Klamidya Enfeksiyonu Nedir? Belirtileri, Nedenleri, Tedavisi
Klamidya, cinsel temas yoluyla bulaşan bir enfeksiyon türüdür. Birçok insan bu enfeksiyona yakalansa da birden fazla cinsel partneri olanlar daha sık yakalanmaktadır. Tedavi edilmesi gerekir, aksi taktirde ciddi sorunlara yol açabilir. Aşağıda daha fazla bilgi bulabilirsiniz.
Klamidya: Tanım
Klamidya, cinsel yolla bulaşan bir hastalıktır. Bu cinsel hastalık ismini Chlamydia trachomatis bakterisinden alır. Klamidya yaygın görülen bir cinsel enfeksiyondur, birçok insan bu enfeksiyona yakalanmaktadır. Cinsel partneriniz ne kadar fazlaysa, klamidya enfeksiyonuna yakalanma riski de o kadar fazla demektir.
Özellikle kız çocukların ve genç kadınların enfeksiyon kapma riski yüksektir. Bu duruma bir örnek, enfeksiyon kapmış bir annenin vajinal doğum sırasında bebeğine klamidya enfeksiyonu bulaştırmasıdır. Bu şekilde bir enfeksiyon meydana gelirse, bebek için ciddi komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Bu yüzden doğumdan önce herhangi bir cinsel yolla bulaşan hastalığın olmadığına emin olmak önemlidir.
Doktorlar, bir kadının serviksinden (rahmi vajinaya bağlayan kısım) veya bir erkeğin üretrasından (idrarın dışarı atılmasına yardım eden tüp) alınan küçük bir hücre örneğini veya akıntıyı test ederek klamidya enfeksiyonunu teşhis ederler. Sonrasında ise klamidya tedavisi için muhtemelen antibiyotik ilaçlar reçete edilir. Eğer bir enfeksiyon kapmışsanız, partnerinizin de test olması ve test sonucu pozitifse tedavi olması gerekir.
Genellikle hiçbir semptom olmamasına veya sadece hafif semptomlar olmasına rağmen, tedavi edilmeyen klamidya enfeksiyonu ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Buna pelvik inflamatuar hastalık ve kısırlık dahildir. Güvenli bir şekilde cinsel ilişkiye girmek ve doğum öncesi bakım da dahil olmak üzere düzenli tıbbi bakım almak, enfeksiyondan kaynaklanan ciddi komplikasyon riskinizi azaltmaya yardımcı olabilir.
Klamidya: Belirtiler
Klamidya enfeksiyonu belirtileri kişiden kişiye değişebilir. Bazı kişilerde, özellikle hastalığın erken evrelerinde hiçbir belirti görülmez. Kadınlarda erken belirtilerin görülme olasılığı özellikle yüksektir. Ancak üreme dokularında ciddi kalıcı hasarlar ve kısırlık, semptomların yokluğunda bile ortaya çıkabilir. Semptomlar ortaya çıktığında, genellikle enfeksiyon bulaştıktan 1 ila 3 hafta sonra ortaya çıkar.
Kadınlarda klamidya belirtileri
Kadınlarda klamidya enfeksiyonu belirtileri şunları içerir:
- Şiddeti değişebilen karın ağrısı
- İdrar yaparken ağrı veya yanma hissi
- Cinsel ilişki sırasında ağrı
- Vajinadan akıntı gelmesi
Erkeklerde klamidya belirtileri
Erkeklerde klamidya enfeksiyonu belirtileri şunları içerir:
Ciddi belirtiler
Bazı durumlarda, ilerlemiş klamidya enfeksiyonu ciddi, hatta yaşamı tehdit eden durumlara yol açabilir. Buna pelvik inflamatuar hastalık ve pelvik apse dahildir.
Aşağıdakiler de dahil olmak üzere potansiyel olarak ciddi semptomlar için tıbbi yardım almanız gerekir:
- Şiddetli olabilen karın ağrısı, kasık ağrısı veya bel ağrısı
- Anormal vajinal akıntı veya kanama
- Titreme
- 38 derece üzeri ateş
- Halsizlik veya uyuşukluk
- Mide bulantısı, kusma veya ishal
- Hareket ederken veya cinsel ilişki esnasında ağrı
Klamidya enfeksiyonu, enfekte olmuş bir anneden bebeğine vajinal doğum sırasında geçebilir. Bu, yeni doğan bebekte göz enfeksiyonuna, körlüğe ve zatürreye yol açabilir. Hamileyseniz, semptomlarınız varsa veya klamidya enfeksiyonu hakkında endişeleriniz varsa, mutlaka doktora görünmeniz gerekir.
Klamidya: Nedenler
Cinsel organların (ve kadınlarda serviksin) bakteriyel bir enfeksiyonu klamidya enfeksiyonuna neden olur. Bu enfeksiyondan sorumlu bakteri, Chlamydia trachomatis ismine sahiptir. Enfeksiyon; vajinal, oral veya anal ilişki içeren cinsel temas sırasında bir kişiden diğerine geçer. Enfekte bir anne, vajinal doğum sırasında enfeksiyonu bebeğine de bulaştırabilir.
Klamidya: Risk faktörleri
Cinsel aktivitede bulunan herhangi bir kişi klamidya enfeksiyonuna yakalanabilir. Bununla birlikte, enfeksiyon kapma riskini artıran bir dizi faktör vardır.
Klamidya enfeksiyonu için risk faktörleri şunları içerir:
- Üreme organları tam olarak olgunlaşmadığı ve enfeksiyona daha duyarlı olduğu için genç kız veya genç kadın olmak
- Klamidya enfeksiyonu kapmış bir anneden vajinal doğum yoluyla doğmak
- Birden fazla cinsel partnere sahip olmak
- Bir veya daha fazla cinsel partneri olan bir partnerle vajinal, oral veya anal dahil korunmasız cinsel ilişkiye girmek
Klamidya: Teşhis
Klamidya enfeksiyonunu teşhis etmek için doktorunuz tıbbi geçmişinizi alacak, fiziksel muayene yapacak ve bazı testler isteyecektir. Doktorunuzun belirtileriniz ve cinsel geçmişiniz hakkında sorabileceği sorular şunları içerir:
- Cinsel olarak aktif misiniz?
- Yeni bir cinsel partneriniz var mı?
- Kaç tane cinsel partneriniz var?
- Olağandışı akıntı gibi hangi semptomlarınız var mı?
- İdrar yaparken ağrı yaşıyor musunuz?
- En son ne zaman adet oldunuz (kadınlar için)?
Kadınsanız, fizik muayene muhtemelen bir pelvik muayeneyi içerecektir. Pelvik muayene sırasında doktorunuz vajinal sıvı örneği alacaktır. Tarama muayenesi için doktorunuz rahim ağzından da örnek alabilir. Bazı durumlarda doktorunuz evde test yapabilmeniz için test kiti de önerebilir.
Erkekseniz, doktorunuzun üretranızdan numune alması gerekebilir. Doktorunuz test etmek için idrar örneği de alabilir, klamidya enfeksiyonu için özellikle günün ilk idrarını isteyebilirler. Doktorunuz enfeksiyonun idrar yoluna yayılıp yayılmadığına bakmak için de test isteyebilir.
Risklerinize bağlı olarak cinsel yolla bulaşan hastalıklar testi taraması gerekli olabilir. Kadınlar için ek bir prosedür olarak hamilelik testi de gerekli olabilir.
Klamidya: Tedavi
Klamidya enfeksiyonu tedavi edilebilir bir enfeksiyondur. Hızlı teşhis ve tedavi, ciddi komplikasyonlar geliştirme riskinizi azaltabilir ve hastalığın başkalarına yayılmasını en aza indirebilir. Tedavi planınızı tutarlı bir şekilde takip ederek klamidya enfeksiyonunu tedavi edebilirsiniz. Tedavi planları genellikle antibiyotik ilaçları ve diğer tedavileri içerir.
Klamidya için antibiyotik ilaçlar şunları içerir:
- Azitromisin
- Doksisiklin
- Eritromisin
Klamidya için diğer tedaviler şunları içerir:
- Enfeksiyon tamamen geçene kadar cinsel aktiviteden kaçınılması ve yakın zamanda tüm cinsel partnerlerin semptomları olmasa bile tedavi edilmesi gerekir. Bu genellikle yedi gün boyunca cinsel ilişkiye girilmemesi anlamına gelir.
- Pelvik inflamatuar hastalık ve pelvik apse gibi komplikasyonlar için hastaneye yatış veya ameliyat gerekebilir.
Klamidya: Potansiyel komplikasyonlar
Tedavi edilmeyen klamidya enfeksiyonu komplikasyonları ciddi olabilir. Ancak tedavi planınızı takip ederek ciddi komplikasyon riskinizi en aza indirebilirsiniz.
Klamidya enfeksiyonunun potansiyel komplikasyonları şunları içerir:
- HIV kapma riskinde artış
- Ektopik gebelik (embriyonun rahim dışında tutunması)
- Epididimit (iltihaplı bir enfeksiyon)
- Pelvik apse (bakteri veya virüs kökenli enfeksiyon)
- Pelvik inflamatuar hastalık (kadın üreme organı enfeksiyonu)
- Reiter sendromu (bakteriyel bir enfeksiyon)
- Prostatit (prostat iltihabı)
- Kısırlık (çocuk sahibi olamama)
Prenatal klamidyanın ciddi komplikasyonları
Anne adayında hamilelik ve doğum sırasında klamidya enfeksiyonu varsa, doğacak bebeği de risk altında demektir. Klamidya enfeksiyonu, vajinal doğum sırasında enfekte bir anneden bebeğine geçebilir ve aşağıdakiler gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir:
- Görme kaybı ve körlük
- Zatürre
- Erken doğum
Hamileyseniz, semptomlar yaşıyorsanız veya klamidya enfeksiyonu konusunda endişeleriniz varsa, muhakkak doktorunuza görünmeniz gerekir.
Klamidya: Önleme
Semptom olmadığında bile klamidya enfeksiyonu bulaşmasının mümkün olduğunu anlamak önemlidir. Bu yüzden aşağıdaki önerileri dikkate alarak ve gereken önlemleri almanız faydanıza olacaktır.
Klamidya enfeksiyonu kapma ve yayma riskinizi şu şekilde azaltabilirsiniz:
- Klamidya teşhisi konulduktan sonra, siz ve cinsel partner(ler)iniz doktorunuz tarafından tamamen tedavi edilip cinsel aktiviteye devam etmek için temizlenene kadar cinsel aktiviteden kaçınmak
- Partnerlerinizin hepsinin klamidya enfeksiyonu ile enfekte olmadığından veya risk faktörlerine sahip olmadığından emin olmak
- Yalnızca karşılıklı olarak tek eşli bir ilişki içinde cinsel faaliyetlerde bulunmak
- Her cinsel ilişki eylemi için yeni bir lateks prezervatifini uygun şekilde kullanmak
- Düzenli, rutin olarak muayene olmak
- Olası bir klamidya enfeksiyonuna maruz kaldıktan veya yüksek riskli cinsel aktiviteden sonra mümkün olan en kısa sürede muayene olmak
- Klamidya enfeksiyonu taramalarını da içeren hamilelik sırasında erken ve düzenli olarak doğum öncesi bakım almak
Mevcut kılavuzlar, en yüksek risk grubu olan 25 yaş ve altı cinsel olarak aktif kadınlar için yıllık klamidya enfeksiyonu taraması yapılmasını önermektedir. Birden fazla partneri olan veya erkeklerle ilişkide bulunan erkekler gibi yüksek risk altındaki diğer erkek ve kadınlar için de yıllık tarama akıllıca olacaktır. Hamile kadınlar ilk doğum öncesi ziyaretlerinde bir taramadan geçmelidir. Cinsel partnerinizi değiştirirseniz veya yeni bir cinsel partneriniz varsa, yıllık taramanızın zamanı gelmeden önce taramayı tekrarlamalısınız.
