C Vitamini (Askorbik Asit) Nedir ve Ne İşe Yarar?

C vitamini nedir ve ne işe yarar?

L-askorbik asit olarak da bilinen C vitamini, bazı gıdalarda doğal olarak ve birçok formda da bulunan suda çözünür bir vitamindir. İlginçtir ki, birçok hayvanın aksine, insanlar bu vitamini sentezleyemez, bu yüzden bizim için vazgeçilmez ve zorunlu olan bu vitaminin dışarıdan karşılanması gereklidir.

Askorbik asit, vücuttaki diğer antioksidanların yenilenmesine yardımcı olan bir vitamindir. Hem demir emilimini artırır hem de bağ dokusu ve yara iyileşmesinde hayati bir rol oynar. Serbest radikallerin, cilt ve vücut üzerindeki zararlı etkilerini de geciktirir.

Günde 30 ila 180 mg orta düzeydeki bir alımda, askorbik asidin %70 ila 90’ı emilir. Alım miktarı 1 gramın üzerine çıktığında, emilim %50’nin altına düşer. Takviye alıyorsanız, günlük alım miktarınızı 500 mg ile sınırlandırmalısınız.

Aşağıda da göreceğiniz gibi, çok farklı C vitamini türü vardır:

1. Askorbik asit: C vitamininin en saf halidir.
2. Sodyum askorbat: Bu vitaminin 1000 mg’ı, 111 mg sodyum içerir.
3. Kalsiyum askorbat: Bu vitaminin 1000 mg’ı, 90 ila 110 mg kalsiyum içerir.
4. Magnezyum askorbat: Günlük magnezyum alımı 350 mg’ı geçmemelidir.
5. Potasyum askorbat: Günlük potasyum alımı 11 gramı geçmemelidir.
6. Mangan askorbat: Günlük manganez alımı 11 mg’ı geçmemelidir.
7. Çinko askorbat: Günlük çinko alımı 40 mg’ı geçmemelidir.
8. Molibden askorbat: Günlük molibden alımı 2 gramı geçmemelidir.
9. Krom askorbat: Günlük krom alımı hakkında herhangi bir ölçü belirlenmemiştir.

Sodyum askorbat ve kalsiyum askorbat dışında kalan askorbik asit formlarının, diğer minerallerle kombinasyon halinde bulunma olasılığı daha yüksektir.

C vitamini eksikliği nedir ve belirtileri nelerdir?

C vitamini eksikliği, açıkça görülebileceği gibi, bu vitamininin alımı yetersiz olduğunda ortaya çıkar. Belirtiler aşağıdakileri içerir:

• Diş etlerinde şişlik veya kanama
• Diş etlerinde iltihaplanma
• Geç iyileşen yaralar
• Saç kırılması
• Cilt kuruluğu veya sertliği
• Burun kanaması
• Zayıf bağışıklık sistemi
• Eklemlerin şişmesi
• Eklem ağrıları
• Olası kilo alımı

Not: Yeterli C vitamini almak sadece bu belirtileri engellemekle kalmaz, aynı zamanda çok sayıda başka fayda da sunar. Bu vitaminin; genel sağlığa, saça ve cilde olan muhteşem faydalarını aşağıda detaylı olarak sıraladık.

C vitamininin sağlığa faydaları nelerdir?

İşte madde madde C vitamininin genel sağlığa faydaları:

1- Kalp sağlığını iyileştirir

Amerika’da yapılan bir çalışmaya göre, askorbik asidin kalp hastalığı riskini azaltmada rol oynayabileceği saptanmıştır. Çoklu kohort çalışmaları (herhangi bir sağlık problemi ile bu sağlık problemine neden olan bulgular arasındaki ilişkiyi öğrenmek için yapılan araştırmalar), askorbik asidin daha yüksek seviyelerine sahip kişilerin, kalp hastalığının risklerinin azalmasının bağlantılı olabileceğini göstermiştir.

Yapılan daha fazla çalışmalar, askorbik asidin kalbiniz için ne kadar iyi bir koruyucu olabileceğini de ortaya koymuştur. C vitamininin düzenli alımı, küçük kan damarlarının daralmasına yol açan, endotelin-1 adlı bir proteinin aktivitesini engelleyebilir ve dolayısıyla bu da kalp krizi riskinizi önleyebilir.

Bununla birlikte bu vitamin, kan basıncınızı düşürebilir ve arterlerinizi esnek tutabilir. Ayrıca askorbik asidin, arterlerin stres altında genişlemesine yardımcı olduğu bulunmuştur. Bu durum, kan akışını ve dolayısıyla oksijen taşıma kabiliyetini iyileştirmektedir.

Hindistan’da yapılan bir başka araştırma, C vitamini yönünden zengin meyve ve sebzelerin, kalp hastalıklarını önleyebileceği ortaya konulmuştur. Çalışmada, askorbik asit de içeren zengin bir vejetaryen diyetinin, kolesterolü %1 oranında azaltabileceği belirtilmiştir. Bu sonuç, kalp krizi riskinin %2 oranında azalması anlamına da gelmektedir.

2- Kan basıncı seviyelerini düzenler

Johns Hopkins Medicine tarafından hazırlanan bir rapora göre, askorbik asidin kan basıncını düşürebildiği de görülmüştür. C vitamininin bu işlevi, fizyolojik ve biyolojik etkilerine bağlanabilir. Bu vitamin, idrar söktürücü görevi görmekte ve böbreklerin vücuttan, daha fazla sodyum ve su atmasına neden olmaktadır. Dolayısıyla bu süreç, kan damarı duvarlarındaki basıncın azalmasını sağlamaktadır.

Bu vitamin ayrıca, vücudunuzun kan damarlarını gevşettiği bilinen bir molekül olan nitrik oksit tedarikini de korumaktadır. Kan basıncını düşürme etkisi, takviyelere de atfedilebilir. Günde 500 mg takviye almak, 2 aylık bir süre içinde, sistolik kan basıncını 4 birim ve diyastolik kan basıncını 1,5 birim azaltabilir.

İtalya’da yapılan bir başka çalışmaya göre, C vitamini vazodilatasyonu da (kan basıncının düşmesi sonucu, kan damarlarının genişlemesi) artırmaktadır. Hatta vazokonstriksiyonu (kan damarlarının kasılması) önleyebilir.

3- Bağışıklık sistemini güçlendirir

C vitamini eksikliği vücudun belirli patojenlere karşı direncini azaltır. Bir araştırmaya göre, organizmanın gücünü ve korumasını artırarak, bağışıklık sistemini uyarmaktadır. Bağışıklık sistemini korumanın yanı sıra, çeşitli alerjilerin şiddetini de azaltır ve enfeksiyonlarla savaşır. Bu etkisini, enfeksiyona yanıt olarak T hücre bölünmesinin (lenfositlerin bir alt grubu olan T hücreleri, bağışıklık sistemindeki savunucu hücrelerdir) artmasını sağlayarak göstermektedir.

Ayrıca yaralardan mustarip bireylerin, C vitamininin optimal dozuyla iyileşme süreçlerini hızlandırabilecekleri bulunmuştur. Askorbik asidin, yeni sentezlenen kolajenin kalitesini iyileştirdiği görülmüş ve böylece yara iyileşme sürecini hızlandırdığı keşfedilmiştir.

Askorbik asidin, vücudu soğuk algınlığına karşı koruyup koruyamayacağını henüz bilinmemekle birlikte, soğuk algınlığının süresini kesin olarak azalttığı doğrulanmıştır. Bu vitamin, ayrıca astım için potansiyel bir yardımcı olabilir.

4- Kanseri önlemeye yardımcı olabilir

Çok sayıda laboratuvar çalışması, yüksek dozdaki C vitamininin; prostat kanseri, karaciğer kanseri, kolon kanseri ve diğer kanser hücrelerinin büyümesini yavaşlattığını göstermiştir. Daha yüksek askorbik asit konsantrasyonları, kanser tedavisine yardımcı olabilir.

Ameliyat edilemeyen kanserli hastalara, intravenöz yolla bu vitaminin verilmesi, herhangi bir yan etki yaratmaksızın tümör hacminde önemli bir azalmayı sağlamıştır. Askorbik asit, çok sayıda çalışmada belirtildiği gibi kanser hücrelerinin öldürülmesini sağlamıştır. Cornell Üniversitesi’nin bir başka raporunda, bu vitaminin agresif kolorektal kanseri (kolon ve rektumda görülen kanser türleri) durdurduğu belirtilmiştir.

5- Osteoartrit (kireçlenme) tedavisine yardımcı olur

Yapılan bazı çalışmalara göre, C vitamini bazı romatizma türlerini de önlemeye yardımcı olabildiği görülmüştür. Ancak vücutta çok fazla miktarda bulunması, romatizmanın diğer bazı biçimlerini daha da kötüleştirebilir, bu yüzden sağlıklı bir denge bulmak çok önemlidir. Doğru dozda vitamin almak, iltihaplı romatizmayı önlemeye yardımcı olur ve sağlıklı eklemleri korur.

Araştırmalar ayrıca, düşük askorbik asit seviyelerine sahip kişilerin, iltihaplı romatizma geliştirme olasılığının, üç kat daha fazla olacağını ortaya koymuştur. Ancak daha önce de belirttiğimiz gibi, dozajın doğru miktarda alınması önemlidir. Askorbik asidin günlük önerilen miktardan fazla alınması (erkekler için günde 90 miligram ve kadınlar için günde 75 miligram) osteoartrit semptomlarını kötüleştirebilir.

6- Göz sağlığına katkıda bulunur

Araştırmalarda elde edilen bulgular, C vitamininin katarakt riskini azaltabileceğini göstermektedir. Diğer temel besinlerle birlikte alındığında, yaşa bağlı sarı nokta hastalığını (makula dejenerasyonu) ve görme keskinliği kaybını önleyebilir. Aslında, yüksek C vitamini alımına sahip kişilerde %20 oranında daha az katarakt riski bulunur. Ayrıca serbest radikallerin gözdeki lens dokusunda, moleküler hasara neden olmasını önleyerek, oksidatif stresle de savaşmaktadır.

Askorbik asit, yapılan çalışmalara göre göz yapısındaki hücrelerin düzgün çalışmasına da katkıda bulunur. Bu vitamin aynı zamanda, gözlerinizdeki kan damarlarının sağlığını da desteklemektedir.

Askorbik asit, ayrıca göz için yararlı olan dört vitaminden biridir. Yukarıda belirtiğimiz faydalarına ek olarak, diyabetik retinopatiye karşı koruma sağladığı görülmüştür. Düzenli C vitamini alımı, üveit (gözün orta tabakasının iltihabı) tedavisine de yardımcı olabilir.

7- Gebelik zehirlenmesini tedavi edebilir

Amerika’da yapılan bir çalışmaya göre, askorbik asidin gebelik zehirlenmesi (preeklampsi) tedavisine yardımcı olabildiği keşfedilmiştir. Bununla birlikte, daha ileri çalışmalara da ihtiyaç duyulmaktadır.

Gebelik zehirlenmesinden, oksidatif stres bile sorumlu olabilir. Ancak C vitamini, oksidatif stresle mücadeleye yardımcı olduğu için, bu durumu önlemeye de yardımcı olabileceği düşünülmektedir.

8- Sağlıklı diş etlerini korur

C vitamini eksikliği, ciddi bir diş eti iltihabı olan periodontal hastalığa da neden olabilir. Bunun nedeni, C vitamininin düşük seviyelerinin bağ dokusunun zayıflamasına ve kılcal damarların kolayca parçalanmasına yol açmasıdır.

Aslında, C vitamininin eksikliğinin erken bir belirtisi diş etlerinin kanamasıdır. Dolayısıyla bu vitamin, diş ve diş etlerinin sağlığını doğrudan etkilemektedir.

9- Alerjilerin tedavisine yardımcı olur

Vücudunuz bir biyokimyasal olan histamini salgıladığında bu duruma, alerjilerin neden olduğunu bilmek önemlidir. Askorbik asit, histamin salınımını azaltarak alerjileri önlemeye yardımcı olur.

Japonya’da yapılan bir çalışmaya göre, otoimmün hastalık ve ilgili alerjilerin askorbik asit ile kontrol edilebilir olduğu saptanmıştır. Askorbik asidin ayrıca saman nezlesinin (alerjik rinit olarak da adlandırılır) tedavisine de yardımcı olduğu bulunmuştur.

10- Ağız kuruluğunu hafifletir

Bazı kaynaklar, askorbik asidin ağız kuruluğunu önlemeye ve hatta tedavi etmeye yardımcı olduğunu öne sürmektedir. Bununla birlikte, bu görüşü destekleyen sınırlı kanıt vardır ve daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.

11- Kan şekeri seviyesini düzenler

Yapılan bir çalışmada düzenli olarak askorbik asit alımının, tip 2 diyabetli hastaların kan şekeri düzeylerini dengelediği ortaya konulmuştur. C vitamini ayrıca kan damarlarınızda meydana gelen diyabetle neden olduğu hasarları da önleyebilir.

Japonya’da yapılan bir çalışma, diyabetin C vitamini tedavisi ile kontrol edilebileceğini ileri sürmüştür. Bu vitaminin insülin mekanizmasını uyardığı ve böylece tedaviye yardımcı olduğu bulunmuştur. Askorbik asidin ayrıca tip 2 diyabetli hastalarda açlık kan şekerini düşürdüğü de bulunan bulgular arasındadır.

12- Viral enfeksiyonları tedavi eder

Bir araştırmaya göre, intravenöz yolla yapılan askorbik asit tedavisi, alerji tedavisinde etkili olabilmektedir. Geçmişte bu tür vitamin dozları; kızamık, uçuk (herpes), kabakulak ve zatürre (viral pnömoni) gibi enfeksiyonları tedavi etmek için kullanılıyordu.

Bu bulgu askorbik asidin, antibiyotik olarak etkinliğini göstermektedir. Ayrıca C vitamini bir antioksidan olduğu için zararlı serbest radikallerle savaşır ve viral enfeksiyonların tedavisine yardımcı olur.

Öpücük hastalığının (glandüler ateş; Epstein-Barr virüsünün neden olduğu, boğaz ağrısı, yüksek ateş ve şişmiş lenf bezleri ile karakterize hastalık) tedavisine yardımcı olduğu da bulunmuştur. Ayrıca, daha önce de söylediğimiz gibi; glandüler ateşe yol açabilecek serbest radikallerle de savaşmaktadır.

13- İskorbütü önleyebilir

Günümüz dünyasında nadir de olsa iskorbüt, yeterince askorbik asit tüketmeyen insanları etkileyebilir. Ayrıca askorbik asidin yan etkileri, yüksek miktarlarda alınsa bile nadir olarak ortaya çıkar.

300 yıldan fazla bir süredir bu amaçla kullanılan bu vitamin, özellikle denizciler tarafından tercih edilmekteydi. Uzun bir deniz yolculuğa çıkan denizciler, iskorbüt hastalığından korunmak için öğünlerine limon suyu eklerlerdi.

Ayrıca iskorbüt, günlük 10 gramdan daha az askorbik asit ile bile önlenebilir bir hastalıktır.

14- Kurşun toksisitesini iyileştirir

Kan dolaşımındaki düşük askorbik asit seviyeleri genellikle yüksek kurşun değerleriyle ilişkilidir. C vitamininin düzenli takviyesinin, sigara içen kişilerin kanındaki kurşun seviyelerini düşürdüğü bulunmuştur. Başka bir çalışma, askorbik asidin, kurşun zehirlenmesini azaltabileceğini de göstermektedir.

C vitamini açısından zengin besinler, kurşun zehirlenmesini önlemeye yardımcı olur. Bununla birlikte, bazı çalışmalar, kurşun toksisitesi üzerinde herhangi bir etkisi olmayabileceğini de ifade etmektedir.

15- Felçle mücadele eder

Askorbik asit yönünden zengin yiyecekler, mide felci (gastroparezi; mide kaslarının veya kasları kontrol eden sinirlerin deforme olması sonucu oluşan sindirim bozukluğu) ve özellikle hemorajik felci (inme) önleyebilir niteliktedir. Bu vitamin kan basıncını düşürerek felçle mücadeleye yardımcı edebilir. C vitamininin düşük seviyeleri spontan beyin kanaması riskini de artırabilir.

Demirle birlikte askorbik asidin, inme riskini azaltmaya yardımcı olduğu düşünülmektedir. Ayrıca bir araştırmaya göre, kanlarında yüksek C vitamini seviyeleri olan kişilerde inme riski %42 oranında daha azdır.

16- Ruh halinizi iyileştirir

Hastanede yatan hastalar üzerinde yapılan araştırmalar, yeterli miktarda C vitamininin ruh halini iyileştirebileceğini kanıtlamıştır. C vitamininin ruh halini yükselten etkileri vardır. Ayrıca, C vitamini takviyesinin öğrencilerde kaygıyı azalttığı da bulunmuştur.

17- Kilo vermeye yardımcı olabilir

Askorbik asit alımını yeteri miktarda yapmak, egzersiz sırasında vücut yağının oksidasyonunu artırmaktadır. Bu nedenle, C vitamini eksikliği kilo ve yağ kaybını engelleyebilir. Ayrıca metabolizmanın çalışmasına yardımcı olur ve bu kilo kaybının oluşmasını sağlar.

18- Enerjiyi artırır

C vitamininin ağrı hissini aşmanıza ve vücut yorgunluğunuzu gidermenize yardımcı olduğu da bulunmuştur. Yapılan bir çalışma askorbik asit takviyesinin, futbolcuların eğitimini yaklaşık %10 daha kolay hale getirdiği ve yorgunluklarını %55 oranına kadar azalttığı gözlemlenmiştir.

Güney Kore’de yapılan başka bir çalışmada, C vitamininin çalışanlarda işle ilgili oluşan yorgunluğu önemli ölçüde azalttığı bulunmuştur.

C vitaminin cilde faydaları nelerdir?

C vitamininin faydaları cilde kadar uzanmaktadır. Örneğin, organik ve oral tüketime ek olarak, askorbik asidi topikal olarak almak (serum gibi) mümkündür ve faydalarından bu şekilde de yararlanılabilir. Serum, kolajeni uyarır ve cildi kirlilik gibi diğer zararlı faktörlerden korur.

İşte madde madde C vitamininin cilde faydaları:

1- Yanıkları ve yaraları iyileştirir.

Elde edilen bulgular, askorbik asidin ciddi yanıkları olan hastaların yara iyileşmesini desteklediğini göstermektedir. C vitamininin içindeki antioksidanlar, yanık lezyonlarının tedavisine yardımcı olmaktadır. Yüksek dozda C vitamini alımı, yanık sonrası kılcal sızıntıyı da azaltmaktadır. Ayrıca, yeni doku büyümesini ve cildi desteklediğinden, yanıkları ve yaraları iyileştirmek için harika bir şekilde çalışır.

2- Güneş yanığını tedavi eder.

Askorbik asidin antioksidan özellikleri kolajen sentezinde rol oynar ve böylece güneş yanığı tedavisine de yardımcı olur. C vitaminini ağızdan almak veya topikal yağını kullanmak, güneş yanığını iyileştirmeye yardımcı olabilir. Ancak, C vitamininin yalnızca güneş koruyucuya ek olarak kullanılması gerektiğinin, bunun yerine geçmemesi gerektiğini unutmamak önemlidir. Askorbik asidin ayrıca UVB kaynaklı eritema (cildin yüzeysel kızarması) etkilerini de azalttığı bulunmuştur.

3- Egzama tedavisine yardımcı olur.

Egzamayı tedavi etmenin iyi bir yolu, C vitamini ve çinko kombinasyonun alımını dengeli olarak yapmaktır. Her gün 500 ila 1000 mg C vitamini ve 15 mg çinko almak potansiyel bir tedavi yöntemi olabilir.

4- Kolajen üretimine katkıda bulunur.

Askorbik asit, her ikisi de kolajen üreten molekülleri bağlamak için gerekli olan hidroksiprolin ve hidroksilizin üretimi için gerekli bir bileşendir. Kolajen cildi sıkılaştırır, köklerden ucu doğru hücrelerin yenilenmesini sağlar ve yaşlanma belirtilerini azaltır. Kolajen eksikliği, cildi donuk ve cansız kılar.

5- Cilt dokusunu iyileştirir.

Kolajen ayrıca kan damarlarının yapısında da bulunur. Cildin altındaki minik kan damarları, cildi sağlıklı tutan oksijen ve besinleri taşımaktadır. Yeterli besin alamayan cilt, sertleşir ve kurur. Bu bağlamda C vitaminini içeren kremler, cildin görünümünü ve dokusunu iyileştirir.

Askorbik asit cilt hücrelerini kalınlaştıran, koruyan ve iyileştiren elastin oluşumunu artırır. Kalınlaştırma etkisiyle ciltteki nemin korunmasına yardımcı olur, ayrıca ciltteki kan dolaşımını artırır ve cilt yüzeyini de dolgunlaştırır.

6- Cildi renk değişikliğine karşı korur.

Askorbik asit, DNA’yı cilt renginin bozulmasına ve çeşitli cilt kanserine yol açabilecek fotokimyasal reaksiyonlardan korur. Ayrıca insanlarda melanomların oluşmasında birincil neden olan pirimidin dimerlerinin üretimini de engellemektedir.

Ciltteki çiller ve yaşlılık lekeleri gibi koyu renk değişimlerini hafifletir ve daha genç ve pürüzsüz bir cilt elde etmenize yardımcı olur.

C vitamininin saça faydaları nelerdir?

İşte madde madde C vitamininin saça faydaları:

1- Saç uzamasını destekler

Askorbik asidin yetersiz alımı, saç uzamasını etkileyen bir dizi sorunun temel nedeni olabilir. C vitamini eksikliği, saç kurumasına ve saç uçlarının kırılmasına neden olabilir. Bu koşullar saçın, düzenli uzaması için elverişsizdir ve sonunda saç dökülmesine neden olur.

Vücudumuz, tükettiğimiz besinleri enerji üretimi için glikoza çevirdiğinde, doğal olarak serbest radikaller oluşur. Bu döngü sonucu oluşan serbest radikaller, saçımızı daha zayıf, kırılgan ve ince hale getirerek zarar verir ve bu da saç büyümesini kesintiye uğratır.

Askorbik asidin antioksidan özellikleri, serbest radikal oluşumunu azaltır ve vücudumuz üzerindeki etkilerini en aza indirir. Beslenme düzeninizde yeterli miktarda C vitamini bulundurmak, serbest radikallere karşı korunma için çok önemlidir.

2- Kepek sorununa karşı etkilidir

Saç köklerimiz genellikle kepek ve kuru cilt döküntüleri nedeniyle tıkanır. Bu durum saç köklerine zarar verebilir ve ayrıca saç uzamasını engelleyebilir. C vitamini kafa derisindeki bakterilerle savaşmaya yardımcı olur. Kepeği giderir, foliküllerin kalıntılarından kurtulmaya yardımcı olur ve yeni saçların çıkmasını teşvik eder. Ayrıca antiviral özelliklerinden dolayı kuru ve kaşıntılı saç derilerine de yardımcı olur.

3- Saçın erken beyazlaşmasını önler

Askorbik asit sadece saç dökülmesiyle mücadeleye yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda saçın erken yaşlanmasını önleyerek doğal renginin korunmasına yardımcı olur. Ancak, bununla ilgili sınırlı araştırma vardır.

C vitamini içeren kaynaklar nelerdir?

Mutfağınızda askorbik asidin doğal yoldan mükemmel kaynakları olabilecek çok sayıda yiyecek bulunmaktadır. Bunlardan bazılarına aşağıda yer verilmiştir:

• Dolmalık biber (120-190 mg)
• Brokoli (132 mg)
• Lahana (80,4 mg)
• Papaya (88,3 mg)
• Çilek (84,7 mg)
• Karnabahar (127,7 mg)
• Mango (122,3 mg)
• Ananas (78,9 mg)
• Limon (112,4 mg)
• Portakal (95,8 mg)
• Kuşburnu (541 mg)
• Kivi (137,2 mg).

C vitamini takviyesi almak doğru mudur?

C vitamini takviyeleri genellikle askorbik asit formunda vitamin içerir (gıdalarda doğal olarak bulunan askorbik asitle eşdeğer biyoyararlanıma sahiptir).

C vitamininin bazı popüler kapsülleri veya tabletleri arasında aşağıdakiler bulunmaktadır:

• Solgar C
• Ester C
• Redoxon C
• Ocean C
• Amway C
• Sunlife C

Sıvı halde C vitamini enjeksiyonu da benzer faydalara sahip olabilir. İntravenöz vitamin tedavisi, oral dozdan çok daha büyük bir alım sağlar ve cilt, bağışıklık sistemi ve ayrıca kanser hastalarında tamamlayıcı bir tedavi olarak kullanılır. Diğer formlar arasında damlalar, kristaller veya toz (cilt için) bulunur. Cilt için C vitamininin kremi kullanılabilir.

Not: C vitamininin çoğu zaman herhangi bir yan etkisi yoktur. Ancak nasıl ve ne dozda alınacağını da bilmek gerekir. Bu yüzden doktora danışarak alınmasında fayda vardır.

C vitamini nasıl alınmalıdır?

C vitaminini almanın en iyi yolu, vitamin yönünden zengin yiyecekleri beslenme düzeninize eklemektir. Çoğu meyve ve sebze bu vitamini içermektedir. Normal bir meyve veya sebze salatası yiyerek, ilgili vitaminleri aldığınızdan kolaylık emin olabilirsiniz. Bir bardak meyve suyu veya smoothie bile bu konuda harikalar yaratabilir.

Ancak kendinize salata vb. öğünler hazırlamak için gerçekten vaktiniz yoksa, takviye almak isteyebilirsiniz. Doza bağlı olarak günde 2 ila 3 kez yemeklerinizle birlikte C vitamini takviyesi alabilirsiniz. Bazı araştırmaların söylediği gibi, C vitamininin daha iyi emildiği zaman olan aç karnına da alabilirsiniz.

Günümüzde yeni bir takviye olan Lipozomal C vitamini, besinlerin emilimini artırmak için kullanılır. Lipozomal, diğer takviyelere göre birçok avantaj sunar. İçerdiği fosfolipitler, suyla karıştırıldığında midede lipozomlar oluşturur. Bu lipozomlar, emilim oranını artırır.

Not: Sizin için doğru dozu belirlemek için doktorunuzla veya bir diyetisyenle konuşmalısınız.

Günlük ne kadar C vitamini alınmalıdır?

18 yaşından büyük erkekler için, günlük alınması gereken C vitamini miktarı 90 mg’dır. 18 yaş üstü kadınlar için 75 mg’dır. 18 yaşından büyük hamile ve emziren kadınlar için sırasıyla 85 mg ve 120 mg’dır. Bazı uzmanlara göre, sigara içenler düzenli alımlarına fazladan 35 mg eklemelidir.

Bebekler için (0 ila 12 aylık) anne sütündeki C vitamini miktarı yeterlidir. 1 ila 3 yaş arası çocuklar için 15 mg, 4 ila 8 yaş için 25 mg, 9 ila 13 yaş için ise 45 mg’dır. 14 ila 18 yaş arası önerilen alım miktarı erkekler için 75 mg ve kızlar için 60 mg’dır.

Not: Bunlar günlük önerilen doz seviyeleri olmasına rağmen, doktorunuz terapötik amaçlar için çok daha yüksek veya düşük bir doz önerebilir.

C vitamininin yan etkisi veya zararı var mıdır?

C vitaminin fazlalığı; karın krampları, diş erozyonu, göğüs ağrısı, bayılma, ishal, kızarma, baş ağrısı, mide ekşimesi, mide bulantısı ve yemek borusu iltihaplanmasına neden olabilir. Belirtilerden herhangi birini fark ettiğiniz takdirde kullanımını bırakmalı ve doktorunuza danışmalısınız.

C vitamininin yüksek dozu, toksisiteye yol açarak kan pıhtılaşmasına, böbrek taşlarına ve sindirim sistemi ile ilgili sorunlara neden olabilir. Bu durum, özellikle bazı ilaçlara ve enfeksiyonlara yanıt olarak, kırmızı kan hücrelerinin parçalandığı bir durum olan G6PD eksikliği olan kişilerde geçerlidir.

C vitamininin normal miktarlarda alımı, hamilelik ve emzirme döneminde güvenli kabul edilir. Ancak önerilen dozdan daha fazlasını kullanırken dikkatli olmak ve doktora danışmak gerekir.

C vitamini ile etkileşime giren ilaçlar nelerdir?

C vitaminiyle (takviyeler de dahil) etkileşime girebilecek ilaçların listesi aşağıdadır:

• Aspirin
• Parasetamol
• Barbitüratlar (yatıştırıcı ve anestezik etki gösteren ilaç grubu)
• Kemoterapi ilaçları
• Doğum kontrol hapları
• Proteaz inhibitörleri (HIV tedavisinde kullanılan en önemli ilaçlardır.)
• Warfarin (kalp ve damar sisteminde pıhtılaşma önleyici ilaç)
• Antiasitler ilaçlar (mide asidini azaltmaya veya önlemeye çalışan ilaçlar)
• Anti-psikotik ilaçlar

Sonuç olarak

C vitamini eksikliği nadir görülse de hiçbir şekilde bu ihtimali görmezden gelebileceğiniz anlamına gelmez. C vitamininin faydalarını ve diğer birçok şeyi öğrendiğinize göre, yeterli seviyelerde vitamin aldığınızdan emin olmalısınız.

---