Onikomikoz: Tırnak Mantarı Nedir? Belirtileri ve Tedavisi Nelerdir?

Onikomikoz: Tırnak mantarı nedir?

Tırnak mantarı olarak da bilinen onikomikoz, tırnaklarda veya tırnak uçlarında beyazımsı veya sarımsı bir nokta olarak başlayarak ilerleyen, yaygın görülen bir mantar enfeksiyonudur.

Mantar enfeksiyonu derinleştikçe, onikomikoz tırnakların renginin bozulmasına, kalınlaşmasına ve kenarlarından parçalanmasına neden olabilir. Sadece bir tırnağı etkileyebileceği gibi, daha fazla tırnağı da etkileyebilir.

Bunama veya diğer akıl hastalıkları bulunan yaşlı insanlar, hijyen kurallarına tam olarak uygulamadığı için onikomikozdan daha çok etkilenmektedir. Ayak mantarı gibi, onikomikoz (tırnak mantarı) da doğrudan yüzme havuzlarından ve sauna gibi halka açık tesislerden bulaşabilir.

Mantar enfeksiyonları: Tanım, türler, nedenler, belirtiler ve tedavi yöntemleri nelerdir?

Onikomikoz: Tırnak mantarı neden olur?

Onikomikoz genellikle filamentöz mantarlardan kaynaklanır. Kandida mantarı veya küf ile başlayan enfeksiyonlar daha az yaygındır. Mantarların yayılması, diğer sağlık koşullarıyla zaten mücadele eden ve zayıf bağışıklığı olan insanları daha çok etkileyebilir. Örneğin, diyabet hastaları genellikle onikomikoza (tırnak mantarına) daha duyarlıdır.

Hastalık ayrıca yaşlıları da etkilemektedir, çünkü bağışıklık sistemi yaşla birlikte doğal olarak zayıflar ve vücut artık mantar sporlarına karşı güvenilir bir savunma geliştiremez. Bununla birlikte; bağışıklık sistemi baskılayıcı ilaçlar, otoimmün hastalıklar veya kanser tedavisinde kullanılanlar ilaçlar, tırnak mantarı gelişiminde bir rol oynayabilir.

Sahip olunan veya hala mevcut olan hastalıklardan bağımsız olarak onikomikoz; sıcak ve nemli bir ortamda daha kolay gelişim gösterir. Bu nedenle, ayak tırnaklarında daha sık görülür. Ayakkabınız yeterince nefes almıyorsa, teriniz ayakkabıda uzun süre kalır ve vücut ısınız yoluyla ideal bir mantar ortamı oluşur.

Onikomikoz: Tırnak mantarı belirtileri nelerdir?

Tırnak mantarı problemi yaşayan kişilerde ilk belirtiler genellikle zararsız bir iltihap olarak kendini gösterir ve bu yüzden pek önemsenmez. Ayak mantarının aksine, tırnak mantarı acı vermediğinden zararsız olarak kabul edilir. Bu nedenle başlangıçta pek fazla önemsenmez.

İlk başta mantar, tırnağın kenarından yayılmaya başlar, tırnak sararır ve kaba, yıpranmış görünüm almaya başlar. Daha sonraki aşamada, tırnaklar yavaş yavaş parçalanır, tırnak plakası kalınlaşır ve mantar daha geniş alanlara yayılır. Tırnak plakası çizgi benzeri sarımsı değişiklikler gösteriyorsa, tırnak kökü de mantar enfeksiyonundan etkilenmiş demektir.

Bazı yerlerde koyu pigmentler görmek de mümkündür. Oluşan bu değişikliklere dikkat etmediğiniz takdirde, mantar enfeksiyonunun vücudun diğer bölgelerine de yayılması mümkündür. Böyle bir durumda el parmak ve ayak parmakları gibi etkilenen tırnakların bitişik cilt alanları da mantar enfeksiyonundan etkilenebilir.

Onikomikoz: Tırnak mantarı için ne zaman doktora gitmek gerekir?

Onikomikoz (tırnak mantarı) patojenleri oldukça bulaşıcı olduğundan, tırnaklarda fark edilir hale geldiğinde, tedavi için en kısa sürede doktora gidilmelidir. Bu konuda çeşitli ilaç ve tedaviler olmasına rağmen, bir tırnak mantarından şüpheleniyorsanız en uygun tedavi şekline bir doktorla beraber karar verilmelisiniz. Aşağıdaki durumlarda mutlaka bir doktora görünmeniz önerilmektedir:

• Renk değişikliği
• Tırnaklara alışılmadık kırılma ve yumuşaklık
• Tırnak yüzeyinde gözle görünür değişiklikler
• El ve ayak parmaklarınızda ağrı
• Ellerde ve ayaklarda artan terleme
• Tırnak üzerinde çizgi oluşumu
• Tırnak yanındaki cilt yapısında değişiklikler

Şikayetlerinizin boyutu ve yoğunluğu artıyorsa mutlaka doktora gitmeniz gerekir. Tırnaklarda iltihaplanma ve buna bağlı diğer sorunlar önlenmeye çalışılmalı ve tedavi edilmelidir.

Tuvaletin ortak paylaşıldığı bir evde aile üyelerinden birinde tırnak mantarı hastalığı varsa, önlem alınmalıdır. Böyle bir bu durumda enfeksiyonun yayılma riski vardır.

Onikomikoz: Tırnak mantarı için hangi doktora gidilir?

Onikomikoz (tırnak mantarı) çok şiddetli değilse çoğu zaman gerekli ilaçlarla aile hekiminiz tedavi edebilir. Ancak daha ileri enfeksiyon durumunda bir dermatoloğa görünmeniz gerekebilir.

Onikomikoz: Tırnak mantarı nasıl teşhis edilir?

Böyle bir durumda doktorunuz öncelikle tırnaklarınızı inceleyecektir. Ayrıca tırnaklarınızdan bazı örnekler alabilir veya kalıntıları tırnağınızdan kazıyabilir. Bunu yapmasının nedeni, enfeksiyona neden olan mantar türünü belirlemek için, aldığı dokuyu incelenmek üzere bir laboratuvara göndermektir.

Sedef hastalığı gibi diğer dermatolojik hastalıklar, bazı durumlarda tırnak mantarına benzeyebilir. Bazen maya ve bakteri gibi mikroorganizmalar da tırnaklarda görülebilir. Her şeyden önce şikayetçi olduğunuzun durumun nedenini belirlemek, tedavi sürecine ve tedavinin nasıl olması gerektiğine bir katkı sağlayacaktır.

Onikomikoz: Tırnak mantarı nasıl tedavi edilir?

Çoğu zaman tırnak mantarı erken evrelerinde, evdeki ilaçlarla tedavi edebilir. Eczanelerde eczacınıza danışarak düzenli olarak uygulanması gereken özel tırnak ilaçlarını kullanabilirsiniz. Bu ilaçlar yavaş yavaş mantar sporlarını yok edecektir.

İyileşme süreci, tırnağın tekrar beyaza dönmesi veya orijinal rengini almasıyla birlikte anlaşılabilir. Bununla birlikte, enfekte olan kısmın önce kesilmesi gerektiğinden, tırnağın asıl sağlığını geri kazanması biraz daha uzun sürebilir.

Daha ağır vakalarda veya birden fazla tırnak etkilendiğinde, etkilenen tırnaklar cerrahi yöntemle çıkarılabilir. Bu yöntem ağrısız bir şekilde gerçekleştirilir ve tırnak çekerek çıkarılmaz. Etkilenen tırnağı çıkarmak için lazer kullanılır. Tedaviden sonra antimikotik krem reçete edilir. Bu süreç sonrasında mutlaka çoraplar ve ayakkabılar dezenfekte edilmelidir. Çıkarılan tırnağın yerine daha sonra yenisi çıkacaktır.

Tamamlayıcı tedavi

Tedavi sonrası mantar oluşumunun tekrarını önlemek en önemli husustur. Onikomikoz (tırnak mantarı) tedavisi sonrası; düzenli tırnak bakımı, temiz terlik ve çorap giymek, kişisel hijyene dikkat etmek son derece önemlidir. Giydiğiniz ayakkabı ve terlikler nefes almalı ve temiz olmalıdır. Tırnak mantarı tedavisi sabır ve titizlik isteyen uzun bir süreçtir.

İnatçı mantarlar için, her iki ila üç ayda bir doktorunuzu ziyaret etmeniz önerilmektedir. Doktorunuz, mantarın durumunu fizik muayene ile belirleyecektir. Ayrıca bazı ilaçlar da reçete edebilir. Tedavi sırasında, gerekli hijyen önlemlerine ve doktorunuzun yönergelerine kesinlikle uymalısınız.

Tedavi ve iyileşme sürecinde, diğer insanlara enfeksiyon bulaşmasını önlemek de gereklidir. Hastalıklı ayaklara temas eden çarşaf, havlu ve halılar en az 60 derecede yıkanmalıdır. Başkalarına bulaştırmamak için, halka açık alanlarda çıplak ayakla yürümekten de kaçınılmalıdır.

Onikomikoz: Tırnak mantarına ne iyi gelir?

Tüm çabalara rağmen, onikomikoz (tırnak mantarı) kalıcı olabilir. Mantar sporları hızla yayılır ve tekrarlanan enfeksiyonlara neden olabilir. Bu nedenle düzenli ve titiz temizlik özellikle önemlidir.

Evde, mantar olmuş el veya ayaklarla temas eden tüm mobilyalar veya dekoratif objeler temizlenmelidir. Ayakkabılar ve eldivenler dezenfekte edilmelidir. Kullanılan giysiler, mikropların yok edilmesi için düzenli olarak temizlenmelidir. Dairenin zeminleri dezenfekte edilmelidir. Özellikle nevresim, yorgan, yastık ve şilte temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.

Ayrıca elektrikli süpürge kullanılmadan önce temizlenmelidir ve gerekirse torbası değiştirilmelidir. Çıplak ayakla yürümekten kaçınılmalı ve ayakkabılar düzenli olarak dezenfekte edilmelidir. Birçok durumda hem gece hem de gündüz çorap giymek yararlıdır. Bununla birlikte, aşırı terlemenin olmamasına da dikkat edilmelidir.

Halka açık tesislerde ve banyolarda başka terlik giyilmemeli veya çıplak ayakla yürünmemelidir. Tırnaklarınız düzenli olarak doktorunuzun önerdiği ilaçlarla tedavi edilmelidir. Ek olarak, cilt problemlerinin ortaya çıkmaması için, iyi bir şekilde ayak veya el bakımı da yapılmalıdır. Eller etkilenirse, günde birkaç kez dezenfekte edilmelidir.

Onikomikoz: Tırnak mantarının komplikasyonları nelerdir?

Tırnak mantarı tedavisi uzun bir süreçtir ve sıklıkla komplikasyonlara neden olur. Tırnak mantarı hayatı tehdit eden bir durum değildir, ancak muhtemelen vücutta birçok yere yayılabilir. Bu durum özellikle bağışıklık sistemleri zayıflamış insanlar için geçerlidir.

Bu risk altındaki bireyler arasında; yaşlılar, ayaklarda kan dolaşımı problemleri olan hastalar (ateroskleroz gibi), ciddi hastalıkları olan kişiler veya bağışıklık sistemini baskılamak için ilaç almak zorunda olan hastalar bulunmaktadır.

Enfeksiyon devam ettiğinde ilgili tırnağı tamamen yok edebilir ve aynı zamanda diğer tırnaklara da bulaşabilir. Bu durum, kişinin yürürken şiddetli ağrı duymasına ve tırnak yapısında bozulmaya yol açar. Tırnak mantarının yayılması, yanlış tedavi uygulanması halinde de mümkündür. Böylesi bir durum, bağışıklığı zayıf insanlar için oldukça tehlikelidir.

Onikomikoz: Mantar hastalığında hastalığın seyri nasıldır?

Tedavi edilmemiş bir tırnak mantarı hiçbir şekilde iyileşmeyecektir. Mantar genellikle diğer parmaklara da yayılır. Tırnak yatağı daha fazla tahrip olur ve ciddi doku hasarı meydana gelebilir.

En kötü durumda, tedavi edilmeyen onikomikoz etkilenen tırnağın ayrılmasına veya kopmasına yol açar. Cilt gibi diğer bölgelere yayılması da mümkündür. Kendi başına iyileşmesi çok olası bir durum değildir bundan dolayı mutlaka doktora görünerek, tedavi olunmalıdır.

Bununla birlikte, tırnak mantarı tedavisi çoğu zaman işe yaramaktadır. Çoğu durumda, lokal olarak uygulanan aktif bileşenler tırnak mantarı probleminden kurtulmak için yeterlidir. Etkilenen tırnağın tamamen yenilenmesi, bazen haftalar ve aylar alabilir. Bu yüzden sabırlı olunmalı ve gereken hijyene dikkat edilmelidir.

Tırnak mantarı: Video

---