Sağ Kalça Ağrısı Neden Olur? Sağ Kalçada Ağrı Varsa Dikkat!
Aslında, sağ kalça ağrısı çok farklı sebeplerden oluşabilir. Bu nedenlerden bazılarının tedavisi kolay olabilir, bazılarına ise çeşitli semptomlar eşlik edebilir. Bu nedenle sağ kalça ağrısının tedavisi için, bir doktor veya ortopedist tarafından kapsamlı bir muayene olmak özellikle önemlidir. Bu sayede doktorunuz altta yatan nedeni teşhis edecek ve buna bağlı olarak tedaviyi geliştirecektir.
Bu yazıda sağ kalça ağrısını daha kolay sınıflandırmanıza yardımcı olmak ve olası nedenleri, semptomları ve tedavileri hakkında, açıklayıcı kısa bir genel bakış sağlamak istiyoruz.
Sağ kalça ağrısıyla ilgili önemli bilgiler
Kuyruk sokumunda herhangi bir travma vb. durumların neden olduğu ağrı, sıklıkla kalça ağrısı olarak kendini göstermektedir. Dolayısıyla kişinin ağrıyı hissettiği bölgeler arasında sağ kalça da yer alabilir. Bunun yanı sıra başka durumların neden olduğu ağrıyı kalça bölgenizde hissedebilirsiniz. Tıp dilinde kalça ağrısına koksalji de denir. Bu terim, aşağıda en yaygın olarak ortaya çıkan kalça ağrısı türlerinin bir belirtisi olarak görülebilir.
Kalça ağrısının olası nedenleri şunlardır:
- Kalça eklemlerinde yaşa bağlı aşınma ve yıpranma (kalça artrozu veya koksartroz)
- İltihaplanma
- Romatizmal hastalıklar
- Metabolik hastalıklar (Gut hastalığı) ve metabolizma ile ilgili dolaşım bozuklukları (Femur başı nekrozu; kaçla kemiğinin kan dolaşım bozukluğu nedeniyle yeterince beslenememesi ile karakterize oldukça ağrılı bir hastalık)
- Yanlış pozisyonlardan veya kötü duruştan kaynaklanan gerginlikler
- Egzersiz veya işten dolayı kemiklere aşırı yüklenme
- Travma, kırıklar, yaralanmalar
- Kemik sistemi hastalıkları (Osteoporoz, Osteomalazi; kemik yumuşaması, Paget hastalığı; kemiklerde aşırı yıkıma neden olan hastalık)
- Kalça eklemi şeklindeki konjenital değişiklikler (kişinin doğuştan sahip olduğu hastalıklar, kusurlar vb.)
Sağ kalça ağrısının en yaygın nedeni: Kalçada kireçlenme
Sağ kalça ağrısının en yaygın nedenlerinden biri kalçadaki osteoartrittir. Bu dejeneratif hastalık, kronik bir eklem değişikliğine sebebiyet vermektedir. Çoğu durumda kıkırdağın yaşlanması veya artan yaşla birlikte oluşan sağlıklı eklem kıkırdağının bozulmasından kaynaklanır. Etkilenenlerin çoğunda, eklemdeki kaygan ve tampon tabaka bazen o kadar tahrip olur ki, sonunda kemik kemiğe temas etme noktasına gelir. Bu da lomber omurgada derin, tek taraflı bir ağrıya, kas gerginliğine ve etkilenen kalça eklemi bölgesinde hareket kısıtlılığına neden olabilir.
Kalçadaki osteoartrit genellikle sadece geç bir aşamada şiddetli ağrıya neden olur. Kalçadaki tipik osteoartrit belirtileri aşağıdakileri kapsayabilir:
- Erken evrelerde sadece sabahları ağrı duyma ve birkaç adım sonra kaybolması
- Hareket sonrası bir tarafta duyulan kalça ağrısı
- Kasık ağrısı
- Dinlenirken ağrı duyma
- Artan sertlik hissi
- Bacağını kendi ekseninde döndürürken ağrı
Yaşa bağlı aşınma, yıpranma ve bozulma süreçlerine ek olarak, kalça eklemi artrozu (kalça eklemi bozukluğu); eklemdeki kazalar, yaralanmalar, konjenital bozukluklar veya metabolik hastalıkların sonuçları tarafından da tetiklenebilir.
Sağ kalça ağrısını hafifletmek, kıkırdağı korumak ve eklem fonksiyonunu iyileştirmek için, etkilenen kişiler kalça ortezi kullanabilir. Ancak kalça ortezleri, doktorunuz tarafından gerekli görüldüğü takdirde verilebilir.
Başka bir tedavi yöntemi; eksik eklem sıvısının yerini almasını amaçlayan hiyalüronik asit enjeksiyonunu içerebilir. Ancak bu tedavi, eklemlerde çok ileri derecede aşınma durumunda kullanılabilir.
İltihaplanma nedeniyle sağ kalça ağrısı
Sağ kalça ağrısının bir başka yaygın nedeni de iltihaplanmadır. Genellikle sıvı ile dolu olan, kemikler ile kaslar veya tendonlar arasında bir yastık görevi gören bursa adlı yapılarda iltihaplanma olabilir. Bursit olarak adlandırılan bu hastalık, akut veya kronik iltihaplanma olarak ikiye ayrılabilir. Her iki form da eklem veya kalça kaslarının (gluteus maksimus) aşırı kullanımından ya da bakteriyel enfeksiyondan kaynaklanır.
Bursa iltihaplanırsa, kalça ağrısı öncelikle kalçanın dışında, başka durumlarda ise uyluğun dışında da hissedilebilir. Ağrı; sıklıkla kalçalarda çekme veya bıçaklama hissi olarak algılanır ve genellikle bacağın gerilmesi ve hareketinden sonra ortaya çıkar. Ancak kronik iltihaplanma durumunda bacak dinlenirken de ortaya ağrı ortaya çıkabilir. Bununla birlikte bursanın tahriş olması durumunda, yürürken veya hareket esnasında oluşan basıncın, ağrı yapması da mümkündür.
Öte yandan, kalça ekleminin enfeksiyöz iltihabı nadirdir. Bu durum, doğrudan eklemde bakteriyel bir enfeksiyonun meydana gelmesidir. Kalça ekleminde ve kasıkta, yürüyüşle birlikte ortaya çıkan şiddetli ağrıya neden olur. Ateş, halsizlik ve artan kalp hızı gibi eşlik eden semptomlar da ortaya çıkabilir.
Sağ kalça ağrısının nedeni iltihap ise, tedavi öncelikle ilaçla yapılmaktadır.
Kötü duruş nedeniyle sağ kalça ağrısı
Sağ kalça ağrısı, iltihaplanma ve teşhis edilen klinik tabloların yanı sıra; uyluk kaslarındaki gerginlik, bel ve uyluk bölgesindeki kasların kısalması veya kötü duruş nedeniyle de ortaya çıkabilir.
Gerilmeler genellikle kalıcı olarak yanlış bir duruştan veya kalçalardaki aşırı zorlamadan kaynaklanır. Örneğin, sürekli olarak vücut yükünü tek bir bacak üzerine vermek veya annelerin çocuklarını kalçalarının bir tarafında taşıması gibi zorlanmalardan oluşabilir. Bu tür bir gerilime bağlı olarak sağ kalça ağrısı ortaya çıkıyorsa, ağrı genellikle tek taraflı, kalçanın dışında veya uyluk kaslarında hissedilir. Özel egzersizler ile hedefe yönelik vücut terapisi sayesinde yanlış duruş düzeltilebilir ve gerginlik kaslardan tekrar atılabilir. Çoğu durumda, kötü duruş giderildiğinde kalça ağrısı kaybolur.
Çok oturan veya genellikle çok az hareket eden kişilerde, bel ve uyluk bölgesindeki kasların kısalması nedeniyle semptomlar da ortaya çıkabilir. Bu durumlarda da özel egzersizler ve daha fazla hareket etmek kasların esnemesine yardımcı olabilir.
Ayrıca çarpık, düz ve geniş ayaklar da herhangi bir kalça ağrısının nedeni olabilir. Ayak içe veya dışa doğru çökerse, kalça eklemi fazladan yük alır, dolayısıyla öncelikle bacaklarda daha sonra kalçalara ağrıya sebebiyet verebilir. Bu durum doktor tarafından düztabanlık (taban çökmesi) teşhis konduktan sonra, ortopedik tabanlık, atel kullanımı vb. araçlarla düzeltilebilir.
Nekroz nedeniyle sağ kalça ağrısı
Sağ kalça ağrısının bir başka nedeni, femur başı avasküler nekrozu (AVN) olabilir. Nekroz tipik bir çağ hastalığıdır ve canlı kemik dokusunun ölümüyle tetiklenir. Kalça kemiğine kan akışı azaldığında (dolaşım bozukluğu), kemik minerallerini kaybetmeye başlar ve stabilitesi bozulur. Bu süreci tetikleyen durumlar veya ana risk faktörleri arasında; sigara içmek, yüksek kolesterol seviyeleri ve çok fazla alkol tüketmek yer alır.
Başlangıçta, femur başı nekrozu ile ilişkili sağ kalça ağrısı, kasıkta bir gerilme veya aniden oluşan ateş verici bir kasık ağrısı olarak hissedilir. Hastalık ilerledikçe kalça eklemi günlük strese daha fazla tahammül edemez ve kalçada hareketlilik kısıtlanır. Bununla birlikte, femur başı nekrozu genellikle sadece ölü femur başı (kalça başı) çöktüğünde gerçekten ağrılı hale gelir, bu nedenle doğru tanı ve tedavi genellikle oldukça geç yapılır.
Sonuç olarak
Sağ kalça ağrısının çeşitli tetikleyicileri olabilir. Kalçadaki osteoartrit veya bursit genellikle ana nedenleri oluşturur. Özellikle sağ kalça ağrısı şiddetli, düzenli veya kalıcı ise mutlaka bir uzman doktora veya ortopedi uzmanına başvurulmalıdır.
Kalça eklemi veya sağ kalça ağrısının nedeni ne kadar erken tespit edilirse, tedavi bir o kadar hızlı ve etkili yapılabilir. Özellikle semptomların erken evrelerinde ilaçlarla, çeşitli tedavilerle veya ortez, atel gibi ortopedik tıbbi malzemelerle daha iyi sonuçlar alınabilir.