Mide Ağrısı Neden Olur? 19 Önemli Neden
Mide ağrısı nedir?
Mide ağrısı, midenin bölgesinde hissedilen bir rahatsızlık veya acı hissidir. Birçok farklı nedenden kaynaklanabilir; bazen sadece hafif bir rahatsızlıkken, bazen de ciddi bir tıbbi durumun belirtisi olabilir. Mide ağrısı sindirim sistemi ile ilgili çeşitli sorunlardan da kaynaklanabilir.
Mide ağrısı neden olur?
1. Gastrit
Gastrit, midenin iç yüzeyindeki iltihaplanma veya tahriş nedeniyle ortaya çıkan bir durumdur. Bu tahriş genellikle mide asidi veya Helicobacter pylori adlı bakterinin neden olduğu enfeksiyonlar tarafından tetiklenir. Aşırı alkol tüketimi, kronik kullanımı veya bazı ilaçlar da gastrite neden olabilir.
Gastrit, mide ağrısı, hazımsızlık, mide bulantısı, kusma ve iştah kaybı gibi semptomlarla kendini gösterebilir. Tedavi, genellikle mide asidini azaltan ilaçlar, antibiyotikler veya antienflamatuar ilaçlar kullanılarak yapılır.
2. Ülser
Ülser, mide veya onikiparmak bağırsağının iç yüzeyinde oluşan yaralardır. En yaygın nedeni, Helicobacter pylori bakterisi tarafından tetiklenen enfeksiyonlardır. Bununla birlikte, bazı antienflamatuar ilaçların (ibuprofen gibi) uzun süreli kullanımı da ülser oluşumuna katkıda bulunabilir.
Ülser, genellikle mide ağrısı, yanma hissi, hazımsızlık, mide bulantısı, kusma ve iştah kaybı gibi semptomlara yol açar. Tedavi, ülsere neden olan faktörlere bağlı olarak antibiyotikler, mide asidini azaltan ilaçlar ve asidin koruyucu tabakalarını artıran ilaçlar kullanılarak yapılır.
3. Gastroözofageal reflü hastalığı (GERD)
GERD, mide asidinin yemek borusuna geri kaçması sonucu oluşan bir durumdur. Yemek borusu ve mide arasındaki kas yapısının zayıflaması veya bozulması GERD’e neden olabilir. Bu durumda, mide asidi yemek borusuna geri kaçarak yanma hissi, mide ağrısı, göğüs ağrısı, öğürme, öksürük, ses kısıklığı ve geğirme gibi semptomlara yol açar.
Gastroözofageal reflü hastalığı tedavisi, yaşam tarzı değişiklikleri (beslenme alışkanlıklarında değişiklikler, yatak başının yükseltilmesi vb.), mide asidini azaltan ilaçlar ve bazen cerrahi müdahaleyi içerebilir.
4. Safra kesesi taşları
Safra kesesi taşları, safra kesesinde oluşan katı parçalardır. Bu taşlar, safra kanallarını tıkayarak safra akışını engelleyebilir ve mide ağrısına neden olabilir. Taşlar safra kesesinde oluştuğunda, genellikle mide ağrısı, sırt ağrısı, bulantı, kusma ve sarılık gibi semptomlar ortaya çıkar.
Safra kesesi taşı tedavisi, taşların boyutuna ve semptomların şiddetine bağlı olarak değişir. Küçük taşlar genellikle cerrahi müdahale gerektirmeden tedavi edilebilirken, büyük taşlar safra kesesinin veya safra kanallarının çıkarılmasını gerektirebilir.
5. Sindirim sistemi enfeksiyonları
Mide enfeksiyonları, genellikle Helicobacter pylori bakterisinin neden olduğu enfeksiyonlar olarak bilinir. Bu bakteri mide mukozasına yerleşir ve iltihaplanmaya neden olur. Bu durum, mide ağrısı, şişkinlik, iştah kaybı, kilo kaybı, mide bulantısı ve kusma gibi semptomlara yol açabilir. Tedavi genellikle antibiyotiklerden oluşan bir kombinasyon kullanılarak yapılır.
6. İrritabl bağırsak sendromu (İBS)
İrritabl Bağırsak Sendromu (İBS), sindirim sistemi ile ilgili kronik bir durumdur. Nedeni tam olarak anlaşılamamış olmasına rağmen, bağırsak hareketlerinde bozukluklar, bağırsak kaslarının aşırı hassasiyeti ve sinir sistemi problemleri BİS’nin gelişiminde rol oynayabilir.
İBS, mide ağrısı, şişkinlik, gaz, kabızlık veya ishal, bağırsak alışkanlıklarında değişiklikler ve genel olarak sindirim rahatsızlıkları ile kendini gösterir. Tedavi, semptomlara yönelik yaşam tarzı değişiklikleri (beslenme düzeni, stres yönetimi), ilaçlar ve bazen psikoterapiyi içerebilir.
7- Gıda zehirlenmesi
Gıda zehirlenmesi, bakteriler, virüsler veya parazitlerin kontamine gıdaların tüketimi sonucu vücuda girmesiyle oluşan bir enfeksiyondur. Bu enfeksiyonlar mide ağrısı, karın krampları, ishal, bulantı ve kusma gibi sindirim sistemi semptomlarına neden olabilir. Tedavi, semptomların hafifletilmesi, vücudun sıvı kaybının giderilmesi ve gerektiğinde antibiyotik kullanımını içerebilir.
8- Gastroenterit
Gastroenterit, mide ve bağırsakların enfeksiyon veya irritasyon nedeniyle iltihaplandığı bir durumdur. Virüsler, bakteriler veya parazitler gastroenterite neden olabilir. Bu durumda, mide ağrısı, karın krampları, ishal, bulantı, kusma ve ateş gibi semptomlar ortaya çıkar. Tedavi, semptomların hafifletilmesi, vücudun sıvı kaybının giderilmesi ve gerektiğinde antibiyotik veya antiviral ilaç kullanımını içerebilir.
9- Bağırsak tıkanıklığı
Bağırsak tıkanıklığı, bağırsaklardaki normal dışkı, gaz ve sıvı akışının engellendiği bir durumdur. Bağırsak tıkanıklığı, bağırsakların içindeki tümörler, yapışıklıklar, bağırsak düğümlenmesi veya inflamatuar bağırsak hastalığı gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir.
Bağırsak hastalığı durumunda, mide ağrısı, karın şişkinliği, kusma, kabızlık, gaz ve iştah kaybı gibi semptomlar görülebilir. Bağırsak tıkanıklığı acil tıbbi müdahale gerektiren ciddi bir durumdur.
10- Pankreatit
Pankreatit, pankreasın iltihaplanmasıdır. En yaygın nedenleri safra taşları veya aşırı alkol tüketimidir. Mide ağrısı, sırt ağrısı, karın şişkinliği, bulantı, kusma ve ateş pankreatit semptomları arasında yer alır.
Pankreatit acil tıbbi müdahale gerektirebilir. Tedavi, hastaneye yatış, sıvı desteği, ilaçlar ve bazen cerrahi müdahaleyi içerebilir.
11- Bağırsak irritasyonu
Bazı yiyecekler, ilaçlar veya diğer maddeler bağırsakları tahriş edebilir ve mide ağrısına neden olabilir. Örneğin, bazı kişilerde laktoz intoleransı veya gluten hassasiyeti gibi durumlar bağırsak irritasyonuna ve buna bağlı olarak mide ağrısına yol açabilir.
Diğer olası irritanlar arasında baharatlı yiyecekler, kafein, alkol ve bazı ilaçlar bulunur. Tedavi, irritan maddenin tespit edilmesi ve gerekirse diyet değişiklikleri yapılmasıdır.
12- Bağırsak enfeksiyonları
Bağırsak enfeksiyonları, genellikle bakteri, virüs veya parazitlerin bağırsaklara yerleşmesiyle oluşan enfeksiyonlardır. Salmonella, Campylobacter, E. coli gibi bakteriler veya norovirüs, rotavirüs gibi virüsler bu enfeksiyonlara neden olabilir.
Bağırsak enfeksiyonları mide ağrısı, karın krampları, ishal, bulantı, kusma ve ateş gibi semptomlara yol açabilir. Tedavi, semptomların hafifletilmesi, vücudun sıvı kaybının giderilmesi ve gerektiğinde antibiyotik veya antiviral ilaç kullanımını içerebilir.
13- Bağırsak iltihabı
İrritabl bağırsak sendromu (İBS) dışında, inflamatuar bağırsak hastalığı (İBH) gibi diğer bağırsak iltihaplanmaları da mide ağrısına neden olabilir. İBH, Crohn hastalığı ve ülseratif kolit gibi durumları içerir.
Bu hastalıklar, bağışıklık sisteminin bağırsaklara saldırması sonucu iltihaplanmaya ve bağırsak hasarına neden olur. Semptomlar arasında mide ağrısı, karın krampları, ishal, kanlı dışkı, iştah kaybı ve kilo kaybı yer alır.
İBH tedavisi, ilaçlar, diyet değişiklikleri, iltihabı azaltıcı ilaçlar ve bazen cerrahi müdahaleyi içerebilir.
14- Karaciğer veya safra yolu hastalıkları
Karaciğer hastalıkları veya safra yolu sorunları da mide ağrısına neden olabilir. Örneğin, karaciğer hastalıkları, safra yolu tıkanıklığı veya safra kesesi iltihabı gibi durumlar mide ağrısına ve karın bölgesinde rahatsızlığa yol açabilir.
Bu durumlar genellikle diğer semptomlarla birlikte görülür. Örneğin cilt ve gözlerde sararma, idrar renginde değişiklikler ve kilo kaybı gibi semptomlar görülebilir. Tedavi, altta yatan nedenin belirlenmesine ve uygun tedavi protokolünün uygulanmasına bağlı olacaktır.
Mide ağrısı için ne zaman doktora görünmelisiniz?
Mide ağrısıyla beraber aşağıdakileri de yaşıyorsanız doktora görünmeniz gerekir:
- İshal
- Kusma
- Ateş
- Deride veya gözlerde sararma (sarılık)
- Kusarken kan gelmesi veya kan kusmak
- Kanlı veya koyu dışkı
- Geçmeyen ağrı
- İstenmeyen kilo kaybı
Mide ağrısı için hangi bölüme gidilir?
Mide ağrısı için en başta gitmeniz gereken doktor aile hekiminizdir, çünkü mide ağrısının birçok nedeni basittir. Aile hekiminiz sizi dinledikten ve muayene ettikten sonra ya gerekli tedaviyi başlatacak ya da daha detaylı tıbbi analiz ve tedavi için sizi iç hastalıkları (dahiliye) bölümüne gönderecektir.
Mide ağrısı için ne zaman acile gidilmeli?
Aşağıdaki gibi, mide ağrısıyla beraber daha ciddi bir sorunun belirtilerinden herhangi birine sahipseniz acil servise gitmelisiniz:
- Sırtınıza vuran ağrı
- Yüksek ateş
- Yemek yiyemeyecek veya gerekli ilaçları alamayacak kadar, şiddetli mide bulantısı
- Kan kusma
- Siyah dışkı
- Gitmeyen şiddetli, ani karın ağrısı
- Herhangi bir hareketle karında oluşan şiddetli ağrı
- Hamilelikte vajinal kanama veya şiddetli karın ağrısı
- Baş dönmesi
- Kan basıncında şiddetli düşüş
- Hızlı nabız
- Bayılma
- Kalp krizi geçmişi