiğinde, sonunda düşük kemik yoğunluğuna (osteopeni) ve kemik erimesine neden olabilir, çünkü kemiklerdeki kalsiyum depoları vücut tarafından kullanıldıkça yenilenmez. Tedavi edilmeyen kalsiyum eksikliği kemik erimesi, hipertansiyon (yüksek tansiyon) ve kardiyak aritmiler gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir.

Kalsiyum eksikliği: Belirtiler

Kalsiyum eksikliği belirtileri, kalsiyum eksikliğinin tipine, altta yatan nedene, ciddiyetine ve bireysel faktörlere bağlı olarak değişir.

Beslenmeyle ilgili belirtiler

Kemik incelmesi oluşana ve/veya kemiklerde kırıklar gelişene kadar genellikle beslenmeye bağlı kalsiyum eksikliği belirtileri fark edilmeyecektir. Çünkü semptomlar belirsiz olabilir, gelişmesi yıllar alabilir ve ileri kemik erimesi gelişene kadar fark edilmeyebilir.

Kalsiyum eksikliğinin beslenmeyle ilgili belirtileri şunları içerebilir:

• Kemik kırıkları nedeniyle şiddetli olabilen sırt ağrısı veya boyun ağrısı
• Kemik ağrısı veya hassasiyet
• En hafit düşme gibi travmalarda bile kemik kırılması
• Boy kısalması
• Omurganın anormal eğriliği nedeniyle kambur duruş

Hipokalsemi belirtileri

Hipokalsemi belirtileri veya kanda kalsiyum düşüklüğü seviyeleri genellikle beslenmeye bağlı kalsiyum eksikliği belirtilerinden farklıdır. Bazı kişilerde hipokalsemi belirtileri görülmeyebilirken, bazı kişiler ise aşağıdaki belirtilerle karşılaşabilir:

• Kas krampları
• Uyuşma
• Parestezi (yanma veya karıncalanma hissi)
• Peteşi (cilt altında küçük kırmızı noktalar oluşturan kanama)
• İştahsızlık
• Purpura (çürük görünümlü alanlar)

Ciddi belirtiler

Kalsiyum eksikliği, acil bir ortamda hemen değerlendirilmesi gereken ciddi veya yaşamı tehdit edebilecek bir durumu gösterebilecek semptomlarla ortaya çıkabilir. Sizde veya birlikte olduğunuz bir kişide aşağıdaki yaşamı tehdit edebilecek belirtiler varsa, tıbbi yardım almak gerekir:

• Bayılma veya tepkisizlik gibi bilinç düzeyinde değişiklik
• Göğüs ağrısı, göğüste sıkışma, göğüste basınç veya kalp çarpıntısı
• Hızlı, düzensiz veya zayıf nabız atışı
• Nefes darlığı, derin nefes alırken ağrı, nefes alırken hırıltı gibi solunum sorunları
• Nöbet
• Tetani (ani, güçlü ve ağrılı olabilen kas kasılmaları)
• Aşırı derecede güçsüz hissetmek

Kalsiyum eksikliği: Nedenler

Kalsiyum eksikliğinin nedenleri, kalsiyum eksikliğinin türüne göre farklılık gösterir.

Beslenmeyle ilgili nedenler

Beslenmeye bağlı kalsiyum eksikliğine en yaygın olarak, beslenme düzeninde uzun bir süre boyunca optimal kalsiyum seviyelerinin tüketilmemesi neden olur. Hepsi kalsiyum emilimini ve kullanımını destekleyen D vitamini, fosfor veya magnezyum eksikliği de kalsiyum eksikliğine neden olabilir.

Hipokalsemi nedenleri

Kandaki düşük kalsiyum seviyesi olan hipokalsemi, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli nedenlere bağlı olarak gelişebilir:

• Meme kanseri ve prostat kanseri dahil olmak üzere çeşitli kanserler
• Midenin alınması gibi bazı cerrahi işlemler
• Hipoparatiroidizm (kalsiyum ve fosfor seviyelerini düzenleyen ve koruyan düşük paratiroid hormonu seviyeleri)
• Böbrek yetmezliği
• Diüretikler ve kemoterapi gibi ilaçlar
• Pankreatit (pankreasın iltihabı)
• Sepsis (kan enfeksiyonu)
• D vitamini eksikliği, magnezyum eksikliği veya fosfat eksikliği

Kalsiyum eksikliği: Risk faktörleri

Kalsiyum eksikliği için risk faktörleri, kalsiyum eksikliğinin tipine bağlı olarak değişir.

Beslenmeyle ilgili risk faktörleri

Beslenmeye bağlı kalsiyum eksikliği için ana risk faktörü, kalsiyum içeren gıdaları yeterince tüketmemektir. Katı bir vejetaryen diyete bağlı kalanlar ve gıda alerjisi veya laktoz intoleransı olanlar da yeterli kalsiyumu tüketmekte zorluk çekebilirler. Düşük yağlı, kalsiyum açısından zengin gıdalar tüketerek veya doktorunuzun önerdiği şekilde kalsiyum takviyeleri kullanarak da beslenmeye bağlı kalsiyum eksikliği riskini azaltabilirsiniz.

Beslenmeyle ilgili diğer risk faktörleri şunları içerir:

• İlerleyen yaş (51 yaş ve üzeri)
• Alkolizm (alkol bağımlılığı)
• Süt alerjisi
• Aşırı düzeyde yorucu egzersiz
• Ailede kalsiyum eksikliği olması
• Yüksek proteinli veya yüksek lifli beslenme düzemi
• Yüksek fosfor seviyeleri
• Laktoz intoleransı
• Menopoz sonrası
• Hamilelik ve emzirme
• Kalsiyum açısından zengin gıdalar içermeyen dengesiz kilo azaltıcı diyetler
• Vejetaryen veya vegan diyetler

Hipokalsemi için risk faktörleri

Kanda kalsiyum düşüklüğü olan hipokalsemi için risk faktörleri şunları içerir:

• Meme ve prostat kanseri dahil olmak üzere belirli kanserler
• Midenin alınması gibi bazı cerrahi işlemler
• Hipoparatiroidizm (kalsiyum ve fosfor seviyelerini düzenleyen ve koruyan düşük paratiroid hormonu seviyeleri)
• Böbrek yetmezliği
• Diüretikler ve kemoterapi gibi ilaçlar
• Pankreatit (pankreasın iltihabı)
• Sepsis (kan enfeksiyonu)

Kalsiyum eksikliği: Tedavi

Beslenmeye bağlı kalsiyum eksikliğinin hızlı teşhisi ve tedavisi, hipertansiyon (yüksek tansiyon) ve kemik erimesi gibi ciddi komplikasyonların gelişme riskini azaltır.

Beslenmeye bağlı kalsiyum eksikliği tedavisi şunları içerebilir:

• Doktorunuzun diüretikler gibi kalsiyum eksiklikleri ile ilişkili ilaçları ayarlamak veya değiştirmesi
• Süt ürünleri gibi kalsiyum açısından zengin gıdaları yeterli veya artan miktarlarda tüketmek (yeşil yapraklı sebzeler, deniz ürünleri, fındık ve kuru fasulye gibi)
• Portakal suyu ve ekmek gibi kalsiyum açısından zengin besinler tüketmek
• Düzenli, ancak aşırı yorucu olmayan bir egzersiz programına katılmak
• Doktorunuz tarafından önerilen şekilde kalsiyum takviyeleri almak (Takviyeler D vitamini ve fosfor da içerebilir.)

Kanda kalsiyum düşüklüğü olan hipokalsemi tedavisi, altta yatan hastalığın veya nedeninin ve ilişkili komplikasyonların teşhis edilmesini ve tedavi edilmesini içerir. Tedavi genellikle kalsiyum takviyelerini içerir. Ağır vakalarda tedavi, hastaneye yatış, yoğun bakım ünitesinde yakın izleme ve intravenöz (damar yoluyla) kalsiyum uygulamasını içerebilir.

Kalsiyum eksikliği: Potansiyel komplikasyonlar

Kalsiyum eksikliğinin komplikasyonları, özellikle bazı hipokalsemi vakalarında ciddi ve hatta yaşamı tehdit edici olabilir. Ancak doktorunuzun size uygun gördüğü tedavi planını takip ederek kalsiyum eksikliğini tedavi edebilir ve komplikasyon riskini en aza indirebilirsiniz.

Kalsiyum eksikliğinin potansiyel komplikasyonları şunları içerir:

• Kardiyak aritmi (anormal kalp ritmi)
• Kronik kemik ve eklem ağrısı
• Depresyon
• Kısırlık ve adet düzensizliği gibi jinekolojik problemler
• Hipertansiyon (yüksek tansiyon)
• Kifoz (omurga ve kamburun anormal eğriliği)
• Boy kısalması
• Laringospazm (gırtlak spazmı)
• Osteomalazi (kemiklerin yumuşaması)
• Osteopeni (düşük kemik kütlesi)
• Osteoporoz (kemik erimesi) ve kırıklar
• Raşitizm (çocukluk çağında kemik gelişimi sırasında D vitamini eksikliğine bağlı düşük kemik kütlesi)

Kalsiyum eksikliği: Video

---