Ruh Sağlığı ve Hastalıkları

Kleptomani: Çalma Hastalığı Nedir? Nedenleri ve Tedavisi Nelerdir?

Çalma hastalığı veya kleptomani, bazı insanların ihtiyacı olmadıkları halde herhangi bir şeyi çalmak için hissettiği güçlü bir dürtüdür. Bu insanlar hissedilen bu dürtüye engel olamazlar ve plansız bir şekilde hırsızlık yapabilirler. Aşağıda daha fazla bilgi bulabilirsiniz.

Kleptomani: Çalma hastalığı nedir?

Çalma hastalığı olarak da bilinen kleptomani veya kompulsif çalma, birçok kişinin bilmediği, dürtü kontrol bozukluğu grubuna giren yaygın bir psikolojik bozukluktur. Bu psikolojik hastalığın neden olduğu çalma, maddi veya finansal bir şey kazanma arzusunun yerine psikolojik bir dürtü ile ilgilidir.

Bu hastalıkta, çalma isteğine direnmek oldukça zordur ve sürekli olarak tekrarlayan bir dürtü olarak ortaya çıkar. Çoğu kleptomani vakasında, kişi genellikle hiç ihtiyaç duymadığı şeyleri çalar. Çalınan eşyalar genellikle değersizdir ve çoğu zaman kişi zaten çaldığı şeyi, maddi olarak karşılayabilecek düzeydedir. Dolayısıyla bu durum, ihtiyaç için veya herhangi bir değeri olduğu için yapılan hırsızlıktan çok daha farklıdır.

Kleptomani olan insanlar, hastalıklarına eşlik eden anksiyete, gerginlik, uyarılma, zevk ve rahatlama hissi veren güçlü bir çalma dürtüsü hissederler. Birçok kleptomani olan insan, herhangi bir şeyi çaldıktan sonra suçluluk ve pişmanlık duyar, ancak daha sonra tekrarlayan bu dürtüye karşı koyamazlar.

Çoğu hırsızlık vakası önceden planlanırken, bu rahatsızlığı olan insanlar önceden plan yapmazlar, genellikle bir anda karar verirler ve dürtülerine engel olamazlar. İhtiyaç için yapılan hırsızlığın aksine, kleptomani hastaları çaldığı eşyaları nadiren kullanır. Muhtemelen çaldıkları eşyaları saklar, çöpe atar veya benzer bir şey yaparlar.

Çalma hastalığı ne kadar yaygındır?

Çalma hastalığı vakası oldukça nadir görülür. Genel nüfusun %0,3 ila %0,6’sında bu dürtü bozukluğu görülebilir. Yüz kızartıcı bir suç olduğu ve kimseyle paylaşılmadığı için, kaç kişinin bu bozukluğa sahip olduğunu tam olarak bilmek zordur. Kleptomani, erkeklere nazaran kadınlarda daha yaygın gibi görünmektedir.

Kleptomani: Çalma hastalığı neden olur?

Kleptomaninin neden olduğu konusunda çok az şey bilinmektedir. Araştırmacılar, çalma hastalığı dahil olmak üzere dürtü kontrol bozukluklarının, beyindeki nörotransmiterler adı verilen bazı kimyasallar arasındaki olası bir bağlantı üzerinde durmaktadır.

Nörotransmiterler, beyindeki sinir hücrelerinin birbirlerine mesaj göndermesine yardımcı olur. Bu kimyasalların dengesizliği, beynin dürtüleri nasıl kontrol ettiğini etkileyebilir. Büyük bir stresin veya travmanın dürtüsel davranışları tetikleyebileceğine inanılmaktadır.

Kleptomani hastalarının sıklıkla başka zihinsel bozuklukları da vardır. En yaygın olanlar arasında; depresyon, kaygı, yeme bozuklukları ve madde bağımlılığı yer alır. Bu durum da bu gibi bozukluklar ile çalma hastalığının gelişimi arasında bir bağlantı olabileceğini düşündürmektedir.

Kleptomani: Çalma hastalığı belirtileri nelerdir?

Çalma hastalığı olan bir kişi, çalmak için tekrarlayan ve direnemeyeceği türden bir dürtüye sahiptir. Bu bozukluğu olan bazı insanlar daha sonra suçlu hissedebilir ve hatta çaldıkları nesneleri geri götürmeye çalışabilirler.

Çalma hastalığı ile ortaya çıkan diğer semptomlar şunlardır:

  • Dürtü ile ortaya çıkan gerginlik ve heyecan duygusu
  • Bir nesneyi çaldıktan sonra rahatlama, memnuniyet duyma veya zevk hissi
  • Anlık ve plansız olarak gerçekleşen hırsızlık
  • Herhangi bir nesnel nedeni olmadan yapılan çalma

Kleptomani: Çalma hastalığı nasıl teşhis edilir?

Semptomlar mevcut ise, doktor öncelikle tam bir tıbbi geçmiş ve fizik muayene yaparak değerlendirmeye başlayacaktır. Çalma hastalığını teşhis etmek için röntgen veya kan testi gibi belirgin testler yoktur, ancak kafa travması veya beyin bozukluğu belirtisi olabileceği ihtimali düşünülerek, herhangi bir fiziksel nedeni elemek veya doğrulamak için testler yapılabilir.

Daha sonra doktor ilgili kişiyi, bir psikiyatriste veya psikoloğa yönlendirebilir. Psikiyatristler ve psikologlar, kişinin dürtü kontrol bozukluğunu için değerlendirmek ve tedavi için, özel seanslar ve terapiler uygulayabilirler.

Kleptomani: Çalma hastalığı nasıl tedavi edilir?

Psikoterapi, dürtü kontrol bozuklukları için ana tedavi yöntemidir. Tedavinin amacı, kişinin neden bu dürtüyle hareket ettiğini anlamasına yardımcı olmak ve dürtülerine nasıl daha uygun bir şekilde yanıt verebileceğini öğretmektir. Depresyon veya anksiyete gibi mevcut olabilecek diğer rahatsızlıkları tedavi etmek de önemlidir.

Çalma hastalığı tedavisi tipik olarak davranış yönetimine odaklanır. Bazı durumlarda, ilaç tedavisi programının bir parçası olarak kullanılabilir. Seçici serotonin geri alım inhibitörleri olarak adlandırılan bazı antidepresan ilaçlar, çok yoğun dürtülerin azaltılmasına yardımcı olabilir.

Dürtü bozukluğu olan kişilerde kullanılmak üzere yeni ilaçlar araştırılmaktadır. Yeni geliştirilen bazı ilaçlar dürtü temelli davranışın kontrol edilmesinde bazı umutlar vaat etmiştir. Bu ilaçlardan bazıları günümüzde alkoliklerin içki içme dürtüsünü kontrol etmelerine yardımcı olmak için kullanılmaktadır.

Unutmayın, hangi ilacı ne şekilde alacağınıza doktorunuz karar verecektir.

Kleptomani: Çalma hastalığı önlenebilir mi?

Çalma hastalığını önlemenin bilinen bir yolu yoktur. Bununla birlikte semptomlar ortaya çıkar çıkmaz tedavi görmek, kişinin hayatı, ailesi ve arkadaşları arasındaki sorunlarını azaltmasına yardımcı olabilir. Ayrıca kişinin çalma dürtüsünü tetikleyebilecek durumlardan kaçınması yararlı olabilir. Örneğin, kişi çalma dürtüsünü hissettiği zamanlarda mağaza vb. yerlerden uzak durmaya çalışmalıdır.

Kleptomani: Çalma hastalığında uzun vadeli görünüm

Çalma hastalığı tedavisinin bazı durumlarda başarılı olduğu görülmüştür. Ancak bu hastalık çoğu zaman bir suç teşkil ettiği için, bozukluğu olan birçok kişi hiçbir zaman tedavi görmek istememektedir. Bununla birlikte kanıtlar, bir kişinin yaşlandıkça çalma dürtüsünün azalabileceğini göstermektedir.

Çalma hastası olan kişiler, aile üyeleriyle ve arkadaşlarıyla çalmaktan dolayı ilişkilerinde problem yaşayabilirler. Kleptomanisi olan bir kişinin işvereninden veya iş arkadaşından herhangi bir şey çalması durumunda, işle ilgili ciddi problemler de ortaya çıkabilir. Çalma bir suç olduğu için, kleptomanisi olan insanlar yasal sorunlar için yüksek risk altındadır. Genellikle, kleptomanisi olan bir kişi sadece kanunlar tarafından zorlandığı zaman tedavi aramaktadır. Ancak çalma hastalığı olan biri, tedavi edilmediği sürece tutuklansa bile çalma dürtüsü devam etme eğilimindedir.

Kleptomani: Video


YASAL UYARI! Sitemizde bulunan yazılar tamamen ön bilgi amaçlıdır ve herhangi bir yönlendirme, tavsiye taşımamaktadır. Hiçbir ilacı, tedaviyi ya da sağlığınızla ilgili herhangi bir şeyi, doktorunuzdan habersiz uygulamamalısınız. Bu konuda tüm sorumluluk ziyaretçiye aittir.
Kaynak
1- Kleptomania2- Kleptomania3- Kleptomania

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu