Arı sokması hepimizin başına gelebilecek bir sorundur ve bazı durumlarda bunu farketmeyiz bile. Arı sokması yaşadıysanız endişelenmenize gerek yoktur. Çoğu zaman geçici bir durumdur ve yazımızda açıkladığımız gibi kendi kendine tedavi önlemleri yeterlidir. Ancak ciddiye almanız gereken belirtiler de vardır. Aşağıda daha fazla bilgi bulabilirsiniz.
Arı sokması, açık havalarda bulunan herkesin başına gelebilecek bir sorundur. Çoğu durumda arı sokmaları can sıkıcıdır ve ağrıyı hafifletmek için tek gereken evde tedavi yöntemidir. Ancak arı sokmalarına alerjiniz varsa veya birçok kez sokulursanız, acil tedavi gerektiren daha ciddi bir reaksiyonunuz olabilir.
Normal arıların yanı sıra eşek arısı sokmasını da önlemek için birkaç adım atabilir ve sokulursanız bunları nasıl tedavi edeceğinizi aşağıda öğrenebilirsiniz.
Arı sokmaları, geçici ağrı ve rahatsızlıktan şiddetli alerjik reaksiyona kadar değişen farklı reaksiyonlara neden olabilir. Bir tür reaksiyona sahip olmak, her zaman aynı reaksiyonu göstereceğiniz veya bir sonraki reaksiyonun mutlaka daha şiddetli olacağı anlamına gelmez.
Çoğu zaman arı sokması semptomları önemsizdir ve şunları içerir:
Çoğu insanda şişlik ve ağrı birkaç saat içinde geçecektir.
Bir arı, eşek arısı veya başka bir böcek sokması yaşayan bazı insanlar, aşağıdaki gibi belirtilerle biraz daha güçlü reaksiyon gösterir:
Orta dereceli reaksiyonlar 5 ila 10 gün içinde çözülme eğilimindedir. Orta derecede bir reaksiyona sahip olmak, bir dahaki sefere arı soktuğunda ciddi bir alerjik reaksiyon yaşayacağınız anlamına gelmez. Ancak bazı insanlar her zaman benzer ılımlı tepkiler geliştirir. Bu başınıza gelirse, özellikle reaksiyon her seferinde daha şiddetli hale geliyorsa, doktorunuzla tedavi ve korunma hakkında konuşabilirsiniz.
Arı sokmalarına karşı şiddetli bir alerjik reaksiyon (anafilaksi) potansiyel olarak yaşamı tehdit eder ve acil tedavi gerektirir. Bir arı veya başka bir böcek tarafından sokulan insanların küçük bir yüzdesi hızla anafilaksi geliştirir. Anafilaksi belirtileri şunları içerir:
Arı sokmasına karşı şiddetli alerjik reaksiyonu olan kişiler, bir dahaki sefere sokulduklarında %25 ila %65 oranında anafilaksi riskine sahiptir. Tekrar arı sokması durumunda benzer bir reaksiyonu önlemek için doktorunuzla veya bir alerji uzmanıyla immünoterapi gibi önleme tedbirleri hakkında konuşabilirsiniz.
Genel olarak, arılar ve eşek arısı gibi böcekler saldırgan değildir ve sadece kendilerini savunmak için sokarlar. Çoğu durumda, insanlar en fazla bir veya belki birkaç defa bunu yaşarlar. Bazı durumlarda, bir kişi bir kovanı veya arı sürüsünü rahatsız eder ve birden çok arı sokmasına maruz kalır. Afrikalı bal arıları gibi bazı arı türlerinin grup halinde sokma olasılığı daha fazladır.
Bir düzineden fazla arı sizi sokarsa, zehrin birikmesi toksik bir reaksiyona neden olabilir ve kendinizi hasta hissetmenize neden olabilir. Belirtiler şunları içerir:
Çocuklarda, yaşlılarda ve kalp ya da nefes alma sorunları olan kişilerin birden fazla arı tarafından sokulması tıbbi bir acil durum olabilir.
Çoğu durumda, arı sokması doktorunuzu ziyaret etmeyi gerektirmez. Ancak daha ağır vakalarda acil bakıma ihtiyacınız olacaktır.
Arı sokmasında sadece bir veya iki belirti olsa bile, anafilaksiyi düşündüren ciddi bir tepki gösteriyorsanız vakit kaybetmeden doktora görünmelisiniz.
Aşağıdaki durumlarda da doktorunuza görünmenizde fayda vardır:
Bir arı veya eşek arısı sizi soktuğunda, arı zehrine alerjiniz olabileceğini düşündüren bir reaksiyon yaşadıysanız, doktorunuz aşağıdaki testlerden birini veya her ikisini önerebilir:
Cilt testleri ve kan testleri, böcek alerjilerini teşhis etmek için sıklıkla birlikte kullanılır.
Alerjik reaksiyona neden olmayan sıradan arı sokmaları için evde tedavi yeterlidir. Öte yandan çoklu sokmalar veya alerjik reaksiyon, acil tedavi gerektiren tıbbi bir acil durum olabilir.
Bir anafilaktik atak sırasında, bir acil sağlık ekibi, nefes almayı bırakırsanız veya kalbiniz atmayı durdurursa kardiyopulmoner resüsitasyon (CPR) uygulayabilir. Bu durumda ağıdakileri içeren ilaçlar verilebilir:
Arı sokmalarına alerjiniz varsa, doktorunuz büyük olasılıkla acil bir epinefrin oto enjektörü yazacaktır. Bunu her zaman yanınızda bulundurmanız gerekecek. Otomatik enjektör, uyluğunuza bastırıldığında tek doz ilaç enjekte eden kombine bir şırınga ve gizli iğnedir.
Arı, eşek arısı veya diğer böcek sokması, anafilaksinin yaygın bir nedenidir. Bir veya birden fazla arı sokmasına veya ciddi bir tepki verdiyseniz, alerji testi ve alerji aşısı (immünoterapi) için bir alerji uzmanına görünmeniz gerekecektir. Genellikle birkaç yıl düzenli olarak verilen bu aşılar, arı zehrine karşı alerjik yanıtınızı azaltabilir veya ortadan kaldırabilir.
Unutmayın, hangi ilacı ne şekilde alacağınıza doktorunuz karar verecektir.
Arı sokması durumunda aşağıdaki önerileri izleyebilirsiniz:
Küçük reaksiyonların tedavisi için şunları yapabilirsiniz:
Aşağıdaki adımlar, genellikle büyük yerel reaksiyonlarla ilişkilendirilen şişlik ve kaşıntıyı hafifletmeye yardımcı olabilir:
Kaynak ve ileri okuma:
Not: Konu hakkında ilgili videoyu aşağıdan izleyebilirsiniz: