Nöroloji Nedir? Hangi Hastalıklara Bakar?
Aşağıda nörolojinin ne olduğunu ne gibi hastalıklara baktığını ve nöroloji hakkında birçok şeyi, aklınızda soru işareti kalmayacak şekilde öğreneceksiniz.
Nöroloji nedir?
Nöroloji; beyin, kan damarları, kaslar ve sinirleri içeren sinir sistemi bozuklukları ile ilgilenen tıp dalıdır. Nöroloji uzmanları (nörologlar), vücut sistemlerinin nörolojik işlevi etkileyen herhangi bir hastalığı ve bozukluğu tedavi ederler.
Örneğin yüksek tansiyon kalp ve damar sistemiyle ilgili bir sorundur, ancak buna inme (beyne ani kan akışının kaybı) neden oluyorsa, bu durumda bu sorun aynı zamanda nörolojiyi de ilgilendirir.
Nörologlar beyin hasarına neden olabilecek ve epilepsi gibi komplikasyonlara yol açabilecek menenjit gibi bulaşıcı hastalıkları da tedavi ederler. Nörologlar ayrıca zayıflık veya duyusal bozulma ile sonuçlanabilen periferik sinir hastalıklarını da tedavi ederler.
Birçok durumda, nörolojik problemleri olan yeni hastaların tanısı sadece klinik değerlendirme ile (semptomların kapsamlı bir geçmişini ve fizik muayeneyi baz alarak) yapılırken, diğerlerinde kan testleri, görüntüleme prosedürleri (bilgisayarlı tomografi veya emar) ve periferik sinir ve kas fonksiyonunu ölçen elektrik testleri ile yapılır.
Nöroloji söz konusu olduğunda hastalar tanıyı netleştirmek veya alternatif olarak daha uzun vadeli problemleri yönetmek için takip edilir. Uzun süreli takip gerektiren durumlara örnek olarak epilepsi, multipl skleroz ve Parkinson hastalığı verilebilir.
Nöroloji hangi hastalıklara bakar?
1- Baş ağrıları
Baş ağrısı hepimizin ara sıra yaşadığı can sıkıcı bir durumdur. Baş ağrımızın sinüslerimize, başımızın üstünden boyun ve omuz kaslarından aşağıya veya kafatasının ve beynin tabanı boyunca uzandığını hissedebiliriz. Bu, sinüs enfeksiyonundan zonklayan bir diş ağrısına kadar birçok durumdan kaynaklanabilir.
Migren de dahil olmak üzere daha ciddi baş ağrılarının belirtileri kusma, şiddetli ve sürekli bir baş ağrısı, aniden ortaya çıkan baş ağrısıdır. Ayrıca, baş ağrısıyla beraber zonklama, görme sorunları ve hatta nöbetler bile ortaya çıkabilir. Baş ağrısı belirtileriniz şiddetliyse veya geçmiyorsa aile hekiminiz sizi bir nöroloji uzmanına yönlendirebilir.
2- Kronik ağrılar
Kronik ağrı aylarca hatta yıllarca süren bir ağrıdır. Kronik ağrı, hastalık veya yaralanma sonucu olabilir, ancak olağan iyileşme süresinden daha uzun sürdüğünde, farklı bir sorunun belirtisi olma ihtimali yükseltir.
Kronik ağrı, aile hekiminizin ağrınızı yönetmenize yardımcı olamadığı durumlarda, özellikle de zayıflık, uyuşma, idrar veya dışkı kontrolü ile ilgili sorunlar gibi başka semptomlarınız varsa, bir nöroloji uzmanı görmeniz gerekebilir.
3- Baş dönmesi
Baş dönmesi farklı nedenlerle olabilir. Örneğin vertigo, siz veya etrafınızdaki şeyler dönüyormuş gibi hissetmenize neden olur ve dengenizi korumakta zorluk yaşarsınız. Eğer böyle bir duruma dair şüheniz varsa, aile hekiminiz baş dönmenizin bir nöroloji uzmanını görecek kadar şiddetli olup olmadığına karar vermenize yardımcı olabilir.
4- Uyuşma veya karıncalanma
Uyuşma veya karıncalanma, bazıları kan dolaşımınızı kesecek veya hareket etmenizi zorlaştıracak kadar birçok nedenden dolayı olabilir. Bununla birlikte, uyuşma ve karıncalanma devam ederse, aniden ortaya çıkarsa veya sadece vücudun bir tarafında meydana gelirse, bir nöroloji doktoru görmenin zamanı gelmiş olabilir.
Bazen uyuşma ve karıncalanma felç belirtileri olabilir, bu durumda çok hızlı bir şekilde yardım almanız gerekir. Aile hekiminiz bu belirtileri değerlendirmenize yardımcı olabilir ve gerek görürse ilgili bir doktora yönlendirecektir.
5- Zayıflık hissi
Bir doktora görünmeniz gereken zayıflık hissi, uzun bir yürüyüşten veya çok fazla ağırlık kaldırdıktan sonra yorgunluk ve kas ağrılarından farklıdır. Günlük aktivitelerinizi etkileyen kas zayıflığı varsa veya özellikle kollarınızda ve bacaklarınızda kas gücünüzde hızlı bir düşüş yaşarsanız, doktorunuza danışmanız gerekir.
Bazen zayıflık hissi, inme gibi sinir sisteminizin daha ciddi bir durumundan veya hastalığından kaynaklanabilir.
6- Hareket problemleri
Nöroloji hareket problemlerine de bakar. Yürüme zorluğu, titreme veya diğer hareket sorunları, sinir sisteminizdeki bir sorunun uyarı işaretleri olabilir. Bu hareket problemleri günlük yaşamınızı kesintiye uğratıyorsa bir nöroloji uzmanına muayene olmanız gerekebilir.
Bazen titreme, ilacın veya anksiyete atağının bir yan etkisi de olabilir. Ancak, titremeleriniz günlük aktivitelerinizi etkiliyorsa, bir nöroloji uzmanı görmeniz gerekmektedir.
7. Nöbetler
Nöbetler neredeyse fark edilemez bir şekilde olabilir veya çok aşırı olabilir. Nöbet belirtileri bilinç kaybına, kolların ve bacakların sarsılma hareketlerine, solunum problemlerine, kafa karışıklığına veya bilinç kaybına kadar değişebilir.
Bazı nöbetler düşük kan şekeri veya bağımlılık yapan maddeleri bırakma nedeniyle kaynaklanabilirken, ani veya belirgin bir nedeni olmayan nöbetler için doktorunuza danışmalısınız. Aile hekiminiz, nöbetinizin ne kadar ciddi olduğunu ve bir nöroloji uzmanı görmeniz gerekip gerekmediğini belirlemenize yardımcı olabilir.
8- Görme sorunları
Görmede güçlük yaşamak, yaşlanma veya sinir sistemi nedeniyle olabilir. Görme sorunları aniden ve her iki gözde de ortaya çıkarsa, görüşünüzü değerlendirmek için göz doktoruna muayene olmanız gerekir. Göz doktorunuz şikayetinizin sinir sistemi nedeniyle olduğunu düşünürse, muhtemelen sizi bir nöroloji uzmanına yönlendirmek isteyecektir.
9- Bellek sorunları veya kafa karışıklığı
Konuşma sorunları, hafızadaki aşırı problemler, kişilik değişiklikleri veya kafa karışıklığı, beyindeki, omurgadaki ve sinirlerdeki bozukluklardan veya problemlerden kaynaklanabilecek semptomlardır.
Semptomların bazıları öğrenme güçlüğü veya Alzheimer gibi bir hastalıktan kaynaklanıyor olabilir. Aile hekiminiz belirtilerinizi incelemenize ve bir nöroloji uzmanına gitmeniz gerekip gerekmediğine karar vermenize yardımcı olabilir.
10- Uyku sorunları
Uyku sorunlarının çok açık nedenlerini biliyoruz. Bu nedenler bazen uyku apnesi, kaygı, kabuslar ve benzeri şeyler iken, bazı uyku sorunları nörolojik bozukluklardır. Bunun bir örneği, vücudun merkezi sinir sistemini etkileyen ve bilinen bir nedeni olmayan kronik, genetik bir hastalık olan narkolepsi’dir.
Nöroloji uzmanına ne zaman gitmek gerekir?
Bu semptomların çoğu nörolojik olmayan bir hastalığın parçası olabilir. Aile hekiminiz, bir nöroloji uzmanı görmeniz gerekip gerekmediğine karar vermenize yardımcı olan en büyük kaynağınızdır. Bununla birlikte, belirtileriniz yeterince şiddetliyse veya aile hekiminizin önerilerinden emin değilseniz, bir nöroloji uzmanından yardım almanız gerekir.
Özet olarak
Nöroloji bölümü ve nörologlar veya nörologlar; baş ağrıları, kronik ağrılar, baş dönmesi, uyuşma, zayıflık hissi, hareket problemleri, nöbetler, görme sorunları, kafa karışıklığı ve uyku sorunları gibi hastalıklara bakar.