Karnın Sağ Tarafında Ağrı Neden Olur, Nasıl Geçer?
Karnın sağ tarafında ağrı olması ne demektir?
Karnın sağ tarafında ağrı hissedilmesinin birçok potansiyel nedeni vardır. Bu nedenlerden bazıları ciddi değilken ve kendiliğinden geçerken, bazıları ise ciddidir ve tıbbi müdahaleye ihtiyaç duyabilir. Burada bilmeniz gereken şey, karnın göğüs ve kasık arasındaki geniş bir bölge olduğudur ve burada birçok organ (böbrek ve apandis gibi) bulunur.
Bu nedenden dolayı karnın sağ tarafında ağrı, sağ taraftaki organların (sağ böbrek gibi) herhangi birinden kaynaklanabilir. Bazen ağrıyı sağ üst karında hissederken, bazen de sağ alt karın ağrısı olarak hissedebilirsiniz. Karnın sol tarafında ağrı olması ise, sol taraftaki organların (sol böbrek gibi) herhangi birinden kaynaklanabilir.
Karın bölgesinin sağ tarafında veya karnın sağ alt tarafında ağrı genellikle normal bir şey değildir, bu nedenle ciddi semptomlarınız olduğunda kontrol ettirmek çok önemlidir. Farklı semptomların varlığı, nedeni belirlemenize veya acil bakıma ihtiyacınız olup olmadığına karar vermenize yardımcı olabilir.
Karnın sağ tarafında ağrı neden olur?
1. Gaz/hazımsızlık
Özellikle karnın sağ alt tarafında ağrı, gaz sıkışması veya hazımsızlık probleminden dolayı ortaya çıkabilir. Hazımsızlık yaşıyorsanız (buna şişkinlik, mide ekşimesi veya diğer benzer semptomlar eşlik edebilir), iki haftadan fazla sürmediği sürece genellikle endişelenmenize gerek yoktur.
Hazımsızlık, mide bölgesinde rahatsızlık veya karnın sağ tarafında ağrı ve gaz hissedilmesinin de olası ve yaygın bir nedenidir. Ancak genellikle birkaç saat içinde geçecektir. Bu yüzden dolayı, özellikle karnın sağ tarafında ağrı ve gaz hissediyorsanız, hemen endişelenmenize gerek yoktur.
2. Böbrek taşları
Karnın sağ tarafında ağrı olmasının daha ciddi bir nedeni böbrek taşları olabilir. Böbrek taşları, sağ karın boşluğunda ağrı hissetmenize neden olabilir. Böbrek taşı, tuzların ve minerallerin boyut olarak değişebilen sert topaklar halinde birikmesiyle ortaya çıkar.
Boyutu küçük olan böbrek taşları kolay bir şekilde idrar yolundan geçecektir, ancak daha büyük taşlar sıkışarak ciddi ağrıya neden olabilir ve sağ karın ağrısı veya karnın sağ tarafında ağrı yapabilir. Medical News Today‘e göre, böbrek taşı varsa, ağrının yanı sıra, idrarda kan ve mide bulantısı veya kusma yaşayabilir.
3. Fıtık
Fıtık, iç organlardan birinin vücudun zayıf bir bölgesinden dışarıya doğru çıkmasıyla meydana gelen bir durumdur. Karında birçok fıtık türü meydana gelir, bu nedenle bazı fıtık türleri karnın sağ üst tarafında ağrı ile ilişkili olabilir. Karın ağrısıyla birlikte yaşayabileceğiniz diğer semptomlar, şişkinlik veya kabızlık hissi, bölgede şişme ve kaldırırken, gülerken, ağlarken, öksürürken veya ıkınırken hissedilen ağrıdır.
4. Böbrek enfeksiyonu
Bakteriler rahim, mesane veya idrar yolundan yayılırsa böbrek enfeksiyonuna neden olabilir. Böbreklerden biri veya her ikisi de etkilenebilir ve karın ağrısı bir semptom olsa da etkilenen birey daha tipik olarak yanlarında, sırtında veya kasıklarında ağrı hissedebilir.
Sağ karın ağrısı rahatsızlığınızın böbrek enfeksiyonundan kaynaklandığından şüpheleniyorsanız ve ayrıca ateş, titreme, mide bulantısı veya kusma, idrara çıkma sıklığında artış, bulanık idrar veya kanlı idrara çıkışı varsa derhal tıbbi yardım istemelisiniz.
5. İnflamatuar bağırsak hastalığı
İnflamatuar bağırsak hastalığı, iki ayrı durum için genel bir terimdir. Bunlar Crohn hastalığı ve ülseratif kolit olarak bilinen hastalıklardır. Hastalık Kontrol Merkezleri‘ne göre inflamatuar bağırsak hastalığı, sindirim sisteminin kronik inflamasyonu ile karakterizedir ve uzun süreli bu inflamasyon, sindirim sisteminde kalıcı hasara neden olabilir.
İnflamatuar bağırsak hastalığı karnın sağ üst tarafında ağrı problemine de neden olabilir ve bu ağrı bazen sağ karın boşluğunda ağrı hissedilebilir. Sağ karın ağrısına şiddetli ishal, kilo kaybı, yorgunluk, dışkıda kan, ateş veya iştah azalması eşlik ediyorsa, inflamatuar bağırsak hastalığından mustarip olabilirsiniz.
6. Huzursuz bağırsak sendromu
Huzursuz bağırsak sendromu olarak da bilinen irritabl bağırsak sendromu, kalın bağırsağı hedef alan yaygın bir hastalıktır. ABD Sağlık ve İnsan Hizmetleri Departmanı‘na göre, huzursuz bağırsak sendromu sağ karın ağrısıyla birlikte, şişkinliğe, kramplara, ishale ve kabızlığa veya her ikisine birden neden olabilir. Etkilenenler karnın sağ tarafında ağrı ve gaz da hissedebilirler. Huzursuz bağırsak sendromuna neyin neden olduğu hâlâ net olarak bilinmemektedir.
7. Pelvik inflamatuar hastalık
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri‘ne göre, pelvik inflamatuar hastalık, bir kadının üreme organlarının enfeksiyonudur ve genellikle klamidya ve bel soğukluğu (gonore) gibi bazı cinsel yolla bulaşan hastalıklardan kaynaklanır. Bununla birlikte, pelvik inflamatuar hastalık cinsel yolla bulaşmayan diğer enfeksiyonlardan da kaynaklanabilir.
Bu hastalığınız varsa, karnın sağ tarafında ağrıya ek olarak karşılaşabileceğiniz diğer semptomlar sağ karın boşluğunda ağrı, ateş, kokulu vajinal akıntı, idrara çıkma sırasında yanma veya cinsel ilişki sırasında ağrı ve kanamadır.
8. Yumurtalık kistleri
Yumurtalık kistleri yumurtalıkta sıvı dolu keselerdir ve kadınlarda yumurtlamanın çok yaygın bir parçasıdır. Yumurtalık kisti çoğu zaman ağru yapmaz ve bu sorunu olan birçok kadın semptom yaşamaz. Kadın sağlığı konusunda yetkin bir site olan Womenshealth.gov, “kistler zararsızdır ve kendiliğinden kaybolur” diyor.
Her zaman olmasa da sağ yumurtalıkta bulunan kist karnın sağ tarafında ağrıya neden olabilir. Bununla birlikte, büyük kistlerin yırtıldığı ve şiddetli ağrıya yol açtığı bazı durumlar vardır. Bu durumda doktorunuza görünmeniz önemlidir.
9. Apandisit
Apandisit de genellikle sağ karın ağrısına neden olur. Ancak ilginç bir şekilde, sağ karın bölgesinde ağrı başlamadan önce sol tarafta veya göbek deliğinin çevresinde başlayabilir; daha sonra ise karnın sağ tarafına doğru yayılabilir.
Apandisit ile ilgili tehlike, iltihaplı, enfekte bir apandis yırtılırsa vücuda bakteri yayabilir ve sepsise neden olabilir. Sepsis ciddi bir hastalıktır ve hatta ölüme bile yol açabilir. Bu nedenle vücudun sağ tarafında ağrı varsa, apandisit şüphesi yaşıyorsanız doktora görünmeniz ve muayene olmanız önemlidir.
10. Dış gebelik
Ektopik gebelik olarak da bilinen dış gebelik, karnın sağ üst tarafında ağrı veya genel bir karın ağrısı problemine neden olabilir. Dış gebelik, döllenmiş bir yumurtanın rahim dışına, genellikle bir fallop tüpüne yerleşmesiyle oluşur.
Dış gebelikten mustarip kadınlar genellikle henüz hamile olduklarını bilmezler ve bu durum acil ameliyat gerektirir. Bunun nedeni, ektopik bir gebelik bir fallop tüpünün yırtılmasına neden olursa, sonucun şiddetli iç kanama, şok ve muhtemelen ölüm olabileceği gerçeğidir.
11. Testis torsiyonu
Testis torsiyonu, bir erkeğin testisinin büküldüğü ve testislere kan akışının kesildiği ciddi bir durumdur ve Clevland Clinic’e göre bu durum acil tedavi gerektirir. Altı saat içinde kan testise geri dönmezse, testisin cerrahi olarak çıkarılması gerekebilir.
Karın ağrısı, ateş, mide bulantısı, kusma veya bunlarla birlikte testis torbasında şişme yaşarsanız, bu semptomlar testis torsiyonuna işaret edebilir ve böyle bir durum acil tedavi gerektirir.
12. Kasık fıtığı
Kasık fıtığı, bağırsağın bir kısmının kasık kanalındaki karın duvarından bulduğu zayıf bir noktadan dışarıya doğru şişmesi sonucunda oluşur. Harvard Health‘e göre kasık fıtıkları erkeklerde kadınlara göre 10 kata kadar daha yaygındır.
Kasık fıtığında ilk başta herhangi bir belirti yaşamayabilirsiniz, ancak şiddetli sağ karın ağrısı veya kasıkta bir şişkinlikle birlikte ağrı fark ederseniz ve bunun bir kasık fıtığı olduğundan şüphelenirseniz, doktorunuza görünmelisiniz.
Karnın sağ tarafında ağrı nasıl geçer?
Ağrınız bazen endişe verici olabilse de sağ karın bölgesindeki ağrı, özellikle de basit nedenlerden kaynaklanan ağrı, genellikle kendi kendine geçer. Ancak, ağrınız kötüleşirse veya devam ederse bir doktordan yardım almanız gerekebilir.
Tıbbi tedavi
Karnın sağ tarafında ağrı için gerekli olabilecek tıbbi tedaviler şunları içerebilir:
- Görüntüleme ve kan testleri:
Doktorlar, karın ağrınızın nedenini teşhis etmeye yardımcı olmak için görüntüleme veya başka testler isteyebilir. - Endoskopi:
Doktorlar sindirim sisteminizin içine bakmak için özel bir kamera kullanabilir. - İntrevenöz sıvılar:
Susuz kaldıysanız veya sıvıları tutamıyorsanız, size bir intrevenöz aracılığıyla sıvılar verilecektir. Seviyeniz düşükse, potasyum gibi belirli elektrolitleri de alabilirsiniz. - İlaç tedavisi:
Ağrı kesici ilaçlar, bulantı önleyici ilaçlar veya antibiyotikler reçete edilebilir. Sağ karın ağrısının bazı nedenleri ilaçlarla etkili bir şekilde tedavi edilebilir. - Cerrahi:
Karın ağrısının belirli ve ciddi nedenleri, tedavi için hızlı cerrahi müdahale gerektirebilir.
Karnın sağ tarafında ağrıya ne iyi gelir?
Aşağıdaki önlemlerle karnın sağ tarafındaki ağrıyı evde tedavi etmeye başlayabilirsiniz:
- Dinlenme:
Bazı karın ağrısı türleri geçicidir ve bu durumlarda çoğu zaman ihtiyacınız olan şey yeteri kadar dinlenmektir. - Hidrasyon:
Şiddetli sağ karın ağrısı varsa, yemek ve içmek normalden daha zor olabilir. Yeterince sıvı aldığınızdan emin olmak için su alımınızı dikkatlice izlemelisiniz. - Yemek:
Mideniz ağrıyorsa büyük bir öğün yemeniz tavsiye edilmez. Kendinizi daha iyi hissedene kadar küçük porsiyonlar tüketmeli ve kolayca sindirilebilen yiyecekleri yavaşça tüketmelisiniz.
Karın ağrısı için hangi bölüme gidilir?
Karın ağrısı için öncelikli olarak gidilmesi gereken doktor aile hekimi olmalıdır. Çünkü çoğu karın ağrısının nedeni hafif olduğundan, aile hekiminiz ağrıyı başarılı bir şekilde tedavi edilebilir. Daha ciddi durumlar için ise aile hekiminiz sizi uygun gördüğü bir bölüme yönlendirecektir. Eğer direkt olarak uzman bir doktora gidilmek isteniyorsa, yetişkinler için dahiliye, çocuklar için çocuk hastalıkları bölümüne gidilmesi gerekir.
Sonuç olarak
Hafif derecede hissedilen sağ karın ağrısı için herhangi bir tıbbi tedavi gerekmeyebilir. Bununla birlikte, herhangi bir inatçı, şiddetli, bıçak saplanır gibi veya ani ağrınız varsa, ne zaman yaşamı tehdit eden bir durum olabileceğini asla bilemeyeceğiniz için, bir doktora muhakkak görünmelisiniz.