Siyatik, siyatik sinirin tahrişinden kaynaklanan ağrıya verilen addır. Bu siniri tahriş eden her şey hafif ila şiddetli arasında ağrıya neden olabilir. Siyatik genellikle alt omurgadaki sıkışmış bir sinirden kaynaklanır.
Siyatik, belinizden kalçalarınız boyunca ve her bacağınızdan aşağıya doğru uzanan siyatik sinirin yolu boyunca yayılan ağrı anlamına gelir ve bu duruma siyatik sinir ağrısı denir. Tipik olarak, siyatik vücudunuzun sadece bir tarafını etkiler.
Siyatik en yaygın olarak fıtıklaşmış bir disk, omurgada kemik mahmuzu veya omurganın daralması (spinal stenoz) sinirin bir kısmını sıkıştırdığında ortaya çıkar. Bu, etkilenen bacakta iltihaplanma, ağrı ve sıklıkla bazı uyuşmalara neden olur.
Siyatik ile ilişkili ağrı şiddetli olsa da, çoğu vaka birkaç hafta içinde ameliyat dışı tedavilerle çözülür. Önemli bacak zayıflığı, bağırsak veya mesane değişiklikleri ile ilişkili şiddetli siyatik hastaları ameliyat için aday olabilir.
Siyatik, siyatik sinir sıkıştığında, genellikle omurganızdaki fıtıklaşmış bir disk veya omurlarınızdaki aşırı kemik büyümesi (kemik çıkıntısı) ile ortaya çıkar. Daha nadiren, sinir bir tümör tarafından sıkıştırılabilir veya diyabet gibi bir hastalıktan zarar görebilir.
Siyatik için risk faktörleri şunları içerir:
Alt omurganızdan (ince bel) kalçanıza ve bacağınızın arkasına yayılan ağrı, siyatik sinir ağrısı durumunun ayırt edici özelliğidir. Sinir yolu boyunca neredeyse her yerde rahatsızlık hissedebilirsiniz, ancak özellikle belinizden kalçanıza, uyluk ve baldırınızın arkasına giden bir yolu takip etme olasılığı yüksektir.
Ağrı, hafif bir ağrıdan keskin, yanma hissine veya dayanılmaz bir ağrıya kadar değişebilir. Bazen bir sarsıntı veya elektrik çarpması gibi hissedilir. Öksürdüğünüzde veya hapşırdığınızda daha kötü olabilir ve uzun süreli oturma semptomları şiddetlendirebilir. Genellikle vücudunuzun sadece bir tarafı etkilenir.
Bazı insanlarda etkilenen ayakta uyuşma, karıncalanma veya kas güçsüzlüğü vardır. Bacağınızın bir kısmında ağrı, başka bir bölümünde uyuşma olabilir.
Hafif siyatik sinir ağrısı genellikle zamanla kaybolur. Kişisel bakım önlemleri semptomlarınızı hafifletmezse veya ağrınız bir haftadan uzun sürerse, şiddetliyse veya giderek kötüleşirse doktorunuza görünmenizde fayda vardır.
Aşağıdaki durumlarda derhal tıbbi yardım almalısınız:
Fizik muayene sırasında doktorunuz kas gücünüzü ve reflekslerinizi kontrol edebilir. Örneğin, ayak parmaklarınızda veya topuklarınızda yürümeniz, çömelme pozisyonundan ayağa kalkmanız ve sırtüstü uzanırken bacaklarınızı birer birer kaldırmanız istenebilir. Siyatik sinir ağrısı genellikle bu aktiviteler sırasında daha da kötüleşir.
Birçok insanda, röntgen ve diğer görüntüleme testlerinde ortaya çıkacak ancak semptomları olmayan fıtıklaşmış diskler veya kemik mahmuzları vardır. Bu nedenle doktorlar, sadece ağrınız şiddetliyse veya birkaç hafta içinde düzelmezse aşağıdaki testleri isterler:
Siyatik sinir ağrısı kendi kendine bakım önlemleriyle düzelmezse, doktorunuz aşağıdaki tedavilerden bazılarını önerebilir:
Siyatik sinir ağrısı için reçete edilebilecek ilaç türleri şunları içerir:
Unutmayın, hangi ilacı ne şekilde alacağınıza doktorunuz karar verecektir.
Akut ağrınız düzeldiğinde, doktorunuz veya fizyoterapist gelecekteki yaralanmaları önlemenize yardımcı olacak bir rehabilitasyon programı tasarlayabilir. Bu genellikle duruşunuzu düzeltmek, sırtınızı destekleyen kasları güçlendirmek ve esnekliğinizi artırmak için egzersizler içerir.
Bazı durumlarda, doktorunuz dahil olan sinir kökü çevresindeki bölgeye kortikosteroid ilacı enjekte edilmesini önerebilir. Kortikosteroidler, tahriş olmuş sinir çevresindeki iltihabı baskılayarak ağrıyı azaltmaya yardımcı olur. Etkiler genellikle birkaç ay içinde kendini gösterir. Alabileceğiniz steroid enjeksiyonlarının sayısı sınırlıdır, çünkü enjeksiyonlar çok sık yapıldığında ciddi yan etki riski artar.
Bu seçenek genellikle sıkışmış sinir önemli ölçüde zayıflığa, bağırsak veya mesane kontrol kaybına neden olduğunda veya diğer tedavilerle giderek kötüleşen veya iyileşmeyen ağrınız olduğunda tercih edilir. Cerrahlar, kemik mahmuzunu veya fıtıklaşmış diskin sıkışmış sinire baskı yapan kısmını çıkarabilir.
Çoğu insan için siyatik sinir ağrısı, kişisel bakım önlemlerine yanıt verir. Bir gün kadar dinlenmek biraz rahatlama sağlayabilir, ancak uzun süre hareketsizlik belirtilerinizi daha da kötüleştirecektir.
Yardımcı olabilecek ve evde yapabileceğiniz diğer kişisel bakım tedavileri şunları içerir:
Siyatik sinir ağrısı için yaygın olarak kullanılan alternatif tedaviler şunlardır:
Siyatik sinir ağrısını önlemek her zaman mümkün değildir ve durum tekrarlayabilir. Aşağıdakiler sırtınızı korumada önemli bir rol oynayabilir:
Çoğu insanda siyatik sinir ağrısı tamamen iyileşmesine rağmen, bazı durumlarda tedavi olmadan, potansiyel olarak kalıcı sinir hasarına neden olabilir. Aşağıdakiler varsa derhal tıbbi yardım almalısınız:
Kaynak ve ileri okuma:
Not: Konu hakkında ilgili videoyu aşağıdan izleyebilirsiniz: