HDL Kolesterol Yüksekliği Zararlı mıdır? Ne Anlama Gelir?

HDL kolesterol yüksekliği ne anlama gelir?

Yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL) kolesterol, kanınızdan diğer, daha zararlı kolesterol formlarının atılmasına yardımcı olduğu için genellikle “iyi” kolesterol olarak adlandırılır. Bu nedenle genellikle HDL kolesterol yüksekliği birçok insan tarafından iyi olarak değerlendirilir ve bu genellikle doğrudur. Ancak bilimsel olarak bazı araştırmalar, HDL kolesterol yüksekliğinin bazı insanlarda gerçekten zararlı olabileceği ihtimaline de dikkat çekmektedir.

Önerilen HDL kolesterol aralığı nedir?

HDL kolesterol yüksekliği, aşırı yüksek olmadığı sürece genellikle iyidir. HDL kolesterol 50 ila 59 mg/dL arasındaysa bu iyi ve normal olarak kabul edilir ve bu seviyenin biraz daha yüksek olması da genellikle sakıncalı değildir. HDL seviyesi 50 mg/dL’nin altındaysa eğer, kalp hastalıkları geliştirme riskiniz diğer insanlara göre daha yüksek demektir.

HDL kolesterol yüksekliği ile ilgili sorunlar nelerdir?

Bilimsel bir dergide yayınlanan araştırmada, kalp krizi geçirdikten sonra yüksek düzeyde C-reaktif protein düzeyleri olan insanlar için HDL kolesterol yüksekliğinin olumsuz olabileceği vurgulanmıştır. C-reaktif proteinler, vücudunuzdaki yüksek düzeyde iltihaplanmaya yanıt olarak karaciğeriniz tarafından üretilir. Kalp sağlığında koruyucu bir faktör olarak hareket etmek yerine, bu kişilerde yüksek HDL seviyeleri kalp hastalığı riskini artırabilir.¹

Kalp krizinden sonra HDL kolesterol seviyeleriniz hala normal aralıkta olsa da bu tür bir iltihabınız varsa vücudunuz HDL’yi farklı şekilde işleyebilir. Bir üstteki paragrafta sözünü ettiğimiz bilimsel çalışma, yakın zamanda kalp krizi geçiren diyabet hastası olmayan 767 kişiden alınan kanı incelemiştir. Bu çalışmada, kalp krizinden sonra HDL kolesterol yüksekliği ve C-reaktif proteinlere sahip olanların kalp hastalığı için özellikle yüksek risk grubunda olduğu gösterilmiştir.¹

Sonuç olarak, bazı insanlar açısında HDL kolesterol yüksekliği risklerini belirlemek için daha fazla araştırma yapılması gerekiyor.

HDL kolesterol yüksekliğiyle ilişkili durumlar ve ilaçlar nelerdir?

HDL kolesterol yüksekliği aşağıdakiler de dahil olmak üzere diğer koşullarla bağlantılıdır:

• Tiroid bozuklukları
• İltihaplı hastalıklar
• Alkol tüketimi

Bazen kolesterolü kontrol eden ilaçlar da HDL seviyelerini yükseltebilir. Bunlar genellikle LDL, trigliserit ve toplam kolesterol seviyelerini düşürmek için alınan ilaçlar.

Artan HDL seviyelerine bağlı olan ilaç türleri şunları içerir:

• Yediğiniz gıdalardan yağ emilimini azaltan safra asidi sekestranları
• Kolesterol absorpsiyon inhibitörleri
• Kandaki trigliseritleri düşüren, aynı zamanda HDL kolesterolü artıran omega-3 yağ asidi takviyeleri
• Karaciğerin daha fazla kolesterol oluşturmasını engelleyen statinler

HDL düzeylerinin artması, çoğu durumda olduğu gibi HDL düzeyi düşük olan kişilerde genellikle olumlu bir yan etkidir, çünkü kardiyovasküler hastalık geliştirme riskini azaltır.

HDL kolesterol seviyesi nasıl belirlenir?

Kan testi HDL seviyenizi belirleyebilir. Doktorunuz, HDL testine ek olarak, genel lipid profilinin bir parçası olarak LDL ve trigliserit düzeylerini ve ayrıca toplam seviyelerinizi de ölçülecektir. Sonuçların işlenmesi genellikle sadece birkaç gün sürer.

Bazı faktörler testinizin sonuçlarını etkileyebileceğinden, aşağıdaki durumlardan herhangi biri size uyuyorsa bunu doktorunuza bildirmeniz gerekir:

• Yakın zamanda hastalandıysanız
• Hamileyseniz
• Son altı hafta içinde doğum yaptıysanız
• Testten önce karnınız toksa
• Normalden daha stresliyseniz
• Yakın zamanda kalp krizi geçirdiyseniz

Tüm bu faktörler, kandaki HDL’nin hatalı ölçümlerine yol açabilir. Sonuçların doğru olduğundan emin olmak için kolesterol testi yapmadan önce birkaç hafta beklemeniz gerekebilir.

HDL kolesterol yüksekliği aşırıysa nasıl düşürülür?

Çoğu insanda HDL kolesterol yüksekliği zararlı değildir, bu nedenle mutlaka tedavi olunması gerektirmez. HDL yüksekliğinde eylem planı, büyük ölçüde seviyelerinizin ne kadar yüksek olduğuna ve genel tıbbi geçmişinize bağlıdır. Doktorunuz, HDL düzeylerini aktif olarak düşürmeniz gerekip gerekmediğini belirlemenize yardımcı olacaktır.

Doktorunuza danışarak genel kolesterol seviyeleriniz şu şekilde azaltılabilir:

• Sigara içmemek
• Sadece ılımlı miktarlarda alkol almak veya hiç almamak
• Orta derecede egzersiz yapmak
• Beslenme düzeninizdeki doymuş yağları azaltmak
• Tiroid hastalıkları gibi altta yatan sağlık koşullarını yönetmek

Amerikan Kalp Derneği, 20 yaşın üzerindeki herkesin her 4 ila 6 yılda bir kolesterol testi yaptırmasını önermektedir. Eğer ailenizden birisinde kolesterol sorunu varsa, daha sık aralıklarla kolesterol testi yaptırmanız gerekir. Çünkü, ailenizden birinin kolesterol sorunu olması sizi de genetik açıdan risk altına sokacaktır.²

HDL kolesterol yüksekliğinin belirli insanlarda ne kadar zararlı olabileceğini daha fazla anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Kişisel veya aile geçmişinizde yüksek kolesterol veya C-reaktif protein varsa, HDL seviyenizi düzenli olarak izlemek için atabileceğiniz adımlar hakkında doktorunuzla konuşmanız önemlidir.