Omuz Ağrısı: Semptomlar, Nedenler, Doktor Kontrolü, Tedavi ve İyi Gelen Şeyler

Omuz ağrısı: Önemli bilgiler

Omuz ağrısı, omuzu veya çevresindeki alanları etkileyen herhangi bir ağrı veya rahatsızlıktır. Omuz, vücudun en hareketli eklemidir ve kolun geniş hareket kabiliyetine sahip olmasını sağlar. Omuz ağrısı çok yaygındır ve çoğu insan hayatlarının bir noktasında bu ağrının semptomlarını yaşayacaktır.

Sağ kol ve omuz ağrısı neden olur?

Omuz; üst kol kemiği (humerus), köprücük kemiği (klavikula) ve kürek kemiğiyle (skapula) birlikte kaslar, bağlar ve tendonlar, sinirler ve kan damarlarından oluşur. Bu yapılardan herhangi biri tahriş olabilir, yaralanabilir veya iltihaplanabilir ve bu da omuz ağrısına neden olabilir. Omuz ağrısı nedenleri arasında; küçük kas gerilmeleri, aşırı kullanıma bağlı yaralanmalar ve bir maç sırasında tekrarlanan baş üstü hareketler sayılabilir.

Köprücük kemiği ağrısı neden olur?

Omuz ağrısının yaygın bir travmatik nedeni olan rotator manşet yırtığı; kol kemiğini (humerus) omuz ekleminde tutan kasların ve tendonların yırtılmasıdır. Rotator cuff, kolun hareket aralığını oluşturan kas ve tendon grubudur. Rotator cuff kasları hasar gördüğünde; kolunuzu hareket ettirirken omuz ağrısı, sınırlı hareket açıklığı veya güçsüzlük yaşayabilirsiniz.

Kürek kemiği ağrısı neden olur?

Omuz ağrısı ayrıca enfeksiyon, tümör, sinir rahatsızlığı, romatizma ve hatta kalp krizi gibi ciddi durumlardan da kaynaklanabilir. Altta yatan nedene bağlı olarak, omuz ağrısı kısa süreli olabilir veya haftalarca sürebilir. Sürekli sızlayan bir ağrı olabileceği gibi, belirli bir bölgede keskin ve sarsıcı bir ağrı olarak da hissedilebilir.

Genellikle, küçük bir kas gerginliği gibi küçük bir durumun neden olduğu omuz ağrısı, temel kişisel bakım önlemleri ile birkaç gün veya hafta içinde kendi kendine düzelir.

Omuz ağrısı, tıbbi tedavi gerektiren bir durumun belirtisi olabileceğinden, açıklanamayan omuz ağrısı için derhal tıbbi yardım almalısınız. Bazı durumlarda omuz ağrısı, kalp krizi veya omuz çıkığı gibi acil tıbbi bakım gerektiren ve yaşamı tehdit eden bir durumun belirtisi olabilir.

Sizde veya yakını olduğunuz birinin omzunda şekil bozukluğu varsa veya etkilenen kolu hareket ettiremiyorsanız derhal tıbbi yardım almalısınız. Diğer ciddi semptomlar arasında; göğüs ağrısı, çene veya boyun ağrısı, nefes darlığı, baş dönmesi ve terleme bulunur.

Omuz ağrısı: Eşlik edebilecek semptomlar

Omuz ağrısı; altta yatan hastalığa, bozukluğa veya duruma bağlı olarak değişen, diğer semptomlara eşlik edebilir. Ağrı, omuzun kendisinden kaynaklanabilir veya boyun, karın, göğüs veya üst kollar gibi diğer vücut bölgelerini etkileyen koşullardan kaynaklanabilir.

Omuz ağrısı ile ortaya çıkabilecek ek semptomlar aşağıdakileri içermektedir:

• Ağrı
• Sırt, boyun veya kol ağrısı
• Morarma
• Kolunuzu hareket ettirdiğinizde tıklama ve diğer sesler
• Tükenmişlik, yorgunluk
• Ateş
• Omuz ağrısında taşlama veya patlama hissi
• Kas sertliği ve zayıflığı
• Kolun ağrılı hareketi
• Kolun şişmesi (ödem)
• Sıcaklık veya yanma

Ciddi semptomlar

Bazı durumlarda hemen değerlendirilmesi gereken kalp krizi gibi, yaşamı tehdit eden bir durumu gösterebilecek diğer semptomlarla birlikte, omuzda ağrı oluşabilir.

Aşağıdaki belirtilerden herhangi birinin eşlik ettiği omuz ağrınız varsa, en kısa sürede tıbbi yardım almalısınız:

• Göğüs ağrısı, basınç veya sıkışma
• Omuz veya kolda şekil bozukluğu veya ciddi şişlik
• Nefes almada zorluk veya nefes darlığı
• Kolu hareket ettirmede zorluk veya hareket edememe
• Çene veya boyun ağrısı, özellikle göğüs ağrısı ile ortaya çıkıyorsa
• Düşme veya motorlu araç kazası gibi bir yaralanma veya travma sonrası boyun sertliği
• Şiddetli karın ağrısı

Omuz ağrısı: Olası nedenler

Omuz ağrısı; iltihaplanma, enfeksiyon, sinir sıkışması veya omuz yaralanmasına neden olan çok çeşitli koşullardan kaynaklanabilir. Ağrının yaygın nedenleri arasında; beyzbol gibi sporların veya inşaat işlerinde olduğu gibi; omuzu içeren aşırı ve tekrarlayan hareketler veya baş üstü hareketlerin neden olduğu romatizma ve yaralanma yer almaktadır.

Omuz ağrısının yaygın bir nedeni, rotator manşetin; kol kemiğini (humerus) omuz ekleminde tutan kasların ve tendonların yırtılmasıdır. Rotator manşet ayrıca kola hareket açıklığı da sağlar. Yırtık bir rotator manşet, kolunuzu hareket ettirdiğinizde omuz ağrısına, sınırlı hareket açıklığına veya zayıflığa neden olur.

Omuz ağrısı, kalp krizi veya safra kesesi hastalığı gibi omuz bölgesi dışındaki vücudun hastalıkları veya durumlarından da kaynaklanabilir. Buna yansıyan omuz ağrısı denir.

Kas ve iskelet sistemiyle ilgili nedenler

Ağrıya, aşağıdakiler dahil olmak üzere omuz, boyun veya üst koldaki kasların, kemiklerin, tendonların veya bağların yaralanması veya hastalıkları neden olabilir:

1. Aşırı ve sürekli tekrarlayan omuz kullanımını içeren aktiviteler
2. Osteoartrit, romatoid artrit ve gut dahil romatizma türleri
3. Kırık humerus (üst kol kemiği) veya köprücük kemiği (klavikula) gibi kemik kırıkları
4. Bursit (eklemleri koruyan ve harekete izin veren sıvı dolu keseciklerin iltihabı)
5. Servikal spondiloz (boyundaki kemik ve kıkırdağın dejenerasyonu)
6. Fibromiyalji (ağrı, sertlik ve hassasiyete neden olan yumuşak doku romatizması)
7. Donmuş omuz sendromu (kaslar, tendonlar ve bağlar sertleşir, bu da ağrılı ve zor hareketlere neden olur)
8. Kötü duruş veya omzu uyurken olduğu gibi uzun süre anormal bir pozisyonda tutmak
9. Rotator manşet yırtığı veya rotator manşet tendiniti (rotator manşet tendonlarının iltihabı)
10. Omuz eklemi çıkığı veya omuz ayrılması (bağların yırtılması veya gerilmesi)
11. Omuz veya üst kol kas gerginliği
12. Whiplash (kamçı) yaralanmaları (boynun burkulması veya aşırı gerilmesi)

Diğer nedenler

Ağrıya neden olabilecek diğer hastalıklar, bozukluklar ve durumlar şunlardır:

• Safra taşı gibi safra kesesi sorunları
• Baş ağrısı
• Kalp krizi
• Omuz eklemi enfeksiyonu
• Pankreatit (pankreas iltihabı)
• Sinir sıkışması
• Dalak yırtılması

Omuz ağrısı: Doktor kontrolü

Sol omuzda ani ağrı, kalp krizi belirtisi olabilir. Aşağıdaki durumlarda size en yakın acil servise gitmelisiniz:

• Göğsünüzden yayılan veya çene, boyun, sırt veya kolunuzu da içeren sol omuz ağrınız varsa
• Soğuk ter, anksiyete, nefes darlığı, baş dönmesi, sersemlik, halsizlik, mide bulantısı veya kusma gibi başka semptomlarınız varsa
• Sol omzunuzda ani ezilme ağrınız veya baskınız varsa

Ayrıca aşağıdaki durumlardaki omuz yaralanmaları için acil tıbbi yardım almalısınız:

• Omzunuzu kullanamaz veya kolunuzu vücudunuzdan uzaklaştıramazsınız
• Şiddetli ağrınız, şişmeniz veya kanamanız varsa
• Kolunuzda, elinizde veya parmaklarınızda his kaybınız varsa
• Omzunuz deforme olmuş veya bir kemik kırığı varsa

Aşağıdaki belirtilerden herhangi birine sahipseniz, omuz ağrısı için en kısa sürede bir doktora görünmelisiniz:

• Kolda uyuşma, karıncalanma veya güçsüzlük
• Ateş, kızarıklık, sıcaklık veya şişlik
• Omuzda sınırlı hareket aralığı
• Körden keskine kadar şiddetlenen veya karakteri değiştiren ağrı
• Dinlenme ve evde tedaviye rağmen iki haftadan fazla devam eden ağrı
• Aktivitelere devam ettiğinizde geri dönen ağrı

Omuz ağrısı: Teşhis

Omuz ağrısı teşhisi sırasında doktorlar ağrının altında yatan nedeni ortaya çıkarmalıdır. Süreç; ağrının tıbbi öyküsünü almayı, fizik muayene yapmayı ve belki de testler yapmayı içerir. İlgili testler; hassas bölgeleri bulmaya, şişlik aramaya, kas gücünü ve hareket aralığını kontrol etmeye odaklanacaktır.

Omuz ağrısının nedenini teşhis etmek için sorular

Doktorunuz, omuz ağrınızın geçmişini anlamak için sorular sorabilir. Sorular aşağıdakileri içerebilir:

• Omuzun hangi kısmında ağrı hissediyorsunuz?
• Omuz ağrınız ne zaman başladı?
• Omuz ağrınız ne kadar sürüyor?
• Omuz ağrısına neden olan herhangi bir aktivite yapıyor musunuz?
• Ağrınızı iyileştiren veya kötüleştiren durumlarınız var mı?
• Uyuşma veya karıncalanma gibi başka belirtiler yaşıyor musunuz?
• Daha önce bu tür omuz ağrınız oldu mu? Nasıl tedavi edildi?
• Omuzda herhangi bir travma geçirdiniz mi?
• Başka hangi tıbbi durumlarınız var mı?

Cevaplarınızı kullanarak doktorunuz sizden bazı testler isteyebilir. Bu testler aşağıdakileri içerebilir:

• Enfeksiyon veya otoimmün hastalık belirteçlerini kontrol etmek için kan testleri
• Sinirlerinizin ne kadar iyi sinyal gönderdiğini ve kaslarınızın bunlara nasıl tepki verdiğini değerlendiren bir sinir testi olan elektromiyogram (EMG)
• Röntgen, bilgisayarlı tomografi taramaları, manyetik rezonans görüntüleme ve özel bir sıvı enjeksiyonu içeren artrogram gibi görüntüleme muayeneleri
• Doktorların eklem içine bakmak için kullandıkları bir yöntem olan artroskopi

Altta yatan bir nedeni veya durumu teşhis etmek her zaman mümkün değildir. Sorun devam ediyorsa ve doktorunuz bir neden belirleyemiyorsa, başka bir doktordan ikinci bir görüş almak, size daha fazla bilgi ve fayda sağlayabilir.

Omuz ağrısı: Tedavi

Omuz ağrısı tedavisi, ağrının nedenine ve şiddetine bağlıdır. Tedavinin amaçları arasında ağrının giderilmesi ve herhangi bir kas probleminin düzeltilmesi yer alır. Küçük omuz ağrıları için doktorlar aşağıdakileri içeren konservatif tedavilerle başlar: (ciddi müdahale içermeyen, ilaç tedavisiyle takip edilen tedavi)

1. Omuzun dinlenmesini sağlamak için bir askı ile immobilizasyon (hareketsizleştirme)
2. İbuprofen ve naproksen gibi NSAİİ’ler (steroid olmayan iltihap önleyici ilaçlar) ve kortikosteroid eklem enjeksiyonları dahil olmak üzere ağrı ve şişliği hafifleten ilaçlar
3. İyontoforez, transdermal bir yama ve hafif bir elektrik akımı kullanarak, ağrı kesici ilaçların doğrudan ağrılı ekleme uygulanmasını içeren bir transdermal ilaç verme şeklidir.
4. Ağrıyı hafifletmek ve küçük yaralanmalardan kaynaklanan şişliği azaltmak için soğuk su veya buz kompresi yapmak

Fizik tedavi, omuz ağrısının tedavisinde çok yardımcı olabilir. Tedavi; kasları güçlendirmeyi, mesafeyi veya hareketi artırmayı ve omzunuzu güvenli bir şekilde kullanmayı öğrenmeyi içerir. Fizyoterapistler ayrıca ağrıyı gidermek için; ısı tedavisi, soğuk terapi, ultrason uyarımı ve TESU (transkutanöz elektriksel sinir uyarımı) dahil olmak üzere çeşitli terapiler kullanır.

Bazı durumlarda, omuzda oluşan ağrının nedeni, ameliyat gerektirecektir. Cerrahi müdahale her zaman için son çaredir. Ancak diğer zamanlarda doktorlar; rotator manşet yırtığı veya tekrarlayan çıkıklar gibi durumlarda ameliyatı, tedavi planında daha erken tavsiye edebilirler.

Omuz ağrısına iyi gelen şeyler

Aşağıdaki uygulamalar ağrınızın dinmesine veya hafiflemesinde etkili olabilir:

1. Dinlenme:
   Ağrınızı tetikleyen veya şiddetlendiren aktivitelere ara verin. Bu faaliyetlere devam etmeden önce iyileşmek için kendinize zaman tanıyın. Bir aktiviteye devam ettiğinizde ağrı geri gelirse mutlaka doktorunuza görünün.
2. Buz:
   20 dakikalık aralıklarla omzunuza bir buz paketi uygulayın ve bunu günde birkaç kez tekrarlayın.
3. Yükseklik:
   Düz yatmaktan kaçının ve omzunuzu yastığınızın üzerinde yüksekte tutun. Üzerine yatmaktan kaçının. Bu şişmeyi azaltmaya yardımcı olacaktır.
4. Isı:
   Isı buzdan daha iyi geliyorsa, günde birkaç kez bir ısıtma yastığı veya sıcak su torbası kullanın.
5. Reçetesiz satılan ağrı kesiciler:
   Küçük yaralanmalardan kaynaklanan ağrı ve şişliği hedeflemek için ağrı kesici ve kas gevşetici alabilirsiniz. Bu ilaçları alamıyorsanız, asetaminofen etkenli ilaçlar ağrıya yardımcı olabilir, ancak iltihaplanmaya yardımcı olmaz.
6. Fizik tedavi egzersizleri:
   Evde fizik tedavi sırasında öğrendiğiniz egzersizleri uygulayın.

Herhangi bir ilacı almadan önce muhakkak doktorunuza danışın.

Alternatif tedaviler

Kireçlenmeye bağlı omuz ağrısı için glukozamin ve kondroitin popüler bir takviyedir. Kombinasyon üzerine yapılan araştırmalar, gerçekten işe yarayıp yaramadığı konusunda karışık sonuçlar vermiştir. Takviye alımına başlamadan önce veya başka bir takviye hakkında bilgi almak için muhakkak doktorunuzla konuşmalısınız. Böylece takviyeyi alıp almamanız halinde oluşabilecek olumlu veya olumsuz etkiler hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz.

Akupunktur, omuz ağrısını hafifletmeye yardımcı olabilecek diğer alternatif tedavilerden biridir. Araştırmalar, akupunkturun donmuş omuz gibi kronik omuz ağrısı olan kişiler için özellikle yararlı olabileceğini düşündürmektedir.

Omuz ağrısı: Potansiyel komplikasyonlar

Omuz ağrısı ve altta yatan nedenle ilişkili komplikasyonlar ilerleyici olabilir. Bazı durumlarda omuz ağrısı kronik hale gelebilir ve günlük yaşamınızı etkileyebilir. Altta yatan neden belirlendikten sonra, doktorunuz tarafından belirtilen tedavi planını takip etmek, aşağıdakiler de dahil olmak üzere, olası komplikasyonları azaltmaya yardımcı olabilir:

• İşe veya okula devamsızlık
• Sakatlık
• Kalıcı sinir hasarı
• Zayıf kol ve omuz hareketi
• Kötü yaşam kalitesi

---