Göz Kapağı Şişmesi Neden Olur? (Çok Önemli Sebepler)
Göz kapağı şişmesi çeşitli nedenlerden dolayı ortaya çıkabilir ve bazı nedenler diğerlerinden daha ciddi olabilir. Sebebine bağlı olarak, göz kapağı şişmesini evde tedavi edebilirsiniz. Bununla birlikte bazı durumlarda, şişmiş bir göz kapağı için bir doktora başvurmanız gerekebilir.
Göz çevresindeki yumuşak dokularda, aşırı sıvı birikmesi sonucunda veya iltihaplanma durumunda göz kapakları şişebilir. Bu durum, sadece bir gözde veya her ikisinde gerçekleşebilir, ayrıca üst göz kapaklarında ya da alt göz kapaklarında da oluşabilir.
Bu makalede şişmiş göz kapaklarıyla ilişkili semptomları, nedenleri ve tedavi seçeneklerini bulabilirsiniz. Ayrıca makale, şişmiş bir göz kapağı için ne zaman bir doktora başvurmanız gerektiği konusunda da size rehberlik sağlayacaktır.
Göz kapağı şişmesi: Önemli bilgiler
Göz kapağı şişmesi, göz kapağınızın bir kısmını veya tüm kapağı etkileyebilir. Ağrı ve kaşıntıyla birlikte veya çok sayıda başka semptomla ortaya çıkabilir ya da herhangi bir belirti olmadan da ortaya çıkabilir.
Şişmiş bir göz kapağının olası nedenleri; yeterli uyku alamamaktan, böbrek hastalığına veya göz kanseri gibi altta yatan daha ciddi bir sağlık sorununa kadar uzanabilir.
Göz kapağı şişmesi ciddi bir duruma işaret edebileceğinden, belirtileriniz hakkında doktorunuzla konuşmalısınız. Aşağıdaki belirtilerden herhangi birinin eşlik ettiği göz kapağı şişmesi yaşıyorsanız, tıbbi yardım almanız gerekir.
- Yüksek ateş
- Görüş problemleri
- Anormal göz hareketleri veya hareket kaybı
- Gözün veya gözlerin şişmesi
- Anafilaktik şok belirtileri (Dilin ve boğazın şişmesi, Kurdeşen (ürtiker), Nefes almada zorluk)
Göz kapağı şişmesi: Nedenler
Şişmiş göz kapakları hafif ila ciddi çeşitli hastalıkların ve koşulların herhangi birinden dolayı olabilir. Ayrıca ağlamak, yeterince uyumamak veya gözlerinizi çok fazla ovuşturmak da gözlerinizin şişmesine neden olabilir.
Göz kapaklarınızdaki şişlik, enfeksiyon veya yaralanmalardan da kaynaklanabilir. Ayrıca bir alerjenle (gözünüze giren hayvan tüyü gibi) doğrudan temas etmek ya da sistemik bir alerjik reaksiyon (saman nezlesi gibi) yaşamak, göz kapağı şişmesinin yaygın bir nedenidir.
Nedenine bağlı olarak göz kapağı şişmesi kısa bir süre boyunca devam edebilir ve alerjik reaksiyonlarda olduğu gibi hızla kaybolabilir. Ancak zamanla gelişen ve ek semptomlarla birlikte ortaya çıkan göz kapağı şişmesi, hipertiroidizm veya enfeksiyon gibi tüm vücudu etkileyen daha ciddi bir duruma işaret edebileceğinden dikkatli olunması gerekir.
Göz kapağı şişmesinin yaygın nedenleri
Göz kapağı şişmesinin yaygın nedenleri aşağıdakileri içerebilir:
- Alerjiler ve alerjik reaksiyonlar:
Göz alerjileri, gözlerinizin tahriş olmasına ve şişmesine neden olabilir. Yaygın alerjenler arasında; evcil hayvan kepeği (deri döküntüleri), polen, toz akarları ve küf bulunur. Parfüm ve sigara dumanı gibi tahriş edici maddeler de alerjik reaksiyonları tetikleyebilir. - Göz kapağı iltihabı (Blefarit):
Göz kapaklarının şişmesinin yanı sıra blefarit; bir veya iki gözdeki göz kapaklarının ve kirpiklerinin kabuklanmasına, yanmaya, kaşıntıya veya kuruluğa neden olur. Blefarit tipik olarak kalıcı bir hasara neden olmamakla birlikte, genellikle kronik bir durumdur ve asla tamamen kaybolmaz. - Göz kapağı kisti (Şalazyon):
Şalazyon, tıkanmış bir yağ bezinin neden olduğu ve göz kapağında genellikle ağrısız bir şişlik oluşturması ile karakterize durumdur. Bazen tüm göz kapağı şişebilir ve görme engellenebilir. Gül hastalığınız (rosacea) varsa, bu durum için yüksek risk altındasınız. - Konjonktivit (pembe göz):
Konjonktivit, göz kapaklarınızı ve gözünüzün beyaz kısmını kaplayan ince doku olan konjonktivanın bakteriyel veya viral bir enfeksiyonudur. Şişliğin yanı sıra gözde kızarıklık ve kaşıntı, gözyaşı ve göz akıntısına neden olur. Bir veya iki gözde birden oluşabilir ve oldukça bulaşıcıdır. - Dev papiller konjonktivit:
Bu tip konjonktivit, göz kapağının alt tarafında oluşur ve genellikle kontakt lens kullanan kişileri, özellikle de göz alerjisi olanları etkiler. Şişmiş, kırmızı, tahriş olmuş göz kapaklarına neden olur ve hemen tedavi edilmediği takdirde ciddi göz hasarına neden olabilir. - İlaç yan etkileri:
Nadir durumlarda bazı ilaçlar, örneğin bir tür tansiyon ilacı olan ACE inhibitörleri, yüzde ve göz kapağında şişmeye neden olabilir. - Periorbital (preseptal) ve orbital selülit:
Potansiyel olarak ciddi olan bu iki durum genellikle sinüzit ve üst solunum yolu enfeksiyonları gibi enfeksiyonların, göz bölgesine yayılması nedeniyle ortaya çıkar. Küçük çocuklarda ve yetişkinlerde daha sık görülürler. Hızla tedavi olunmadığı sürece kişide görme kaybına veya başka sorunlara neden olabilirler. - Arpacık (hordeolum):
Arpacık, kirpik folikülünün (kıl kökünün) iltihaplanması veya Stafilokok enfeksiyonu nedeniyle göz kapağınızda kırmızı ve ağrılı bir şişliğin oluşmasıdır. Arpacıklar genellikle irin içerir ve tipik olarak birkaç gün içinde patlarlar, bu da içerisindeki irinin serbest kalmasına ve şişliğin azalmasına neden olur. - Travma:
Kafatası kırıkları, yanıklar, doğrudan alınan darbeler, böcek veya hayvan ısırıkları, gözdeki yabancı cisimler ve ameliyat, genellikle renk değişikliğiyle birlikte göz kapağı şişmesine neden olabilir.
Göz kapağı şişmesinin diğer nedenleri
Göz kapağı şişmesi, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli enfeksiyonlara ve diğer koşullara bağlı olarak gelişebilir:
- Beynin tabanındaki boşlukta, bir kan pıhtısının oluşmasının anlamına gelen kavernöz sinüs trombozu
- Göz kanseri
- Hamilelik sırasında olduğu gibi aşırı ödem
- Herediter anjioödem (nadir olarak görülen, vücudun çeşitli yerlerinde şişliğe neden olan hastalık)
- Herpes virüsü enfeksiyonu veya herpes keratiti (göz uçuğu)
- Hipertiroidi
- Hipotiroidi
- Böbrek hastalığı
- Kalp, karaciğer veya böbrek yetmezliği gibi organ yetmezlikleri
- Zona
- Sinüs enfeksiyonu veya sinüzit
Göz kapağı şişmesi, altta yatan ciddi bir durumun belirtisi olabileceğinden, şişlik devam ediyorsa veya ek belirtiler yaşıyorsanız doktorunuza görünmelisiniz.
Göz kapağı şişmesi: Semptomlar
Göz kapağı şişmesine ek olarak bazı semptomlar yaşayabilirsiniz. Bu semptomlar, şişmeye neden olan altta yatan hastalığa, bozukluğa veya duruma bağlı olarak değişir.
Görme ve gözle ilgili semptomlar
Göz kapağı şişmesi, görme sorunlarına ve aşağıdakiler de dahil olmak üzere diğer göz semptomlarına eşlik edebilir:
- Gözde akıntı
- Kuru gözler
- Göz ağrısı
- Göz küresini çevirememe
- Işığa veya fotofobiye karşı artan hassasiyet
- Artan gözyaşı üretimi veya gözlerin devamlı olarak sulanması
- Çıkıntılı veya şişkin göz ya da gözler
- Kırmızı, kaşıntılı gözler
- Cilt yaraları veya irin dolu şişlikler
- Bulanık görme veya görme kaybı gibi görme sorunları
Diğer semptomlar
Göz kapağı şişmesi ayrıca aşağıdakiler de dahil olmak üzere, göz dışında görülen bazı belirti ve semptomlara eşlik edebilir:
- Konsantrasyon zorluğu
- Ödem
- Yorgunluk
- Ateş
- Baş ağrısı
- Hapşırma ve burun akıntısı
- Yüz ağrısı ve şişme
Ciddi semptomlar
Bazı durumlarda göz kapağı şişmesi, acil tedavi gerektiren ciddi veya yaşamı tehdit eden bir duruma işaret edebilir. Aşağıdaki belirtilerden herhangi biri için tıbbi yardım almanız gerekmektedir.
- Kafa travması sonrası göz kapağı şişmesi
- Yetişkinler için 39°C’den veya çocuklar için 38°C’den yüksek ateş, boyun tutulması veya nefes almada zorluk gibi diğer enfeksiyon belirtileriyle birlikte ortaya çıkıyorsa
- Boyun tutulması
- Kızarıklık, ateş ve ağrıyla birlikte çıkıntılı veya şişkin gözler
- Şiddetli baş ağrısı
- Ani görme kaybı
- Boğazda sıkışma, hırıltı veya nefes almada zorluk
Göz kapağı şişmesi: Doktor kontrolü
Ciddi derecede şişmiş göz kapaklarınız veya başka semptomlarınız varsa ve bu durumunuz evde uyguladığınız bakımla geçmiyorsa, aile hekiminize veya bir göz doktoruna görünmelisiniz. Oftalmologlar, göz bakımı konusunda uzmanlaşmış doktorlardır. Size muayene sonrasında doğru bir teşhis koyabilir ve tedavi seçeneklerini anlatabilirler.
Göz kapağı şişmesi altta yatan başka bir durumun belirtisiyse, göz doktorunuz sizi temel nedeni tedavi edebilecek başka uzmanlara yönlendirebilir.
Göz kapağı şişmesinin nedenini teşhis etmeye yönelik sorular
Göz kapağı şişmenizin altında yatan nedeni teşhis etmek için aile hekiminiz veya göz doktorunuz, belirtileriniz ve tıbbi geçmişinizle ilgili birkaç soru sorabilir. Örneğin:
- Göz kapağınız ne zaman şişmeye başladı?
- Şişlik başlamadan önce yaralanma veya böcek ısırığı gibi herhangi bir travma geçirdiniz mi?
- Şişmeden önce belirli yiyecekler yediniz mi veya olağandışı maddelerle temas ettiniz mi?
- Görme değişikliği veya gözünüzdeki akıntı gibi başka göz semptomları yaşıyor musunuz?
- Kaşıntı, ağrı, baş ağrısı, ateş veya nefes darlığı gibi başka belirtileriniz var mı?
- Yakın zamanda herhangi bir göz ameliyatı veya başka bir göz probleminiz oldu mu?
- Herhangi bir alerjiniz var mı? Yakın zamanda herhangi bir alerjene maruz kaldınız mı?
- ACE inhibitörleri kullanıyor musunuz? (Bunlar bazen yüz ve göz kapağı şişmesi ile bağlantılı bir tür tansiyon ilacıdır.)
- Tıbbi durumlar, ameliyatlar ve uygulanan tedaviler, aile geçmişi, aldığınız ilaçlar veya kullandığınız takviyeler de dahil olmak üzere tüm tıbbi geçmişiniz ile ilgili sorular sorulabilir.
Göz kapağı şişmesi: Tıbbi tedavi
Göz kapağı şişmesinin nedenini teşhis ettikten sonra doktorunuz aşağıdaki gibi tedavi yöntemlerini uygulayabilir:
- Reçeteli haplar veya göz damlası gibi alerji ilaçları
- Bakteriyel enfeksiyonlar için antibiyotik göz damlaları, oral antibiyotikler
- Uçuk veya zona için antiviral göz damlaları veya merhemler
- Kortikosteroidler veya diğer anti-inflamatuar göz damlası türleri
- Arpacık, şalazyon veya apsenin kesilmesi ve boşaltılması
- Hipotiroidizm için tiroid hormonu ve kalp yetmezliği için diüretikler (idrar söktürücü) gibi diğer altta yatan durumları tedavi eden ilaçlar
- Göz veya göz kapağına giren yabancı bir cismin çıkarılması
Göz kapağı şişmesini iyileştirmek ne kadar sürer?
Alerjiler gibi geçici nedenler için, evde uygulanabilecek yöntemler ile bir antihistaminik ilaç, göz kapağı şişmesini birkaç saat gibi kısa bir sürede azaltabilir.
Şalazyon gibi tıkalı bezlerin neden olduğu şişlik için, iyileşme süreci birkaç hafta ile bir ay arasında değişebilir. Göz kapağı şişmesi göz yuvasında bakteriyel bir enfeksiyon olan optik selülitten kaynaklanıyorsa, genellikle intravenöz (enjeksiyon yoluyla verilen) antibiyotiklerin başlanmasından sonraki 24-48 saat içinde bir iyileşme gösterir. Bu süreç, özellikle erken teşhis ve tedavi hızla başlandığında geçerlidir.
Organ yetmezliği veya tiroitle ilgili göz bozuklukları gibi göz kapağı şişmesinin diğer ciddi nedenleri için, asıl nedenin tedavisi başarılı olana kadar şişlik düzelmeyebilir.
Göz kapağı şişmesi: Evde tedavi
Şişmiş bir göz kapağının tedavisi, altta yatan nedene bağlı olarak değişir. Göz kapağı iltihabı (blefarit), konjonktivit ve arpacık gibi nedenler için tedavi evde uygulanabilecek yöntemlerle giderilebilir.
Hafif göz kapağı şişmesi için evde uygulayabileceğiniz ve semptomlarınızı azaltabilecek bazı yollar şunlardır:
- İltihaplanmayı azaltmak için soğuk kompres uygulayın. Göz kapağı iltihabı için sıcak bir kompres, kabukları gevşetmeye ve yağ bezlerini açmaya yardımcı olabilir.
- Su ile seyreltilmiş bebek şampuanı gibi nazik bir temizleyici kullanarak, göz kapaklarınızın etrafındaki cildi yıkayın, durulayın ve yavaşça kurulayın.
- Gözlerinizi nemlendirmek için suni gözyaşı damlası kullanın.
- Gözleri yatıştırmak ve şişliği azaltmak için soğuk veya sıcak kompresler uygulayın.
- Göz kapağı şişliğiniz geçene kadar kontakt lens takmayın. Gelecekteki sorunları önlemek için farklı türde bir lens veya çözüm denemeniz gerekebilir.
- Göz kapağınızda kepek varsa, tahrişi önlemek için özel bir şampuan kullanın.
- Göz kapağı şişmesi alerjinizin bir belirtisiyse, reçetesiz satılan antihistaminikler (alerjiye neden olan maddeleri ve etkileri baskılayan ilaçlar) alın. Suni gözyaşı damlası kullanmak da alerjenleri gözünüzden temizleyebilir.
Özet olarak
Göz kapağındaki doku iltihaplandığında ve şiştiğinde, şişmiş bir göz kapağı oluşur. Bazı durumlar diğerlerinden daha ciddi olan çeşitli nedenlere bağlı olabilir. Göz kapaklarının şişmesinin yaygın nedenleri arasında; göz kapağı iltihabı veya konjonktivit gibi enfeksiyonlar, arpacık ve alerjik reaksiyonlar yer alır. Kalp yetmezliği ve tiroid hastalığı gibi kronik durumlar da göz kapağı şişmesine neden olabilir.
Göz kapaklarının yıkanması, soğuk veya sıcak kompresler uygulanması ve herhangi bir alerjeni yıkamak için suni gözyaşı damlası kullanılması dahil olmak üzere, göz kapaklarının şişmesinin birçok nedeni evde yapılan bakımla çözülebilir.
Kronik bir durumun belirtisi olan göz kapağı şişmesi için, göz doktorunuz sizi altta yatan nedene yönelik tedavi için farklı bir uzmana yönlendirebilir.