Arı Sokması

Arı sokması hakkında

Arı sokması, açık havalarda bulunan herkesin başına gelebilecek bir sorundur. Çoğu durumda arı sokmaları can sıkıcıdır ve ağrıyı hafifletmek için tek gereken evde tedavi yöntemidir. Ancak arı sokmalarına alerjiniz varsa veya birçok kez sokulursanız, acil tedavi gerektiren daha ciddi bir reaksiyonunuz olabilir.

Normal arıların yanı sıra eşek arısı sokmasını da önlemek için birkaç adım atabilir ve sokulursanız bunları nasıl tedavi edeceğinizi aşağıda öğrenebilirsiniz.

Arı sokması belirtileri

Arı sokmaları, geçici ağrı ve rahatsızlıktan şiddetli alerjik reaksiyona kadar değişen farklı reaksiyonlara neden olabilir. Bir tür reaksiyona sahip olmak, her zaman aynı reaksiyonu göstereceğiniz veya bir sonraki reaksiyonun mutlaka daha şiddetli olacağı anlamına gelmez.

Hafif şiddette tepkiler

Çoğu zaman arı sokması semptomları önemsizdir ve şunları içerir:

• Sokulan yerde ani, keskin yanan ağrı
• Sokulan yerin kızarması
• Sokulan yerde hafif şişlik

Çoğu insanda şişlik ve ağrı birkaç saat içinde geçecektir.

Orta şiddette tepki

Bir arı, eşek arısı veya başka bir böcek sokması yaşayan bazı insanlar, aşağıdaki gibi belirtilerle biraz daha güçlü reaksiyon gösterir:

• Aşırı kızarıklık
• Sokulan bölgede ertesi veya iki gün içinde yavaş yavaş büyüyen şişlik

Orta dereceli reaksiyonlar 5 ila 10 gün içinde çözülme eğilimindedir. Orta derecede bir reaksiyona sahip olmak, bir dahaki sefere arı soktuğunda ciddi bir alerjik reaksiyon yaşayacağınız anlamına gelmez. Ancak bazı insanlar her zaman benzer ılımlı tepkiler geliştirir. Bu başınıza gelirse, özellikle reaksiyon her seferinde daha şiddetli hale geliyorsa, doktorunuzla tedavi ve korunma hakkında konuşabilirsiniz.

Şiddetli alerjik reaksiyon

Arı sokmalarına karşı şiddetli bir alerjik reaksiyon (anafilaksi) potansiyel olarak yaşamı tehdit eder ve acil tedavi gerektirir. Bir arı veya başka bir böcek tarafından sokulan insanların küçük bir yüzdesi hızla anafilaksi geliştirir. Anafilaksi belirtileri şunları içerir:

• Kurdeşen, kaşıntı ve kızarmış veya soluk cilt
• Nefes almada güçlük
• Boğaz ve dilin şişmesi
• Zayıf, hızlı nabız
• Mide bulantısı, kusma veya ishal
• Baş dönmesi veya bayılma
• Bilinç kaybı

Arı sokmasına karşı şiddetli alerjik reaksiyonu olan kişiler, bir dahaki sefere sokulduklarında %25 ila %65 oranında anafilaksi riskine sahiptir. Tekrar arı sokması durumunda benzer bir reaksiyonu önlemek için doktorunuzla veya bir alerji uzmanıyla immünoterapi gibi önleme tedbirleri hakkında konuşabilirsiniz.

Çoklu arı sokmaları

Genel olarak, arılar ve eşek arısı gibi böcekler saldırgan değildir ve sadece kendilerini savunmak için sokarlar. Çoğu durumda, insanlar en fazla bir veya belki birkaç defa bunu yaşarlar. Bazı durumlarda, bir kişi bir kovanı veya arı sürüsünü rahatsız eder ve birden çok arı sokmasına maruz kalır. Afrikalı bal arıları gibi bazı arı türlerinin grup halinde sokma olasılığı daha fazladır.

Bir düzineden fazla arı sizi sokarsa, zehrin birikmesi toksik bir reaksiyona neden olabilir ve kendinizi hasta hissetmenize neden olabilir. Belirtiler şunları içerir:

• Mide bulantısı, kusma veya ishal
• Baş ağrısı
• Dönme hissi (vertigo)
• Konvülsiyonlar
• Ateş
• Baş dönmesi veya bayılma

Çocuklarda, yaşlılarda ve kalp ya da nefes alma sorunları olan kişilerin birden fazla arı tarafından sokulması tıbbi bir acil durum olabilir.

Ne zaman doktora görünmeli?

Çoğu durumda, arı sokması doktorunuzu ziyaret etmeyi gerektirmez. Ancak daha ağır vakalarda acil bakıma ihtiyacınız olacaktır.

Arı sokmasında sadece bir veya iki belirti olsa bile, anafilaksiyi düşündüren ciddi bir tepki gösteriyorsanız vakit kaybetmeden doktora görünmelisiniz.

Aşağıdaki durumlarda da doktorunuza görünmenizde fayda vardır:

• Arı sokması semptomları birkaç gün içinde geçmezse
• Arı sokmasına karşı alerjik reaksiyonlardan başka semptomlarınız varsa

Arı sokması teşhisi

Bir arı veya eşek arısı sizi soktuğunda, arı zehrine alerjiniz olabileceğini düşündüren bir reaksiyon yaşadıysanız, doktorunuz aşağıdaki testlerden birini veya her ikisini önerebilir:

• Cilt testi: Cilt testi sırasında, kolunuzun veya sırtınızın üst kısmına az miktarda alerjen özü (bu durumda arı zehiri) enjekte edilir. Bu test güvenlidir ve herhangi bir ciddi reaksiyona neden olmaz. Arı sokmalarına alerjiniz varsa, test bölgesindeki cildinizde kabarıklık ve şişlik oluşacaktır.
• Kan testi: Kan testi, kan dolaşımınızdaki alerjiye neden olan antikorların miktarını ölçerek bağışıklık sisteminizin arı zehirine tepkisini ölçebilir. Olası alerjenlere duyarlılık kanıtı için, kan test için bir labaratuvara gönderilir.

Cilt testleri ve kan testleri, böcek alerjilerini teşhis etmek için sıklıkla birlikte kullanılır.

Arı sokması tedavisi

Alerjik reaksiyona neden olmayan sıradan arı sokmaları için evde tedavi yeterlidir. Öte yandan çoklu sokmalar veya alerjik reaksiyon, acil tedavi gerektiren tıbbi bir acil durum olabilir.

Alerjik reaksiyonlar için acil tedavi

Bir anafilaktik atak sırasında, bir acil sağlık ekibi, nefes almayı bırakırsanız veya kalbiniz atmayı durdurursa kardiyopulmoner resüsitasyon (CPR) uygulayabilir. Bu durumda ağıdakileri içeren ilaçlar verilebilir:

• Vücudunuzun alerjik tepkisini azaltmak için epinefrin
• Nefes almanıza yardımcı olmak için oksijen
• Hava geçişlerinizin iltihaplanmasını azaltmak ve nefes almayı iyileştirmek için intravenöz antihistaminikler ve kortizon
• Solunum semptomlarını hafifletmek için bir beta agonisti

Epinefrin otomatik enjektör

Arı sokmalarına alerjiniz varsa, doktorunuz büyük olasılıkla acil bir epinefrin oto enjektörü yazacaktır. Bunu her zaman yanınızda bulundurmanız gerekecek. Otomatik enjektör, uyluğunuza bastırıldığında tek doz ilaç enjekte eden kombine bir şırınga ve gizli iğnedir.

Alerji iğneleri

Arı, eşek arısı veya diğer böcek sokması, anafilaksinin yaygın bir nedenidir. Bir veya birden fazla arı sokmasına veya ciddi bir tepki verdiyseniz, alerji testi ve alerji aşısı (immünoterapi) için bir alerji uzmanına görünmeniz gerekecektir. Genellikle birkaç yıl düzenli olarak verilen bu aşılar, arı zehrine karşı alerjik yanıtınızı azaltabilir veya ortadan kaldırabilir.

Unutmayın, hangi ilacı ne şekilde alacağınıza doktorunuz karar verecektir.

Arı sokmasına ne iyi gelir?

Arı sokması durumunda aşağıdaki önerileri izleyebilirsiniz:

Küçük reaksiyonların tedavisi

Küçük reaksiyonların tedavisi için şunları yapabilirsiniz:

• Mümkünse, iğneyi en kısa sürede, tırnağınızla kazıyarak çıkarın. Deri yüzeyinin altındaki bir iğneyi çıkarmaya çalışmayın. Sadece bazı arılar iğnelerini bıraktıkları için bir iğne mevcut olmayabilir. Örneğin yaban arıları iğne bırakmaz.
• Sokulan bölgeyi sabun ve suyla yıkayın.
• Soğuk kompres uygulayın.

Orta dereceli reaksiyonların tedavisi

Aşağıdaki adımlar, genellikle büyük yerel reaksiyonlarla ilişkilendirilen şişlik ve kaşıntıyı hafifletmeye yardımcı olabilir:

• Küçük reaksiyonlara uygulanan tedavileri aynen uygulayın (yukarıda açıklanmıştır).
• Gerektiğinde eczacınıza danışarak reçetesiz satılan bir ağrı kesici alın.
• Arı bir bacağınızı veya kolunuzu soktuysa, yukarıya doğru kaldırın.
• Kızarıklığı, kaşıntıyı veya şişmeyi hafifletmek için doktorunuza veya eczacınıza danışarak hidrokortizon krem ​​veya kalamin losyonu uygulayın.
• Kaşıntı veya şişlik rahatsız ediciyse, eczacınıza veya doktorunuza danışarak difenhidramin veya klorfeniramin içeren oral bir antihistamin alın.
• Sokulan bölgeyi kaşımaktan kaçının. Bu, kaşıntı ve şişliği kötüleştirecek ve enfeksiyon riskinizi artıracaktır.

Kaynak ve ileri okuma:

1. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/bee-stings/symptoms-causes/syc-20353869
2. https://www.webmd.com/first-aid/bee-and-wasp-stings-treatment
3. https://www.aad.org/public/everyday-care/injured-skin/bites/treat-bee-sting
4. https://www.medicinenet.com/bee_sting_treatment/views.htm

Not: Konu hakkında ilgili videoyu aşağıdan izleyebilirsiniz: